مقدمه:
فلسفه چابک مجموعه ای از اصول و ارزش های گسترده برای مدیریت پروژه و توسعه محصول است که همکاری مشتری، انعطاف پذیری، سازگاری و بهبود مستمر را در اولویت قرار می دهد. در چتر Agile، متدولوژی ها و چارچوب های مختلفی وجود دارد که Kanban یکی از آنهاست. کانبان به عنوان یک متدولوژی چابک و زیر مجموعه ای فلسفه Agile بر تجسم کار، بهینه سازی گردش کار و مدیریت کار در حال انجام (WIP) تمرکز دارد. کانبان به ویژه به دلیل انعطاف پذیری و سازگاری با انواع مختلف کار و صنایع شناخته شده است. در حالی که کانبان مجموعه ای از شیوه ها و اصول خاص خود را دارد، اما از سایر فریم ورکهای چابک مانند Scrum و Extreme Programming (XP) متمایز است که شیوه ها و اصول خاص خود را دارند. کانبان اغلب زمانی انتخاب میشود که تیمها می خواهند اصول و تمرین های Agile را به صورت تدریجی معرفی کنند یا زمانی که کارشان به خوبی با تکرارهای جعبه زمانی ساختار یافته که معمولاً در اسکرام استفاده میشود، قرار نمی گیرد.
مدیریت پروژه چابک (Agile) مجموعهای از اصول و شیوههایی را در بر میگیرد که انعطافپذیری، همکاری و توسعه را در اولویت قرار میدهند. Kanban (در زبان ژاپنی Kan به معنای کارت و Ban به معنای سیگنال است.) یک متدولوژی چابک است که بر تجسم کار، بهینهسازی جریان و ارتقای بهبودهای تدریجی تمرکز دارد. در واقع روش کانبان از مفهوم کارتی که می توانید ببینید (Card you can see) سرچشمه می گیرد، و یک سیستم مدیریت کار قدرتمند است که هدف آن ملموس کردن روند پیشرفت پروژه، کارایی گردش کار و بهره وری کلی است. در دنیایی که اندازه گیری پیشرفت کارهای نامشهود (به ویژه در بخشهای خدمات و فناوری) است، کانبان یک رویکرد قابل انطباق و ساختار یافته برای مدیریت وظایف ارائه میدهد که برای تیمها در حوزه های مختلف (از ساخت و ساز، معماری و توسعه نرم افزار تا مدیریت زمان شخص) قابل درک، شفاف و قابل مدیریت میکند. در این مقاله به معرفی اصول اساسی کانبان، تاریخچه، کاربرد ها، اصول (نقش محوری تختهها و کارتها و اهمیت اندازهگیری زمان تحویل برای بهبود عملکرد) و مزایای آن برای افراد، مشاغل و مدیران پروژه که به دنبال افزایش کارایی و هماهنگی هستند می پردازم.
تاریخچه و کاربرد:
اصطلاح "کانبان" از زبان ژاپنی گرفته شده است و [Billboard] یا تابلو ترجمه می شود. مفهوم انقلابی کانبان اولین بار در اواخر دهه ۱۹۴۰ در مدیریت تولید از شرکت تویوتا موتور در ژاپن سرچشمه گرفت. تویوتا با مشاهده و الهام از مدیریت موجودی کارآمد در سوپرمارکت های آمریکایی برای ایجاد یک سیستم تولید ناب (کنترل موجودی پویا و مدیریت گردش کار کارآمد تر)، قصد داشت فرآیندهای کارخانه های خود را با مصرف واقعی مواد و قطعات هماهنگ و ضایعات را به حداقل می رساند. رویکرد Just in Time شامل استفاده از کارتهایی است که به کارتهای کانبان معروف هستند و نیاز واقعی به مواد در مراحل مختلف تولید را نشان دهند. ماهیت کانبان در سادگی و کارآیی نشانه های بصری نهفته است که فرآیند تولید را به صورت یکپارچه هدایت می کند. چارچوب قابل انطباق کانبان از آن زمان تاکنون تکامل یافت و کاربردهایی در بخشهای مختلف، از جمله توسعه نرم افزار و مدیریت کسب و کار پیدا کرد. این مفهوم حول تجسم کار، افزایش کارایی و تقویت بهبود مستمر می چرخد.
