چگونه ذهنم را متمرکز کنم ؟ اگر این سوال، برای شما هم به وجود آمده به شما توصیه میکنیم تا این مقاله را مطالعه کنید. هیچکس نمیتواند با جادو، تمرکز خود را افزایش بدهد. افزایش تمرکز به تمرین زیادی نیاز دارد و نیازمند یکی از سختترین انواع تلاش ها یعنی ذهن آگاهی (mindfulness) است. البته نکته ها و روش هایی نیز وجود دارد که میتوانید برای افزایش تمرکز خود، آنها را به کار بگیرید. که در ادامه به آنها می پردازیم.
عملکرد مغز انسان شامل مجموعه ای از توانایی های شناختی مانند حافظه، استدلال، تمرکز، تصور، خلاقیت و شهود است. وقتی یکی از این توانایی ها را بهبود میبخشید، بقیه نیز تحت تاثیر قرار میگیرند. از میان تمام این توانایی ها، قوه تمرکز احتمالا تاثیرگذارترین آنهاست.
تمرکز، عملکرد اجرایی مغز و ذهن و توانایی اصلی است که کلیه تواناییهای ذهنی دیگر را کنترل میکند. بهبود تمرکز بیشترین تاثیر را بر عملکرد ذهنی و قدرت مغز بشر دارد. مغزی با عملکرد اجرایی ضعیف به مثابه شرکتی با مدیرعامل ناکارآمد است. هر قدر قدرت تمرکز فرد بیشتر باشد، بیشتر و بهتر میتواند شرایط زندگی را کنترل کند. داشتن قوه تمرکز قوی و ضعیف مانند کنترل داشتن بر زندگی و مسلط بودن بر آن در مقایسه با کنترل شدن توسط زندگی و در قعر زندگی بودن است.
از جنبه های مختلفی می توان به تعریف تمرکز پرداخت به صورت ساده می توان گفت تمرکز روشی برای پرورش ذهن است که باعث می شود فکر و اندیشه فرد عملکرد خوبی داشته باشد و به حالت ذهنی آرام و آسوده تری دست یابد به عبارت دیگر تمرکز یعنی نداشتن نشخوار ذهنی
در حالت تمرکز، فرد، زندگی و سایر موضوعات را بهتر می شناسد و بهتر درک می کند بنابرین با تمرکز می توان حالت های ذهنی مفیدی را کسب کرد. مفهوم تمرکز فراگیر است و شامل حواس پنجگانه انسان می شود و همه این حواس نیاز به تمرکز دارند و با انجام ورزش های تقویت تمرکز می توان، تمام حواس پنج گانه را تقویت کرد و به ذهنی با عملکرد بالا دست یافت.
تمرکز کردن یعنی اینکه فرد بتواند توجه و اراده اش را همسو کند و کنترلِ توجه خود را در اختیار داشته باشد. تمرکز یعنی تواناییِ متمرکز کردن ذهن بر روی یک موضوع، شیء یا فکر و بیرون راندن تمام افکار، ایده ها، احساسات و هیجان های نامربوط از ذهن.
تمرکز یعنی بهجایِ از این شاخه به آن شاخه پریدن و از دست دادن توجه، زمان و انرژی، در هر زمان تنها یک کار انجام بدهیم. در هنگام تمرکز، تنها «یک فکر» ذهن فرد را اشغال میکند و تمام انرژی ذهن بر همین فکر واحد متمرکز میشود.
بدون تمرکز، حواس یادگیری مثمر ثمر نخواهد بود. همه افراد توانایی تمرکز دارند چون تمرکز امری نسبی است و کسی نمیتواند ادعا کند که کاملا حواس پرت است و یا همیشه تمرکز حواس دارد. زمانی که می گوییم تمرکز امری نسبی است یعنی میتوان آن را مانند یک مهارت کسب کرد و به پرورش آن پرداخت تا از مزایای آن بهره گرفت، مخصوصا برای کسانی که در حال تحصیل هستند داشتن قدرت تمرکز میتواند در خواندن و به یادآوردن دروس بسیار مفید و مؤثر باشد.
