نکته حقوقی را بعد از شرح موقعیت بخوانید.
از شهر دیگری به مشهد آمده بود برای زیارت. اینطور تعریف می کرد که یکی از بهترین ساعات خودش در ایام گذشته را در حرم سپری کرده و خوب و دلچسب به نیاش و ذکر دعا پرداخته است:((آره آقای وکیل، سرمای هوا مانع من نتونست بشه...))
تسبیح اش را دور دستش و لا به لای انگشتانش می فشرد. محرز بود که دائم در تلاش برای چنیش یک مقدمه خوب است تا بتواند در نهایت سوالش را مطرح کند:((الحمد لله رب العالمین تا به حال در آرامش و سعادت زندگی کردم. هر چند که زندگی با من هم نا مهربون بوده، اما راضی بودم به رضای خدا...))
لحنش به میزان قابل توجهی حائز آرامش و متانت بود. کلمات را به نرمی از میانه لب هایش خارج می ساخت و متناسب بین جملات فاصله می انداخت.
در نهایت به مرور وارد موضوع اصلی شد:((قدیم تر ها وقتی دو نفر با هم به مشکل می خوردن، ریش سفید خانواده یا اگر بازار بود، بزرگ اون صنف، هرچی که می گفت، همون بود. در جا اون اختلاف زیر خروار ها خاک دفن می شد و تموم.)) به قاعده سابق بعد از کمی مکث، پای دیگرش را ستون کرد و ادامه داد:((الان جوون های ما هم به یک همچین چیزی نیاز دارن. مثلا دختر من که با شوهرش به اختلاف خورده، واقعا نیاز به کمک داره. برادراش میگن از بهترین وکیل های مشهد رو براش میگیرن ولی خب حرفای من بزرگ تر رو هم بشنون، خیلی میتونه کمک کننده باشه...نیست؟))
مراجعه به داوری از دیرباز در تمامی اختلافات و با هر موضوعی وجود داشته است. این آیین صحیح به جهت پسندیده بودن ، مورد قبول قانونگذار هم واقع شده و منجر به تحریر قسمتی مجزا برای داوری در قانون ، علاوه بر نگارش های موردی شده است.
جهت تنظیم وقت: ۰۹۳۹۰۲۵۰۶۰۲
امیرعلی بشارتی؛ مشاوره حقوقی در مشهد
ممکن است به هنگام بروز اختلافات، زن و مرد مواردی هایی را به هم نسبت دهند که اکثر آن ها ناروا باشد.
با داوری در طلاق، وضعیت هریک از طرفین نسبت به یکدیگر روشن تر می شود.
داوری عبارت است از اینکه افراد جامعه، اختلافات بین خود را توسط یک یا چند نفر معتمد به انتخاب خود حل و فصل کنند. حال ممکن است، رسیدگی به اختلاف و صدور رای توسط فردی باشد که طرفین دعوی او را با تراضی (موافقت) یکدیگر انتخاب کرده باشند. یا اینکه مراجع قضایی آنها را انتخاب کنند.
بنابراین طلاق هم از از قاعده مستثنی نیست و برای انجام فرآیند آن ، ارجاع به داوری در قانون پیش بینی شده است.
این پیش بینی ابتدا ریشه در شرع و قرآن دارد ،
آنچنان که خداوند سوره نساء در آیه ۳۵ اینطور می فرمایند :
" و [شما ای حاکمان شرع و عُقلا و بزرگان خانواده!] اگر از جدایی و ناسازگاری میان زن و شوهر بیم داشتید، پس داوری از خانواده مرد، و داوری از خانواده زن [برای رفع اختلاف] برانگیزید که اگر هر دو داور قصد اصلاح داشته باشند، خدا میان دو داور توافق و سازگاری ایجاد می کند [تا به صلاح زن و شوهر حکم کنند]؛ یقیناً خدا [به نیّات و اعمال شما] دانا و آگاه است."
و در وهله دوم ، این پیش بینی از رفتارهای عموم مردم جامعه الگو گرفته است. چرا که از گذشته تاکنون اگر زن و مردی در زندگی زناشویی با مشکل مواجه شوند ، بزرگان و ریش سفیدان از هر دو خانواده سعی می کنند تا با برگزاری جلسات صمیمی مشکلات را حل کرده و زوجین را مجدد به زندگی مشترگ بازگردانند.