کانبان، یک ابزار سازمانی یکپارچه است که به دلیل اثربخشی در سادهسازی عملیات، افزایش همکاری، بهینه سازی گردش کار، تجسم کار، و تسهیل بهبود مستمر در صنایع مختلف مورد توجه قرار گرفته است.
درک کانبان:
کانبان مترادف با مدیریت کارآمد گردش کار، یک نمایش تصویری واضح از فرآیندهای کار را ارائه می دهد، کار در حال پیشرفت را محدود می کند و بر بهینه سازی گردش کار تأکید می کند. با تبدیل وظایف انتزاعی به موجودیت های ملموس، کانبان درک، ارتباط و همسویی در تیم ها را تسهیل می کند. چه در یک محیط شرکتی شلوغ و چه در یک پروژه در مقیاس کوچک و حتی برنامه ریزی های شخصی، کانبان به سازماندهی هرج و مرج در پیشرفت ساختاری کمک می کند.
کارایی و سازگاری کانبان:
تطبیق پذیری کانبان فراتر از تجلی فیزیکی آن است. تحول دیجیتال منجر به توسعه برنامهها و نرم افزار های آنلاین متعددی شده است که از اصول کانبان برای مدیریت گردش کار در هر پروژه ای استفاده میشود.
مقاله های مرتبط:
- رهبری به جای مدیریت: استاندارد سازی با ISO: هدف این مقاله ارائه یک نمای کلی از استانداردهای ISO، اهمیت آنها و فرآیند اخذ گواهینامه ISO و بررسی برخی از استاندارد های محبوب ISO است.
- رهبری به جای مدیریت: مدیریت پروژه چابک: در این مقاله به معرفی رویکرد نوین تطبیق و تکرار در مدیریت پروژه، بررسی مزایا، شکلگیری و تکامل آن در قالب مفهوم مدیریت چابک می پردازم.
- مدیریت پروژه چابک: متدولوژی اسکرام: در این مقاله با مفهوم این که اسکرام چیست؟ چگونه کار می کند؟ با نقش های کلیدی درگیر و ضرورت جلسات اسپرینت در عمل آشنا می شویم.
آشنایی با کانبان در مدیریت پروژه:
کانبان به عنوان سیستم زمان بندی ناب مدیریت پروژه بصری، نمایی روشن و بی درنگ از فعالیت های پروژه و وضعیت آنها ارائه میدهد. به طور سنتی، این تکنیک شامل یک تخته سفید فیزیکی بود که با یادداشت های چسبناک تزئین شده بود. این چیدمان یک نمایش بصری از پروژه به تمامی ذی نفعان آن ارائه می دهد و امکان شناسایی تنگناها و فرصت های بهینه سازی را با رویکردی قابل لمس ردیابی و همکاری تیمی را افزایش می دهد.
اصل اساسی کانبان، سازگاری و تنظیم کارها موجود است. این با اصل مفهوم (شروع با کاری که اکنون انجام می دهید) مطابقت دارد. کانبان به جای تحمیل تغییرات اساسی، به نقش ها و مسئولیت های فعلی احترام می گذارد و به طور یکپارچه با محیط کار غالب یکپارچه می شود. اصل دیگر کانبان بر مسئولیت جمعی رهبری در تمام سطوح تأکید دارد. هر عضو تیم این اختیار را دارد که در اجرای موفقیت آمیز کانبان، تقویت همکاری و مشارکت کند.
انواع کاربردهای متدولوژی کانبان:
کانبان شخصی: مفهوم کانبان شخصی این رویکرد را برای استفاده فردی یا تیمی کوچک ساده می کند. کانبان شخصی با دو قانون اساسی مشخص می شود: تجسم کار و محدود کردن کار در حال پیشرفت. کانبان شخصی با اصول مینیمالیستی خود برای تیمهای کوچک یا مشارکت کنند گان فردی با جریان های کاری بدون پیچیدگی بسیار مؤثر است.
