از آنجا که صنعت خرده فروشی با ایفای نقش منابع انسانی رابطه‌ی تنگاتنگی دارد، از این رو منابع انسانی هر سازمان خرده فروشی نقش تعیین کننده‌ای در تحقق استراتژی‌ها و اهداف سازمانی ایفا میکنند. درحالیکه در صنعت خرده فروشی که اغلب به شیوه‌ی سنتی اداره شده و همچنان نیز این رویه به شکل گسترده در جریان است، سازمان به سرعت و بدون برنامه رشد کرده و کسب سود در درجه‌ی اول اهمیت و منابع انسانی کم اهمیت قلمداد شده است. اما در سالهای اخیر و با ورود حرفه‌ای ترها به بازار، تقاضا برای جذب و بکارگیری مدیران منابع انسانی افزایش یافته و از این رو ضرورت وجود سیستم مدیریت استراتژیک منابع انسانی بیش از پیش احساس می‌شود.
مدیریت استراتژیک منابع انسانی به معنای برقراری ارتباط میان منابع انسانی شرکت و عملکرد آن ها با استراتژی‌ها، اهداف کوتاه مدت و بلندمدت سازمان است. هدف از مدیریت استراتژیک منابع انسانی داشتن انعطاف سازمانی، ترویج نوآوری و ایجاد مزیت رقابتی پایدار، ایجاد فرهنگ سازمانی متناسب با اهداف و بهبود عملکرد سازمانی است.
مدیریت استراتژیک منابع انسانی زمانی قابل اجرا است که، مدیران منابع انسانی هنگام شکل گیری سیاست‌های شرکت مانند یک شریک استراتژیک عمل کنند و نقش حیاتی داشته باشند. چرا که فارغ از میزان بها دادن مدیران ارشد و مؤسسان به واحد منابع انسانی، باید پذیرفت که در حال حاضر اصول حرفه‌ای و اخلاقی منابع انسانی است که در تمامی تصمیمات فارغ از صنعت، نوع و اندازه سازمان قطب نما بوده و با اتکا به آنها مسیر مشخص و روشن خواهد شد. برای مثال در صنعت خرده فروشی علاوه بر ایفای نقش‌های اصلی منابع انسانی، از مهمترین نقش‌هایی که بعنوان یک شریک استراتژیک برای این واحد می‌توان متصور شد عبارتند از: مکان یابی فروشگاه، جذب پرسنل مناسب، تعیین نسبت حقوق به فروش منطقه، تعیین تعداد پرسنل فروشگاه و...
مدیریت استراتژیک منابع انسانی شامل بررسی راه‌هایی است که منابع انسانی می‌تواند تأثیر مستقیم بر رشد شرکت داشته باشد. در صنعت خرده‌فروشی پرسنل منابع انسانی برای پاسخگویی به اهداف بلند مدت و اجرای برنامه‌ها نیازمند استراتژی‌هایی برای حفظ و نگهداری بلندمدت کارکنان هستند. کاری که در صنعت خرده فروشی با دشواری زیادی همراه است.
دلایل اهمیت مدیریت استراتژیک منابع انسانی در صنعت خرده فروشی
هنگامی که همه‌ی افراد برای رسیدن به اهداف سازمان تلاش میکنند، احتمال موفقیت نیز افزایش می‌یابد. کارکرد مدیریت استراتژیک منابع انسانی تجزیه و تحلیل کارکنان، تعیین ارزش آنها برای سازمان و انجام اقدامات لازم جهت افزایش ارزش آنهاست. همچنین مدیریت استراتژیک منابع انسانی از نتایج این تجزیه و تحلیل‌ها جهت توسعه‌ی تکنیک‌های مدیریت منابع انسانی و انجام اقدامات لازم برای رفع نقاط ضعف کارکنان استفاده می‌کند.
مزایای مدیریت استراتژیک منابع انسانی در صنعت خرده فروشی عبارتند از:
· افزایش رضایت شغلی کارکنان
· ترویج فرهنگ کاری بهتر در فروشگاه
· بهبود نرخ رضایت مشتریان
· مدیریت کارآمد منابع
· یک رویکرد فعالانه برای مدیریت کارکنان
· افزایش بهره‌وری کارکنان
هفت گام مدیریت استراتژیک منابع انسانی
حذف سریع پرسنل نامطلوب -از نظر مدیران- و جایگزین کردن پرسنل جدید بدون شک نمی‌تواند یک اقدام استراتژیک باشد چرا که هم هزینه‌بر است و هم خارج از اصول اخلاقی و مسئولیت سازمانی و اجتماعی شرکت است. یک رویکرد استراتژیک اشاره به توانمندسازی و توسعه‌ی پرسنل به شیوه‌ای هدفمند و مشخص دارد. بنابراین مدیریت استراتژیک منابع انسانی کلیدی برای حفظ و توسعه‌ی کارکنان با کیفیت است. بدون شک کارمندان در سازمانی که به مهارت و دانش آنها بها داده می‌شود و مدیران تعامل سازنده‌ای با کارکنان برقرار میکنند احساس رضایت بیشتری دارند و ترجیح می‌دهند در آن سازمان به کار خود ادامه دهند.
شما می‌توانید مدیریت استراتژیک منابع انسانی را با استفاده از مراحل زیر در سازمان خود اجرا کنید.
گام اول- درک کاملی از اهداف شرکت خود ایجاد کنید
از آنجا که موفقیت مدیریت استراتژیک منابع انسانی بستگی به همسویی آن با اهداف و استراتژی‌ها دارد، وظیفه‌ی شما این است که پیوسته مأموریت‌ها و اهداف سازمانی را به کارکنان خود گوشزد کنید. اطمینان پیدا کنید کارکنان نسبت به اهداف کوتاه مدت و بلند مدت شرکت واقف هستند و در جهت تحقق آن حرکت میکنند.