در کلیه موارد درخواست طلاق، به جز طلاق توافقی، دادگاه باید به منظور ایجاد صلح و سازش موضوع را به داوری ارجاع کند. دادگاه در این موارد باید با توجه به نظر داوران رأی صادر و چنانچه آن را نپذیرد، نظریه داوران را با ذکر دلیل رد کند.
به این اقدام قرار داوری می گویند .
پس از صدور قرار ارجاع امر به داوری،
هریک از زوجین مکلفند :
۱. ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ یک نفر از اقارب متأهل خود را
۲. که حداقل سی سال داشته
۳. و آشنا به مسائل شرعی و خانوادگی و اجتماعی باشد به عنوان داور به دادگاه معرفی کنند.
بابد توجه داشت که ، محارم زوجه که همسرشان فوت کرده یا از هم جدا شده باشند، در صورت وجود سایر شرایط مذکور در این ماده به عنوان داور پذیرفته می شوند.
بیشتر بخوانید: روش صلح با همسر
قانون در این باره می گوید :
درصورت نبود فرد واجد شرایط در بین اقارب یا عدم دسترسی به ایشان یا استنکاف آنان از پذیرش داوری، هریک از زوجین می توانند داور خود را از بین افراد واجد صلاحیت دیگر تعیین و معرفی کنند. درصورت امتناع زوجین از معرفی داور یا عدم توانایی آنان دادگاه، خود یا به درخواست هر یک از طرفین به تعیین داور مبادرت می کند.
بنابراین ؛
در طلاق به درخواست مرد یا زن، در دادگاه ابتدا شخص قاضی تلاش می کند تا طرفین را منصرف کند ، اما اگر اقدامات و بیانات او موثر نبود ، به منظور ایجاد صلح و سازش بین طرف ها، موضوع را به داوری ارجاع می‌کند.
دادگاه های خانواده با توجه به نظر داوران رأی صادر می‌کنند.
ولی در مواردی که نظریه داوری مورد قبول دادگاه واقع نشود، آن را رد می‌کند.
داوری که تعیین می شود باید به تایید دادگاه برسد و همچنین داور باید کتبا قبولی داوری خود را به دادگاه اعلام کند.
در ضمن وظیفه دارد که با زوجین جلسات متعدد تشکیل دهد و طرفین را به صلح و سازش نزدیک کند. و باید ظرف مهلت مقرر نظر خود را به دادگاه ارائه دهد.
اگر مهلتی که دادگاه برای کی در نظر گفته اندک باشد می تواند از دادگاه تقاضای فرصت بیشتر کند.
قانون برای طلاق های توافق نیز نگرانی و حساسیت خود را ابزار کرده و در تلاش است تا از وقوع آن تا حد امکان جلوگیری کند ، اینطور بیان می کند :
در صورتی که زوجین متقاضی طلاق توافقی باشند، دادگاه باید موضوع را به مرکز مشاوره خانواده ارجاع دهد. در این موارد طرفین می توانند تقاضای طلاق توافقی را از ابتدا در مراکز مذکور مطرح کنند.
در صورت عدم انصراف متقاضی از طلاق، مرکز مشاوره خانواده موضوع را با مشخص کردن موارد توافق جهت اتخاذ تصمیم نهائی به دادگاه منعکس می کند.
بیشتر بخوانید: زوجین چه وظایف مشترکی دارند؟
در نتیجه
در طول زندگی مشترک ، زوجین ممکن است درباره مسائل متفاوتی مانند محل زندگی ، تحصیل ، شغل ، تربیت فرزندان اختلاف پیدا کنند. با توجه به نکات مذکور در حقوق امروز هرگاه زن یا شوهر بخواهند برای اقدام به طلاق و تعیین تکلیف مسائل پیرامونی آن که شایع ترین آن مهریه است (البته مهریه ارتباطی به طلاق ندارد) باید به دادگاه مراجعه کنند و در دادگاه نیز ابتدا قاضی سعی بر صلح و سازش می کند و در صورت عدم حصول نتیجه ، موضوع به داوری ارجاع پیدا می کند.
بیشتر بخوانید: خانم چه موقع می تواند مهریه اش را بخواهد؟
داوران مکلف هستند تمامی تلاش خود را در راستای مصلحت زوجین قرار دهند.
