معرفی چارچوب توسعه فردی السای(LSI): هدف گذاری فصلی با OKR

در پست های قبلی چارچوب توسعه فردی السای(LSI) را معرفی کردیم و ضمن بیان مقدمه، به نقشه راه فردی , مفهوم زنگوله زندگی پرداختیم. پیشنهاد میکنم قبل از مطالعه این بخش، برای انسجام ذهنی نسبت به موضوع، ابتدا دو پست قبلی را مطالعه کنید.

نمودار زنگوله زندگی، اولویت های آینده ما و اهمیت هرکدام را نشان می دهد. این اولویت ها بخش هایی از نقشه راه شخصی ما هستند که برای سه ماه آینده اولویت بندی شده اند. گام بعدی، برنامه ریزی و هدف گذاری برای پرداختن به ابعاد زندگی و اولویت ها است. برای این کار از روش OKR استفاده خواهیم کرد که روشی جا افتاده در هدف گذاری سازمانی است.

مقدمه ای بر OKR

اهداف و نتایج کلیدی یا به انگلیسی Objective and Key Results که به اختصار OKR گفته می‌شود، یک مدل معروف مدیریت اهداف است که سازمان‌های مختلف با استفاده از آن تلاش می‌کنند به نتایج و اهداف دل‌خواه خود دست پیدا کنند. مزایای این روش افزایش تمرکز، بهبود شفافیت عملکرد و ایجاد نظم بیشتر در سازمان است. اهداف و نتایج کلیدی با ایجاد نظم بیشتر در میان کارکنان و فعالیت‌هایی که به آن‌ها محول شده، عملکرد آنها را با اهداف و انتظارات سازمان همسو می کند.

در این مدل، روش‌هایی برای تعریف و پیگیری اهداف و ارزیابی نتایج به صورت فصلی و سالانه وجود دارد. در ادامه هر یک از اجزای OKR را بیشتر توضیح می‌دهیم.

اهداف (Objectives) چیست؟

برای این‌که بدانید هدف در OKR چیست و چه تعریفی دارد، باید بگوییم در این مدل نتیجه‌ای را که سازمان باید در آینده به آن دست پیدا کند، هدف می‌نامند. هدف در این مدل، قوانین واضح و مشخصی وضع می‌کند که باعث ایجاد انگیزه در افراد می‌شود.

در این‌جا می‌توان هدف را مانند مقصدی در نظر گرفت که در یک نقشه مشخص است.

«باید به کجا بروم؟»

یک هدف وجود دارد که مقصد شما را توصیف و یک مسیر واضح را مشخص می‌کند. آن را مانند یک نقطه خاص مثلا شهر نیویورک روی نقشه در نظر بگیرید.

نمونه‌هایی از اهداف(Objectives)

هدف اول: نگه‌داری شاخص‌های سلامتی بدن در محدوده نرمال
هدف دوم: بهبود سلامت جسمانی و ایجاد یک عادت تناسب اندام ثابت
هدف سوم: افزایش دانش و مهارت در زمینه تخصص کاری

نتایج کلیدی (Key Results ) چیست؟

برای این‌که توضیح دهیم نتایج کلیدی در OKR چیست و چه کارکردی دارد، باید بگوییم نتایج کلیدی ابزار سنجشی است که با دو معیار شروع و پایان آن، می‌توان پروسه رسیدن به هدف را سنجید. نتایج کلیدی را می‌توان همانند علامت‌های راهنما در نظر گرفت که نشان می‌‌دهند فاصله ما با هدف چقدر است.

«چگونه بفهمم که به مقصد خود نزدیک شده‌ام؟»

نتایج کلیدی به شما نشان می‌دهند که چگونه به سمت مقصد خود در حال حرکت هستید و چقدر با هدف خود فاصله دارید. نتایج کلیدی را باید همانند تابلوهای راهنما که میزان فاصله روی آن‌ها درج شده‌ است، در نظر بگیرید.