گام دوم- قابلیت‌های منابع انسانی خود را ارزیابی کنید
ارزیابی قابلیت‌های منابع انسانیِ فعلی، شما را قادر می‌سازد به درک درستی از نقش کارکنان در تحقق اهداف سازمانی دست یابید. شما باید بدانید هرکدام از کارکنان در چه زمینه‌ای مهارت دارند. ارزیابی قابلیت‌ها به فهم شما در این زمینه کمک می‌کند. همچنین باعث می‌شود متوجه شوید چه کارمندی علاقه مند به آموزش در چه زمینه‌ای هستند. اینگونه کار شما برای طراحی خدمات و برنامه‌ریزی آموزشی آسان‌تر خواهد شد.
گام سوم- ظرفیت فعلی منابع انسانی را با توجه به اهداف خود تجزیه و تحلیل کنید
ارزیابی ظرفیت منابع انسانی به شما کمک می‌کند موانع را بشناسید و یک برنامه‌ی عملیاتی مؤثر برای استفاده از فرصت‌ها و مقابله با تهدیدها تدوین کنید. ایفاگران نقش مدیران استراتژیک منابع انسانی تعداد کارمندان را تعیین و همچنین مهارت‌های آنها را تجزیه و تحلیل میکنند و با همکاری مدیران ارشد به شناسایی روش‌های تجهیز بهتر کارکنان جهت تأمین نیازهای شرکت می‌پردازند.
گام چهارم- نیازهای منابع انسانی شرکت خود را تخمین بزنید
پس از آنکه تجزیه و تحلیل کارمندان و مهارت های شرکت در رابطه با اهداف انجام شد، وقت آن است که نیازهای منابع انسانی خود را پیش بینی کنید. پیش بینی باید در رابطه با موارد زیر انجام شود:
· تقاضا - لازم است در رابطه با تعداد کارکنان با مهارت های مرتبط که برای تأمین نیازهای آینده‌ی شرکت مورد نیاز هستند پیش بینی صورت گیرد.
· عرضه - کارمندان و مهارتهایی را که در حال حاضر برای کمک به شرکت شما در دستیابی به اهداف استراتژیک در دسترس است، بررسی می‌شود.
پیش بینی نیازهای منابع انسانی آینده شرکت، همچنین موارد زیر را تعیین می کند:
· مشاغل و نقش های جدید مورد نیاز برای تأمین آینده شرکت کدام‌اند؟
· مهارت های مورد نیاز کارمندان فعلی برای انجام مسئولیت های مشاغل و نقش های جدید چیست؟
· اینکه آیا از تخصص کارمندان فعلی به اندازه کافی استفاده شده است؟
· آیا پرسنل و شیوه های فعلی منابع انسانی می توانند رشد شرکت را تأمین کنند؟
گام پنجم- ابزارهای مورد نیاز کارمندان برای انجام مشاغل را مشخص کنید
لازم است پرسنل منابع انسانی با بخش‌های مختلف ارتباط برقرار کنند تا دریابند چگونه ابزارهای استفاده شده توسط کارکنان بر توانایی آنها برای ایفای نقش اثر می‌گذارد و استفاده از چه ابزارهایی برای افزایش بهره‌وری کارمندان ضروری است که باید تهیه و به کار گرفته شود.
گام ششم- استراتژی مدیریت منابع انسانی خود را اجرا کنید
پس از انجام تجزیه و تحلیل و پیش بینی الزامات منابع انسانی، زمان آن فرا رسیده است که فرایند گسترش نیروی کار و توسعه پرسنل فعلی را جهت تجهیز شرکت خود برای رشد آینده آغاز کنید با انجام موارد زیر می توانید به اجرای استراتژی مدیریت منابع انسانی خود بپردازید.
با مرحله استخدام شروع کنید: در این مرحله، متخصصان منابع انسانی شروع به جستجوی نامزدهایی می کنند که دارای مهارت‌های مشخص شده طی روند برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی هستند.
فرآیند انتخاب را سازماندهی کنید: مصاحبه‌ها و تعیین معیارهای انتخاب در این مرحله انجام می‌شود. همچنین آزمون‌های مربوطه برای ارزیابی میزان تطابق شایستگی های فرد با شغل در این مرحله صورت می‌گیرد.
شروع به استخدام متقاضیان کنید: شرکت پس از انجام همه بررسی های لازم، نامزد پیشنهادی را به عنوان شاغل جدید معرفی می‌کند.
خدمات و آموزش را طراحی کنید: نحوه‌ی ارائه‌ی خدمات عامل اصلی تعیین کننده در یک خرده فروشی است. همچنین در ماندگاری کارمندان نقش مهمی ایفا می‌کند چرا که در صورت عدم رضایت مشتریان نیاز به تغییر کارمند، طراحی مجدد خدمات و یا آموزش و توسعه کارمندان ضرورت دارد.
گام هفتم- ارزیابی و اقدامات اصلاحی را انجام دهید
اداره‌ی منابع انسانی باید نسبت به تهیه‌ی یک جدول زمانی جهت ارزیابی و سنجش اثربخشی فعالیت‌های استراتژیک صورت گرفته و انجام اصلاحات مورد نیاز اقدام نماید. این بررسی پیشرفت حاصل شده را ردیابی و همچنین زمینه‌های پیشرفت را مشخص می‌کند.
نویسنده: #امیر_شهبازی
