_ زماني كه دچار استرس و اضطراب مي شويد چه كاري انجام مي دهيد؟
_ آيا تا به حال زماني كه دچار استرس شده ايد به موسيقي گوش كرده ايد؟
_ فكر مي كنيد موسيقي مي تواند استرس شما را بهبود ببخشد؟
طبيعتا هيچ فردي دوست ندارد استرس و اضطراب زيادي را در زندگي تجربه كند. همه ي ما به دنبال روش هاي مختلفي براي كاهش آن ها رفته ايم و فعاليت هاي زيادي را براي كاهش آن پيش گرفته ايم. بعضي از آنها كمك كننده بوده اند و بعضي آنها تنها در ظاهر و موقتي ما را از استرس دور نگه داشته اند(مانند مصرف دخانيات). در اين مقاله سعي داريم تا با يكي از روش هاي كاهش استرس و اضطراب، يعني موسيقي درماني آشنا شويم. كاربرد موسيقي در بهبود انواع مشكلات ريشه اي تاريخي دارد كه در سرتاسر فرهنگ ها ديده مي شود و به كار گرفته شده است تا جايي كه سازمان بهداشت جهاني (WHO) موسيقي درماني را در حيطه خدمات پزشكي مكمل قرار داده است. به اين معني كه پزشكان مي توانند در كنار درمان هاي رايج از موسيقي درماني استفاده كنند.
اما موسيقي درماني يعني چه؟
موسيقي درماني و هنر درماني، جزو طبقه ي مداخلات ذهن - بدن هستند كه از فلسفه ذهن - بدن الهام مي گيرد. يعني معتقدند كه ذهن بر بدن و بدن بر ذهن تاثير مي گذارد. از ديگر مداخلات ذهن- بدن مي توان به: مراقبه، يوگا، تصوير سازي ذهني، درمان هاي مذهبي و... اشاره كرد.
ابزارها در موسيقي درماني مي تواند شامل بداهه نوازي، بازآوايي، گوش دادن موسيقي، آرام سازي و موسيقي(R&M) باشد. استفاده از آهنگ ها و نواهاي موسيقي ايده اي است كه بر بسياري از مشكلات از جمله استرس و دردهاي مزمن تاثير گذار است. در حقيقت در موسيقي درماني احساسات و عواطف در قالب آهنگ ها بيان مي شود. از اين طريق هيجانات نيز ابراز مي شود و درنتيجه اعتماد به نفس تقويت مي شود.
موسيقي درماني چه روش هايي دارد؟
موسيقي درماني از دو روش معمول صورت مي گيرد:
1. موسيقي درماني غيرفعال(نهفته): در اين روش، فرد به يك برنامه ي شنيداري متناسب با سن و فرهنگ گوش مي دهد. اين روش مي تواند مشابه تكنيك هاي ريلكسيشن باشد. عمده ترين هدف اين روش، كاهش اضطراب، استرس و درد است.
2. موسيقي درماني فعال: روش فعال بر ايجاد توليدات صوتي با استفاده از صدا، ضربات آهنگين و ... تكيه دارد. به عبارتي ديگر، فرد در اين روش تارهاي صوتي را آزاد كرده و به شناخت بدنش كمك مي كند. يعني در اين روش، فرد به طور فعالانه در فعاليت هاي موسيقي مانند: نواختن، خواندن و... شركت مي كند. اين روش براي كاهش درد، افزايش توانايي حركتي و افزايش گنجايش تنفسي استفاده مي شود.
آيا موسيقي درماني فايده اي هم دارد؟
با وجود اينكه متخصصان كاملا بر تكنيك موسيقي درماني واقف هستند، اما بسياري از كاربردهاي ديگر موسيقي درماني هنوز به طور كامل پيدا نشده اند. فايده اي كه در اين مقاله بيشتر مورد توجه است، كاهش استرس، اضطراب و فشارهاي روحي است. تاثير موسيقي درماني بر استرس آنقدر زياد است كه در بعضي موارد حتي از موسيقي درماني به عنوان مسكن براي كاهش استرس و اضطراب بيماران استفاده مي شود. از ديگر فوايد موسيقي درماني مي توان به موارد زير اشاره كرد:
· بهبود كيفيت خواب
· تاثير در رشد كودك
· تسكين دردهاي مزمن
· بهبود اخلاق و كيفيت زندگي
· تسكين برخي علائم افسردگي
· تقويت رابطه مادر و جنين در دوران بارداري
· كمك به افراد مبتلا به پاركينسون در سازگاري با محيط و اطرافيان
· بهبود مشكلات رفتاري و ناسازگاري هاي اجتماعي، مشكلات يادگيري
جمعبندي
همانطور كه گفته شد موسيقي درماني كاربرد گسترده اي دارد كه كاهش استرس و اضطراب يكي از آنها است. اما نكته اي كه نبايد فراموش كرد اين است كه اين درمان، نوعي مداخله ي مكمل است كه در كنار درمان هاي رايج معنا پيدا مي كند. گرچه پزشكان و بيمارستان هاي زيادي در طول تاريخ و در فرهنگ هاي مختلف از موسيقي درماني استفاده مي كردنند اما در ميان مردم موسيقي درماني چنان رواجي ندارد.