نمونه‌هایی از نتایج کلیدی

نتایج کلیدی مرتبط با هدف اول:

حفظ شاخص‌های چربی خون در محدوده نرمال
حفظ شاخص قند خون در محدوده نرمال
حفظ آنزیم‌های کبد در محدوده نرمال

نتایج کلیدی مرتبط با هدف دوم:

3 بار در هفته حداقل 30 دقیقه ورزش کنم
درصد چربی بدن را در عرض 3 ماه 5 درصد کاهش دهم
دو روز در هفته تمرینات بدن‌سازی استقامتی انجام دهم

نتایج کلیدی مرتبط با هدف سوم:

هر ماه یک کتاب مرتبط با مهارت‌های تخصصی بخوانم
هر سه ماه یک دوره آنلاین در مورد موضوع مورد علاقه‌ام بگذرانم
هر هفته دو مقاله علمی مرتبط با تخصص‌ام مطالعه و خلاصه‌نویسی کنم

اقدام (Initiative) چیست؟

وظایفی را که بر نتایج کلیدی تاثیر دارند و باید انجام شوند، اقدام می‌گویند. اگر هدف و نتایج کلیدی، علائم راهنما باشند، اقدام را می‌توان کارهایی در نظر گرفت که به رسیدن فرد به مقصد خاص کمک می‌کند. مثل سوار ماشین شدن یا راندن یک قایق.

«برای رسیدن به مقصد، باید چه کارهایی انجام دهم؟»

پس در واقع به مجموعه کارهایی که با انجام‌دادن آن‌ها بر نتایج کلیدی تاثیر می‌گذاریم، اقدام می‌گویند. اقدام را همانند دستورالعمل‌هایی در نظر بگیرید که انجام آن‌ها برای رسیدن به مقصد ضرورت دارد.

نمونه‌هایی از اقدام در رابطه با هدف اول:

فست فود و شیرینی‌های فرآوری شده را به یک بار در هفته محدود کنم
حداقل ۴ وعده در هفته سبزیجات آب‌پز بخورم
برای پخت و پز از روغن کنجد استفاده کنم

نمونه عملی کاربرد OKR در هدف گذاری شخصی

در بخش نقشه راه، با اقلیما آشنا شدیم که برای توسعه فردی خودش از یوزپرو و چارچوب السای استفاده می کند. نقشه راه یک دید نسبتا کلی درباره مسیر پیش رو به ما می دهد. اما با دقت در نسخه اول نقشه راه ترسیم شده می بینیم که سه ماهه اول آن جزییات بیشتری دارد و به اصطلاح، بخش اول مسیر یک ساله اقلیما شفاف تر شده است.

به عبارت دیگر اگر چشم انداز یکساله اقلیما را سفری درنظر بگیریم که از چندین شهر می گذرد، ابتدای مسیر، ابزار و لوازم اولیه سفر و استان اولی که باید از آن بگذریم مشخص شده است. مابقی مسیر به این دلیل جزییات بسیار کمی دارد و شفاف نیست که ممکن است پس از گذر از استان اول و شهرهای آن، بنا به هر دلیلی، مسیر سفر و یا حتی مقصد تغییر کند.

در این قسمت باز هم یوزبان(نام مربی شخصی در یوزپرو) به کمک اقلیما آمد و برنامه سه ماه آینده را استاندارد و شفاف کردند. هدف گذاری به این شکل بود که اهداف مربوط به هر یک از ابعاد را به شکلی کیفی و در قالب جملاتی باید نوشت و سپس برای هرکدام از اهداف، نتایجی کلیدی تعریف کرد که رسیدن به آن نتایج به معنی تحقق هدف است.

اهداف و نتایج کلیدی سه ماهه اقلیما را در ادامه مشاهده می کنید. از آنجایی که شروع اجرای برنامه ریزی اقلیما از ابتدای تابستان سال 1402 بوده است، این سه ماه را Q2 می نامیم.