کنترل سطح استروژن و هورمونهای استرس چطور ممکن است؟! استروژن یک هورمون استروئیدی بوده که هم در مردان و هم زنان سطح آن میتواند از تعادل خارج شود که این امر میتواند از طریق تولید بیش از حد، افزایش قرار گیری در معرض آن یا کاهش و حذف سم زدایی روی دهد. افزایش قرار گیری در معرض آن و کاهش سم زدایی مسئول بخش عمده ای از عدم تعادل سطح استروژن در افراد میباشند.
جدایی از بی نظمیهای ایجاد شده در پریود بانوان، علائم رایج افزایش سطح استروژن (غلبه استروژن) به شرح زیر میباشد :
۱ . افزایش وزن، معمولا در ناحیه لگن، رانها و شکم
۲ . فیبروکیستیک سینه در زنان و ژینکوماستی در مردان
۳ . خستگی
۴ . کاهش میل جنسی
۵ . نوسانات خلقی نظیر افسردگی، اضطراب و یا تحریک پذیری
به منظور حفظ نسبت سالم استروژن در زنان و به حداقل رساندن سطح آن در مردان، مهم است که تاثیر استرس، کبد و سلامت دستگاه گوارش را روی پاکسازی استروژن مد نظر قرار دهید.
(Catechol-O-methyltransferase) یا به صورت مخفف (COMT)، یک ژن کدگذاری برای آنزیم متابولیزه کننده کاتکولامینها میباشد که از جمله این کاتکولامینها میتوان به هورمونهای استرس نظیر نوراپینفرین و اپینفرین (کورتیزول) و استروژن اشاره کرد. آنزیم (COMT) ممکن است در برخی افراد خیلی خوب کار کند، کسانی که قادرند هورمونهای استرس و کورتیزول را به خوبی متابولیزه کنند، اما این عمل در مابقی افراد ممکن است کندتر باشد.
استرس میتواند منابع بسیار زیادی داشته باشد، از جمله :
۱ . استرس عاطفی که برای مثال میتوان به روابط خانوادگی، روابط شخصی یا روابط کاری اشاره کرد.
۲ . استرس فیزیکی که برای مثال میتوان به تمرین زدگی یا عدم خواب کافی اشاره کرد.
آنزیم (COMT) همانند یک در عمل میکند. دری که بسته به عوامل مختلفی میتواند عریض یا باریک باشد. از جمله این عوامل دخیل میتوان به میزان دریافت مواد مغذی یا پلی مورفیسم ژنتیکی ژن (COMT) بیان شده، اشاره کرد. هورمونهای استرس و استروژن میبایست به منظور متابولیزه یا تجزیه شدن از این در (COMT) عبور کنند. اگر در شما باریک باشد، میتواند عبور هم زمان هورمونهای استرس و استروژن را محدود کند. اما اگر سطح استرس کم و سطح استروژن متعادل باشد، به احتمال زیاد این امر مشکل آفرین نیست و ممکن است هیچگاه تجره علائم محسوسی را نداشته باشید.
اما اگر سطح یکی از این دو به طور پیوسته بالاتر از حد نرمال باشد، که در شرایط غلبه استروژن و استرس حاد شاهد آن هستیم، و اگر آن در نیز باریک باشد، این امر میتواند روی متابولیسم دیگری اثر گذار باشد. استرس حاد تقاضای عبور کورتیزول از در (COMT) را افزایش میدهد، که این امر به معنی این است که استروژن کمتری از آن عبور خواهد کرد، که این موضوع به شکل بالقوه میتواند منجر به افزایش سطح استروژن در بدن شود، جدایی از اینکه تولید استروژن در بدن چه میزان باشد. این اتفاق رخ میدهد زیرا استروژن به طور مناسب متابولیزه نمیشود.
عکس این عمل نیز صادق است. در زمان افزایش سطح استروژن، استروژن بیشتری فضای آن در را میگیرد، که این امر ممکن است باعث کند کردن متابولیسم هورمونهای استرس شده و باعث ایجاد علائمی نظیر اضطراب و مشکل در خواب شود.
شما با مصرف برخی مواد مغذی نظیر تائورین و منیزیم و همچنین گیاهان آداپتوژنیک نظیر جینسینگ هندی، رودیولا و انواع دیگر جینسینگ میتواند از عملکرد آنزیم (COMT) و متابولیسم استروژن و هورمونهای استرس حمایت کنید.
هورمونهای استرس همچنین میتوانند گیرندههای پروژسترون را نیز بلاک کنند. کورتیزول را به عنوان یک آنتی پروژستین در نظر میگیرند، زیرا کورتیزول و پروژسترون دارای ساختار مولکولی بسیار شبیه به هم هستند، و هر دو قادرند که به گیرندههای پروژسترون متصل شوند. هرچه میزان اتصال کورتیزول به گیرندههای پروژسترون بیشتر باشد، گیرندههای کمتری برای اتصال پروژسترون باقی خواهند ماند. بدن یک خانم این امر را به عنوان کمبود سطح پروژسترون تلقی میکند، حتی زمانی که سطح کافی پروژسترون در بدن وجود داشته باشد.
