نگاه سنگینِ تبعیض!

یادداشت های کاربران نگین اصل و خرگوش (لینک در انتهای یادداشت) بهانه ای شد برای ارائه این اعتراض! این خشم نوشته!

بخش اوّل

نژادپرستی

با شنیدن واژه منزجر کننده نژادپرستی (نه صرفاً نژادی بلکه حتی مذهبی) احتمالاً به یاد نازیسم هیتلر و فاشیسم موسیلینی خواهید افتاد و تُف و لَعن بر چنین منشی و حسِ آرامشی از سر به پایان رسیدنِ تاریخ مصرف آنان. خیر! نیازی به کنکاش در اعماق تاریخ نیست، امروز نیز آکنده از بویِ متعفن و مشمئز کننده این خودبرتربینی ست. کشتار "بالکان" و "روآندا" در دهه ۹۰ میلادی و نمونه دست به نقد؛ نسل کشی "روهینگیا" :'(

اینک هم تشکّل های نژادپرستانه در حال فعالیت کم نیستند، نظیر "کو کِلاکس کِلَن" !

بخش دوّم

نگاهی و تفکری کمرنگ‌تر و ملایم ولیکن فراگیرتر! تبعیض در تعاملات اجتماعی - شهروندِ درجه دو!

آیا موارد اشاره شده با تبعیض و تحقیر جامعه رنگین پوست در دنیای امروز قرابتی دارد و یا غریب؟ به نظرم هر دو در یک دسته اند. با این تفاوت که در موارد افراطی، دارندگان چنین منشی صاحب قدرت اند و توانمند در بروز خویِ حیوانی خود و در موارد کمرنگ، فاقد قدرت! که در صورت امکان عرضِ اندام ...

آیا چنین نگاه سنگین و خودبرتربینی نسبت به مهاجرین به سایر کشورها نیز وجود دارد؟ بر فرض، حساب مهاجرین غیرقانونی به کنار، مهاجرین و اتباع قانونی چطور؟ و اتباع افغان؟ افغانستانی که دارای وجوه اشتراک بیشمارِ فرهنگی با سرزمین ماست و "ولایت هرات" که در سال ۱۲۳۵ خورشیدی از ایران جدا ماند.

اگر نگاهی سنگین و تحقیرآمیز به همسایه شرقی با چنین تشابهی به خود داریم، آیا تضمینی به عدم نگاهی این چنین، با اقوام رنگانگ سرزمین خود وجود دارد؟ خیر! نیازی به توضیح نیست، خود بنگرید و داوری کنید! آیا نگاهی تمسخرآمیز به اقوام مختلف، گویش های گوناگون، البسه محلّی و ... وجود دارد و یا نه؟ آیا برخورد معدودی انسان نما با هموطن جنگ زده و غرق در مصیبت قابل توجیه بوده است؟ چه جنگ زده، هموطن خوزستانی باشد و چه همسایه افغان؟

گناه اتباع افغان به زعم برخی اِشغال فرصت های شغلی در این وانفسای بیکاریست! چه مشاغلی در اختیار ایشان است و با چه جایگاهی؟ همین مشاغل جز با توقع کمتر و تلاش بیشتر حاصل شده؟

به یاد داشته باشیم کم نیستند عزیزانی که هم وارث خون هموطن اند و هم خون همسایه! به یاد داشته باشیم کم نیستند هم وطنانی که در کشوری دیگر شرایطی مشابه به اتباعِ همسایه شرقی ما در ایران را دارند!

آیا تبعیضات آشکار و پنهان اجتماعی موجود در قبال مهاجرین همسایه شرقی تعریفی خیلی متفاوت و موجه تر از «آپارتاید» است؟

اگر به هر دلیل نگاهی سنگین و تحقیرآمیز به ملّتی دارید، که حاصل تفکری ست افراطی، ناگزیر دچار تفریطی خواهید بود و آن حقارت در برابر ملّتی دیگر، به همان دلایل!

باید مراقب بود! مرز بین انسان بودن و نبودن خیلی هم شفاف نیست!

نمی دانم مقایسه بخش اوّل و دوّم، مقایسه نژادپرستی افراطی و دَدمنشانه با نگاه تبعیض آمیز به اتباع افغانِ میهمان ما و خشم من از آن، قابل درک است و اصلاً درست؟ اگر ... وای بر ما!

شاید مقایسه این دو سختگیرانه و به دور از انصاف بنظر آید ولیکن منشاء و سرچشمه هر دو احتمالاً مشابه و نزدیک به هم؛ توهّم خودبرتربینی. البتّه نگاه خودبرتربینی افراطی از سر جهل، محدود به نژاد و قومیت و مذهب نیست و دایره آن اگر منصف باشیم تنگ تر! نگاه تحقیرآمیز طبقه ای از اجتماع به طبقه ای دیگر، شهروندی به ساکنین شهری دیگر، روستایی به روستایی دیگر، محلّه ای از شهر به محلّه ای دیگر و ...

پی نوشت: تصویر فوق، عکسی معروف با عنوان دختر افغان

با مردم افغان مهربان باشید

نامه ای از دختر افغان