کانبان فیزیکی: تخته های فیزیکی کانبان تجسمی ملموس از تجسم کار هستند. تیم ها از ستون های عمودی روی تخته های سفید یا تخته سیاه استفاده می کنند و آنها را با یادداشت های چسبناک تزئین می کنند تا وظایف را نشان دهند. ماهیت لمسی تخته های فیزیکی به دسترسی آنها کمک می کند و تعامل را تقویت می کند. آنها نقطه شروع بسیار خوبی را فراهم می کنند، به خصوص به دلیل سادگی و عمل تحریک کننده حرکت نت های چسبناک رنگی در مراحل مختلف.
من وظایف را به دو دسته کلی تقسیم کنم:
۱. مالی
۲. اداری
دسته بندی اولیه، زمینه را برای مراحل بعدی فراهم می کند. با بررسی، در مرحله اول با طوفان فکری مجموعه ای از ایده ها و وظایف ضروری برای پیشبرد پروژه ایجاد می کنم. این فهرست به عنوان یک مخزن (Backlog) پویا از وظایف و اهداف عمل می کند. مهمتر از همه، روش کانبان به خوبی با پروژه های کوتاه مدت هماهنگ است.
با پیشرفت پروژه، وظایف به تدریج از "کارها" به "در حال انجام" و در نهایت به "تکمیل شده" منتقل می شوند. این برد به صورت بصری پیشرفت پروژه را محصور می کند و یک سنجه ی بصری از وضعیت پروژه در هر زمان معین ارائه می دهد. قابل ذکر است، روش تخته کانبان یک مزیت قانع کننده نسبت به جایگزین های مبتنی بر نرم افزار ارائه می دهد. با حضور فیزیکی برد در فضای کاری، بدون زحمت وضعیت پروژه را بدون پیمایش در رابط های دیجیتال ارزیابی می شوند. برای تقویت اولویتبندی کار و تخصیص منابع، از استیکر ها با کد رنگی خاص برای هر فعالیتی استفاده می کنم. این استیکر ها وظایف را مشخص و تضمین میکنند موانع احتمالی به سرعت شناسایی میشوند.
کانبان دیجیتال: تخته های دیجیتال کانبان مزایای زیادی نسبت به همتایان فیزیکی خود دارند. تخته دیجیتال مخصوصا برای تیم های از راه دور یا توزیع شده ارزشمند، دسترسی برابر به اطلاعات از هر مکان را تضمین می کنند. پلتفرم هایی مانند Jira و Trello به تیم ها برای ایجاد، سازماندهی و تجزیه و تحلیل سریع تابلوها و کارت ها قدرت می دهند. علاوه بر این، بردهای دیجیتال بینش های مبتنی بر داده را ارائه می دهند و تصمیم گیری آگاهانه را از طریق معیارهایی مانند تجزیه و تحلیل WIP، زمان چرخه و نمودارهای جریان تجمعی را تسهیل می کنند.
در زمینه توسعه نرم افزار، کانبان به روشی تبدیل می شود که تیم ها را قادر می سازد وظایف خود را به صورت سیال مدیریت کنند. یک سیستم کانبان با یک تابلوی بصری آغاز میشود، جایی که هر کار با یک کارت نشان داده میشود و ستونها مراحل مختلف گردش کار را از «جدید» تا «کامل» را نشان میدهند. انعطافپذیری کانبان اجازه سفارشی سازی مراحل گردش کار را میدهد و از همسویی با فرآیندهای منحصر به فرد تیم اطمینان میدهد.
