آشنایی با اظهارنامه گمرکی

یک قانون کلی برای کلیه کشور ها در زمینه صادرات و واردات کالا وجود دارد و آن هم این است که صاحب کالا باید اقدام به اظهار کالا نماید. در واقع گمرک با اظهارنامه کالا در می یابد که واردات و صادرات دقیقا در رابطه با چه کالایی است، میزان آن چه مقدار است. پس از دریافت اظهارنامه گمرک بررسی می کند که آیا محموله وارداتی یا صادراتی با اننچه که در اظهار نامه ثبت شده، برابری می کند یا خیر. پس از این مقایسه و بررسی کامل ترخیص کالا از گمرک صورت می گیرد.


 زمانی که صاحب کالا یا نماینده قانونی آن اظهارنامه گمرکی را تحویل دهد، مجوز پذیرش کالا در انبار را دریافت می کند. این شخص اظهارنامه را  دو نسخه تهیه کرده و  قید تاریخ و امضا به همراه اسناد بانکی، گواهی مبدا، سیاهه خرید (فاکتور)، پیش فاکتور، فهرست عدلبندی و سایر مجوزهایی که برای کالا مورد نیاز است، به گمرک تحویل می دهد.

 صاحب کالا یا نماینده او و یا دلال گمرک، وظیفه دارد اظهار نامه گمرکی را در دو نسخه و با قید تاریخ و امضا تنظیم کند و کلیه ی اسناد موردنیاز مانند سیاهه ی خرید، گواهی مبدأ، اسناد بانکی و دیگر مجوزهای لازم را ، طبق مقررات و قوانین مربوطه به اظهارنامه منضم نماید. مالک کالا می تواند اظهار نامه گمرکی را شخصا و یا به وسیله ی نماینده قانونی خود تنظیم کند. همچنین اداره گمرک به دلال گمرک اجازه می دهد تا کالا را از طرف اشخاص ثالث ترخیص کند. اگر تسلیم کننده اظهارنامه فردی  به غیر از صاحب کالا باشد این شخص باید به عنوان نماینده مالک، برگه ی وکالت و یا نمایندگی یا فتوکپی آنها را ضمیمه نماید.


مدارک لازم برای اظهار کالا

  • اظهارنامه واردات قطعی
  • کپی کارت بازرگانی معتبر قبض انبار
  • بارنامه
  • ترخیصیه
  • گواهی مبدأ
  • فاکتور یا سیاهه خرید
  • اعلامیه تأمین ارز یا نامه برات
  • پروفورما ( پیش فاکتور )
  • مجوز ثبت سفارش
  • لیست عدلبندی
  • بیمه نامه
  • پروانه بهره برداری
  • کاتالوگ و بروشور
  • مجوزهای قانونی جهت ترخیص کالا از قبیل گواهی بهداشت، استاندارد، انرژی اتمی، قرنطینه نباتی و سایر
  • وکالتنامه رسمی، کارت حق العملکاری
  • پروانه صادراتی



برای تنظیم اظهارنامه پس از درج اطلاعات خواسته شده و همچنین هزینه ای که تعریف شده است توسط شرکت وارد یا صادر کننده پرداخت می شود.سپس مراحل پذیرش اظهارنامه گمرکی، کنترل فیزیکی محموله، همچنین کنترل وجوه پرداختی صورت می گیرد و در صورت نبود مغایرت بر اساس قوانین گمرکی متن اظهارنامه امضاء شده و به کارشناس سرویس ارزیابی تحویل داده می شود. سپس در صورت صحت اظهار، اظهارنامه امضاء شده و به رئیس سرویس ارزیابی تحویل داده می شود.پس از این مرحله شماره که سیستم تعیین کرده با شماره عطف و کد اظهار کننده فراخوانی شده و ارزیابی سیستمی انجام می شود. سپس در قسمت (ب) اظهار نامه این کد به صورت دستی ثبت شده و امضاء می شود و به صندوق و صدور پروانه ارجاع می یابد.

صندوقدار با فراخوانی کد اظهار نامه مبلغ فیش را با مبلغ محاسبه شده توسط سیستم مطابقت می دهد و در صورت نبود مغایرات قسمت ههای مربوطه در اظهار نامه را تکمیل و تایید می کند. پس از این مرحله فیش بانکی از اسناد مربوطه شدا و چاپ پروانه گمرکی صورت می گیرد.مسئول صندوق پروانه را مهر و امضاء کرده و سپس آن را با رسید به صاحب کالا ارائه می شود.پس از این مرحله ترخیص کالا امکان پذیر می شود.

چنانچه کالای وارداتی یا صادراتی اظهار شود اما اطلاعات درج شده در اظهارنامه با محتویات محموله مطابقت نداشته باشد، وارد کننده یا صادر کننده براساس میزان تفاوتی که وجود دارد، مشمول جریمه و پرداخت هزینه می شود. همچنین در صورتی که اظهارکننده کالا با قصد پرداخت عوارض کمتر، اقدام به استفاده از تعرفه های دیگر می کند ، باید جریمه های سنگینی را پرداخت نماید.

منبع : گروه بازرگانی طاها خلیج