نسبت کمتر پروژسترون به استروژن میتواند علائم افزایش سطح استروژن را در بدن نشان دهد، حتی زمانی که سطح استروژن در بدن نرمال باشد.
هر فردی در معرض استروژن قرار دارد. مردان در بیضهها و غدد فوق کلیوی مقدار اندکی استروژن تولید میکنند، در حالی که زنان در تخمدانها و پس از یائسگی در غدد فوق کلیوی مقدار بیشتری از این هورمون تولید میکنند.
هم مردان و هم زنان در صورت وجود چربی بدنی بالا، افزایش سطح استروژن خواهند داشت، زیرا که سلولهای چربی استروژن تولید میکنند. همچنین افراد میتواند از طریق منابع محیطی نظیر پلاستیک، آفت کش ها، مواد شیمیایی و منابع آبی در معرض زنو استروژنها قرار بگیرند. زنو استروژنها را میتوان استروژن هایی بیگانه یا خارجی در نظر گرفت که از لحاظ ساختار مولکولی شبیه استروژن طبیعی هستند، که این امر آنها را قادر ساخته تا به گیرندههای استروژن متصل شده و علائم آنها را ایجاد کنند. به منظور به حداقل رساندن دریافت زنو استروژنها میبایست در استفاده از بطریهای آب پلاستیکی، شیکهای پروتئین پلاستیکی و درپوشهای پلاستیکی لیوانهای قهوه یا چایی مخصوصا در زمان داغ بودن آنها تجدید نظر کنید. به جای آنها میتوانید از ظروف شیشه ای یا استیل ضد زنگ استفاده کنید. برداشتن درپوشهای پلاستیکی لیوانهای قهوه یا چایی نیز یک ایده خوب دیگر میباشد.
استرس حاد همچنین میتواند عامل ناترازی همزیستی و ایجاد عدم تعادل بین باکتریهای مفید و باکتریهای کمتر مفید در دستگاه گوارش شود. برای این امر چند دلیل وجود دارد :
۱ . کاهش پادتنهای (IgA) ترشح شده در دیواره موکوزی روده. اینها اولین خط دفاعی سیستم ایمنی هستند. سطح پایین (IgA) ممکن است باعث تاخیر در واکنشهای ایمنی کارامد شود و در این حالت متجاوزهای بالقوه قادر خواهند بود که در دیواره روده ساکن شوند.
۲ . عدم تعادل در دیگر مسیرهای بیوشیمیایی نظیر متیلاسیون. این امر میتواند روی تشکیل فسفولیپید ها، تولید سالم صفرا و توانایی ترمیم سلولها اثر گذار باشد.
پیامد این عوامل میتواند شامل نشت روده، ناترازی همزیستی در روده، رشد بیش از اندازه باکتری روده، عدم تحمل غذا و اختلال در پاکسازی استروژن شود که میتوانند منجر به غلبه استروژن، افزایش وزن یا هر دو مورد با هم شوند.
تمام این موارد ما را به بحث مهم استروبولوم میرساند. بسیاری از افراد با میکروبیوم آشنا هستند که اشاره به مجموعه ای از باکتریهای درون سیستم گوارش (میکروبیوم دستگاه گوارش)، دهان (میکروبیوم دهان) و پوست (میکروبیوم پوست) دارد.نوع باکتریهای موجود در تمام این مناطق لزوما یکسان نیستند. برخی گونهها در برخی نواحی خاص بیشتر از گونههای دیگر هستند، در حالی که یک سری گونهها نیز کاملا غایب هستند.
اما از طرف دیگر استروبولوم اشارهِ به مجموعه ای از ژنهای باکتریایی روده دارد که مسئول متابولیزه و تعدیل کردن استروژن در روده میباشند. این یک عمل بسیار مهم استروبولوم میباشد زیرا استروژن نظیر تمام هورمونها و نوروپپتیدها به منظور استفاده، متابولیزه شدن و سپس پاکسازی از طریق ادرار و مدفوع تولید میشوند. آنها قرار نیست که دوباره در بدن انسان چرخش داشته باشند.
سم زدایی استروژن در طول دو مرحله اصلی روی میدهد :
مرحله ۱
سم زدایی استروژن در کبد از طریق آنزیمهای (CYP450) شروع شده و سپس از طریق فرایند هایی نظیر متیلاسیون، سولفوناسیون و گلوکورونیداسیون ادامه میابد، که این امر باعث شده تا متابولیتهای استروژن به دیگر مولکولها متصل شده و باعث بی ضرر شدن آنها شود. آنزیم (COMT) که در بالا به آن اشاره شد مسئول متیل دار کردن استروژن میباشد. مواد مغذی که در مرحله ۱ به آنها نیاز است عبارتند از ویتامینهای گروه ب، سلنیم، تائورین، گلیسین، منیزیم و ید.