ساختار کانبان:
در روش شناسی کانبان، پنج مؤلفه کلیدی را که یک هیئت مدیره مؤثر کانبان را تشکیل می دهند، شناسایی می کند. این مؤلفه ها جوهر یک گردش کار به خوبی سازمان یافته را در بر میگیرد:
تخته ها: عنصر محوری کانبان ساخت تخته ای است که به صورت بصری مراحل گردش کار یک کار یا پروژه را نشان می دهد. این تخته ها اغلب بر روی دیوارها، پنجرهها، تختههای سفید یا پلتفرمهای دیجیتالی مانند Trello و Jira به تصویر کشیده میشوند، بهعنوان نقشه راه هدایت کننده کار از شروع تا تکمیل عمل میکنند. تخته های کانبان با ستونهایی که مراحل مختلف را نشان میدهند دستهبندی میشوند، تصویری واضح از موارد کار ارائه و درک مشترکی بین اعضای تیم ایجاد میکنند. تخته های کانبان چیزی بیش از چیدمان ستون ها و کارت ها است. این یک نمایش بصری از یک گردش کار است که بینش عمیقی در مورد وضعیت و پیشرفت وظایف ارائه می دهد. در قلب خود، تخته کانبان از دو عنصر حیاتی تشکیل شده است: کارت ها و ستون ها.
کارت ها: کارتها چه یادداشت های چسبی یا دیجیتالی، به عنوان سیگنال بصری، نشان دهنده اقلام کاری فرد یا گروهی هستند. ، این کارت ها درک روشنی از کار در دست ارائه می دهند.
هر کارت حاوی اطلاعات ضروری، مانند عنوان، توضیحات، مالک، و جزئیات اختیاری مانند تاریخ سررسید است. تیمها تخته های کانبان را با این کارتها پر میکنند، که هرکدام نشاندهنده یک کار است، که کار را ملموس و مدیریت آن را آسان میکند. قابل توجه است که اندازه کارتهای کانبان باید بهینه باشد، نه آنقدر بزرگ که جلوی پیشرفت را بگیرد و نه خیلی کوچک که تخته را بیش از حد شلوغ کند. کانبان از طریق این کارت ها به وضوح و مسئولیت پذیری در تکالیف کاری دست می یابد.
ستون ها: ستون ها مراحل متمایز را در جریان کار مشخص می کنند. حرکت کارت ها در طول ستون ها نشان دهنده پیشرفت است. هر خط عمودی روی تابلو مربوط به یک مرحله فرآیند متمایز است که از کارها (To Do) به درحال انجام (Doing) و در نهایت به انجام شد (Done) پیشرفت می کند. با این حال، گردش های کاری در دنیای واقعی اغلب پیچیده تر هستند و زیر مجموعه های مختلفی را در بر میگیرند. این زیر مجموعه ها، مانند «کارهای بدون اولویت»، «کارهای اولویت دار»، «برنامه ریزی»، «توسعه»، «آزمایش» و «راه اندازی»، تیمها را قادر می سازد تا موارد کار را به طور مؤثر دستهبندی و پیگیری کنند.
نقاط تعهد و تحویل: ویژگی محوری تابلوهای کانبان ایجاد نقاط تعهد و تحویل است. نقطه تعهد به معنای شروع کار بر روی یک پروژه است، در حالی که نقطه تحویل نتیجه آن را نشان می دهد و معمولاً محصول یا خدمات را در دست مشتری قرار می دهد.
مخازن: (Backlog) مخزن ایده ها، عقب ماندگی پروژه های بالقوه در انتظار انتخاب تیم را نشان می دهد. این به عنوان مخزن پیشنهادات و مفاهیمی است که برای کارهای آینده در نظر گرفته می شود.
محدودیت کارهای در حال پیشرفت (Work in Progress): تعیین WIP تضمین می کند تا پیشرفت هموار و که تعداد کارت ها در هر ستون قابل مدیریت باقی می ماند. با محدود کردن WIP، تیم ها جریان کار را روان تر می کنند و از تنگناها جلوگیری می کنند. رویکرد مشارکتی تضمین می کند مسائل به طور موثر حل شده و پروژه ها در مسیر خود باقی می مانند.
چند نکته:
- در حالی که ابزارهای نرم افزاری زیادی برای مدیریت پروژه طراحی شده اند، ماهیت ملموس فیزیکی تخته ترکیبی منحصر به فرد از سادگی و اثربخشی را ارائه می دهد که به طور برجسته، در فضای کاری نمایش داده می شود زیرا پیشرفت در یک نگاه قابل تشخیص است.