انجام انواع خاصی از بازی ها می تواند به شما در افزایش تمرکز کمک کند. این بازی ها شامل موارد زیر میشود :
با صرف 15 دقیقه زمان در روز برای انجام فعالیت های آموزش مغز، می توانید تمرکز خود را بالا ببرید. بازی های آموزش مغز همچنین می توانند به شما در تقویت حافظه کوتاه مدت و همچنین مهارت های پردازش و حل مسئله کمک کنند.
افزایش آگاهی فرد از کاری که انجام میدهد، منجر به افزایش تمرکز می شود و هنگامی که شما برای مثال با تمرکز کافی مطالعه میکنید، مطالب را بهتر و عمیق تر یاد میگیرید. همچنین به خاطر سپردن و به یاد آوردن مطالب هم بسیار ساده تر خواهد شد و حتی یاد میگیرید که چگونه سر جلسه امتحان تمرکز داشته باشید. تمرکز داشتن در حین انجام کارهای روزمره، می تواند شما را متوجه نکاتی کند که تا پیش از آن اصلا حتی به آنها توجه هم نمی کردید. گاهی همین نکات ساده و پیش پا افتاده اند که تغییرات بزرگی در زندگی ما ایحاد میکنند.
مراقبه مانند تمرین دادن عضلات ذهن برای حفظ تمرکز است و به شما کمک میکند که اراده قوی داشته باشید. برای مراقبه لازم نیست که ساعتها در جایی آرام بنشینید، به ویژه اگر انجام این کار را تازه شروع کرده اید. کافی است که چشمهایتان را ببندید و مثلا خود را در حال خوردن سیب مجسم کنید و بر حسهایی تمرکز کنید که هنگام گاز زدنِ سیب، به شما دست میدهد. با این کار موفق میشوید تمرکز خود را به مدت ۱۰ دقیقه روی یک چیز معطوف کنید.
کمبود خواب می تواند به راحتی تمرکزتان را مختل کند و بسیاری از متخصصان توصیه می کنند بزرگسالان بین 7 تا 8 ساعت خواب در هر شبانه روز داشته باشند. بهتر است بدانید عدم خواب منظم و داشتن کمبود خواب می تواند بر روحیه و عملکرد شما در محل کار، دانشگاه و … تأثیر بگذارد. خستگی بیش از حد حتی می تواند باعث کاهش سرعت عمل به موقع شما در انجام کارهای روزمره شود.
یک برنامه طاقت فرسا ، مسائل بهداشتی و سایر عوامل گاهی میتوانند داشتن یک خواب کافی را دشوار کنند اما مهم است که سعی کنید در بیشتر شب ها تا حد امکان به مقدار توصیه شده بخوابید.
غذاهایی که می خورید می توانند عملکردهای شناختی مانند تمرکز و حافظه را تحت تأثیر قرار دهند. از مصرف غذاهای فرآوری شده ، مصرف زیاد قند و غذاهای بسیار چرب پرهیز کنید. برای تقویت تمرکز ، سعی کنید بیشتر موارد زیر را مصرف کنید :
به موسیقی گوش دادن، هنگام کار یا تحصیل ممکن است به افزایش تمرکز کمک کند. بر اساس تحقیقات صورت گرفته، حتی اگر هنگام کار از گوش دادن به موسیقی لذت نبرید ، استفاده از صداهای طبیعی برای پوشاندن صداهای پس زمینه نیز می تواند به بهبود تمرکز و سایر عملکردهای مغز کمک کند.
نوع موسیقی که می شنوید می تواند تفاوت ایجاد کند. متخصصان معمولا موافقند که موسیقی کلاسیک، به ویژه موسیقی کلاسیک باروک یا اصوات طبیعی انتخاب خوبی برای کمک به افزایش تمرکز شما می باشد.