گیاهان دارویی نظیر رزماری باعث بهبود تعادل هورمونی نرمال و حمایت از متابولیسم طبیعی استروژن میشوند. بروکلی، کلم پیچ و دیگر انواع خانواده کلم نیز همین کار را انجام میدهند. ید که یک ماده معدنی رایج موجود در گیاهان دریایی نظیر کتانجک میباشد نیز از متابولیسم طبیعی استروژن حمایت میکند.
متابولیتهای استروژن به هم پیوسته که از متابولیسم کبد حاصل شدهاند محلول در آب هستند، که این امر آنها را قادر میسازد تا از طریق کلیهها و ادرار از بدن خارج شوند. همچنین، آنها میتوانند از طریق کبد و صفرایی که به روده کوچک در واکنش به چربیهای غذایی آزاد میشود، از بدن خارج شوند. چیزی که آنجا اتفاق میافتد بستگی زیادی به استروبولوم دارد، که مرحله ۲ میباشد.
مرحله ۲
برخی گونههای باکتریایی استروبولوم که برای آنزیم هایی نظیر بتا گلوکورونیداز و بتا گلوکوسیداز کد گذاری شدهاند و میتوانند باعث جداسازی متابولیتهای استروژنی شوند که قرار بوده از طریق مدفوع خارج شوند. این متابولیتهای آزاد شده خطرناک قادرند تا دوباره به سیستم گردش خون جذب شوند. در این حالت تمام آن استروژنی که قرار بوده از بدن خارج شود اکنون دوباره به گردش خون بازگشته و میتوانند منجر به بروز علائم غلبه استروژن شود.
برخی از باکتریهای شناخته شده استروبولوم که میتوانند از طریق این مکانیزم فرایند سم زدایی استروژن را معکوس کنند عبارتند از کلوستریدیوم، سیتروباکتر، استرپتوکوک و کلبسیلا.
به بیان ساده، هرچه گونههای مختلف باکتریایی بیشتر باشد، تنوع میکروبیوم روده بیشتر شده و در نتیجه، ژنهای باکتریایی بیشتری برای پاکسازی استروژن حضور خواهند داشت. از طرف دیگر، هرچه این تنوع کمتر باشد، احتمال وجود تعداد بیشتری از گونههای باکتریایی حاوی آنزیمهای بتا گلوکورونیداز و بتا گلوکوسیداز وجود خواهند داشت، که این امر میتواند منجر به معکوس شدن فرایند سم زدایی استروژن باشد.
تنوع میکروبیوم روده از طریق فاکتورهای زیر کاهش میابد :
۱ . مصرف بیش از حد الکل
۲ . آنتی بیوتیکها (از طریق مواد غذایی و تجویزی)
۳ . زنوبیوتیک ها
۴ . آلاینده ها
۵ . گلیفوسات حاصل از مواد غذایی غیر ارگانیک
۶ . رژیم دارای میوه، سبزیجات و پلی فنول کم
پلی فنولهای غذایی در پوست بسیاری از میوهها و سبزیجات رنگارنگ و همچنین برخی غلات نظیر برنج سیاه وجود دارند. پلی فنولها دارای خواص مادبیوتیکی هستند، به این معنی که میتوانند تعادل را به میکروفلورای روده برگردانند و باعث افزایش تنوع میکروبی شوند.
به منظور شناسایی عوامل ایجاد عدم تعادل در سطح استروژن، شما نیازمند ارزیابی استروژن در بدن از دیدگاه تولید (سلولهای چربی)، در معرض قرار گیری آن (زنواستروژن ها) و سم زدایی (کبد، کلیهها و روده) هستید. تا هر جای ممکن از طریق انتخابهای بهتر در سبک زندگی، تغذیه، ورزش و کاهش مصرف الکل تغییرات مفید ایجاد کنید.
با به کارگیری ۷ استراتژی ذکر شده در زیر، سم زدایی استروژن را در بدن خود بهبود دهید :
۱ . حمایت از عملکرد مناسب غدد فوق کلیوی و ایجاد تعادل یا کاهش در استرس
۲ . کاهش التهابات
۳ . حمایت از عملکرد مناسب سالم کبد و کلیه ها
۴ . حفظ ترکیب و آزاد سازی سالم صفرا
۵ . اطمینان حاصل کردن از حرکت منظم روده
۶ . درمان هرگونه ناترازی همزیستی روده
۷ . افزایش تنوع میکروبی روده