- تأثیر کانبان فراتر از افزایش کارایی صرف است. کاهش موجودی و فضای ذخیره سازی بهینه از مزایای آشکار است، اما یک مزیت پنهان در توانایی سیستم برای اطمینان از کیفیت اجزا نهفته است. با تولید قطعات در دسته های کوچکتر، عیوب به سرعت شناسایی می شوند و به بهبود کیفیت کلی کمک می کنند.
- کارت کانبان آیتم های کاری را روی تخته نشان می دهد. این کارت ها اطلاعات مهمی از جمله شرح مختصری از کار، مدت زمان تخمینی و پیشرفت فعلی را ارائه می دهند. در محیط های دیجیتال، کارتهای کانبان ممکن است شامل اسکرین شات ها و جزئیات فنی نیز باشند که از دید کامل وضعیت هر مورد کاری اطمینان میدهند.
- تخته کانبان روی پایه ی ستونها ساخته میشود که هر کدام یک مرحله متمایز از گردش کار را نشان میدهند. معمولا همکاری در قلب متدولوژی کانبان با دعوت از ذینفعان ضروری و تیم ها منجر به پویایی گروه کاری می شود.
اصول اجرای موفقیت آمیز کانبان:
برای اجرای موفقیت آمیز کانبان، شش اصل باید در نظر گرفته شوند:
۱. جریان کار را تجسم کنید: مکانیسم تخته نمایش بصری مراحل کار، از شروع تا تحویل، ارائه می دهد. این تجسم به درک جریان و شناسایی تنگناها کمک می کند.
۲. محدود کردن کار در حال انجام: محدودیت های موارد کاری در حال انجام، تکمیل را قبل از شروع کارهای جدید تشویق، کارایی گردش کار را افزایش، زمان انجام کار را کاهش و کیفیت کلی را بالا می برد.
۳. مدیریت جریان: از سیستم کانبان، شامل تجزیه و تحلیل گردش کار، انجام تنظیمات برای افزایش کارایی و رسیدگی سریع به تنگناها برای مدیریت و بهینه سازی جریان کار در مراحل مختلف استفاده می شود.
۴. سیاست های صریح: تعریف خط مشی های فرآیند و اطلاع رسانی به همه اعضای تیم، همسویی را تقویت و افراد را برای تصمیم گیری آگاهانه بر اساس اهداف مشترک توانمند می کند.
۵. بازخورد گرفتن: یک سیستم بازخورد قوی و به موقع برای جمع آوری ورودی در مراحل اولیه، اطمینان از مطابقت کار با انتظارات مشتری و سرعت اصلاح را بالا می برد.
۶. بهبود مشارکتی: از طریق تغییرات مشارکت، اندازه گیری، آزمایش مبتنی بر شواهد فرهنگ بهبود مستمر را پرورش می یابد.
مزایای استفاده از متدولوژی کانبان:
پذیرش روش کانبان مجموعه ای از مزایا را به همراه دارد:
نتیجه گیری:
کانبان یک رویکرد جامع برای مدیریت و بهینهسازی گردش کار را نشان میدهد. کانبان از مبدأ ساده خود در تولید، مرزها را درنوردیده است و از تیم های توسعه نرم افزار چابک و واحدهای تجاری مختلف عبور کرد. کانبان نه تنها ضایعات را به حداقل می رساند، بلکه کیفیت و دقت را در تولید قطعات ارتقا می دهد. همانطور که صنایع در حال تکامل هستند، اصول پایدار کانبان همچنان مسیرهایی را به سمت کارایی و تعالی روشن می کند. با پذیرش کانبان، تیم ها می توانند پروژه های خود را به سمت موفقیت سوق دهند و در عین حال از مزایای گردش کار شفاف، ارتباطات بهبود یافته و فرآیندهای ساده بهره مند شوند. هیئت مدیره کانبان چه از طریق عناصر تعریف شده و چه از طریق سادگی کانبان شخصی، با سازگاری و تطبیق پذیری به تیم ها و افراد امکان می دهد فرآیندهای کاری، قطب نمائی است که ما را به سمت افزایش بهره وری و موفقیت راهنمایی می کند. استفاده از کانبان فقط یک انتخاب نیست، بلکه یک مزیت استراتژیک است.