ترس، در واقع احساسی میباشد که در واکنش به خطرات از شما بروز میکند. احساس ترس، حس ناخوشایندی است که وقتی خطری شما را تهدید میکند، در ذهن شما پدیدار میشود. فرقی نمیکند این خطر بیرونی باشد یا درونی.
در مواجهه با هر نوع از عواملی که امکان آسیب رساندن به شما را داشته باشند، شما احساس ترس خواهید داشت. زمانی که ترس از حد عادی فراتر میرود، آن را فوبیا مینامند. یعنی ترسی که حاد و غیر قابل کنترل است و میزان بروز آن با خطر تناسب ندارد.
به عنوان مثال فرد قرار است در یک جمع سخنرانی کند، اما به حدی واکنش های غیر معقول و عصبی از خود نشان میدهد که شاید دیگران تصور کنند که قرار است؛ اتفاق بسیار بدی برای او بیافتد.
البته باید به این نکته توجه داشته باشید که احساس ترس برای حفظ بقا و سلامتی شما لازم است. به عنوان مثال شما از وسایل تیز دوری میکنید؛ زیرا ترس این را دارید که موجب ایجاد جراحتی در بدن شما شود. بنابراین اگر دقت کنید ترس در این مورد همان عاملی است که شما را از مشکل نجات داده است و موجب شده آسیبی به شما وارد نشود.
با این توصیف نمیتوانیم بگوییم که همه انواع ترس غیر معقول هستند و باید با آنها مقابله کرد. بلکه برخی از آنها برای حفظ حیات شما لازم و ضروری هستند. افراد در هنگام ترس واکنش های مختلفی از خود نشان میدهند. در اغلب موارد فریاد میکشند و سعی میکنند از عامل خطر فرار کنند. اما در موارد حاد مانند فوبیا و یا زمان هایی که عامل ترس بیش از حد تصور خطرآفرین است، حتی امکان دارد فرد دچار حمله عصبی شده و بیهوش شود.
?
اینکه شما دچار احساس ترس و وحشت میشوید، ممکن است به عوامل مختلفی ارتباط داشته باشد. موضوعات متفاوتی باعث بروز احساس ترس در شما میشوند. مهم است که شما بتوانید عواملی که باعث ترسیدن شما هستند، پیدا کنید.
سعی کنید اگر لازم است آن ها را رفع نمایید. گاهی اوقات ترسیدن موجب میشود بسیاری از فرصت ها را از دست بدهید و حتی در برخی موارد شما را از فعالیتهای لازم و ضروری نیز باز میدارد. عوامل ایجادکننده ترسرا میتوان در دسته های مختلفی تقسیمبندی کرد از جمله:
تجربه های هر فرد یکی از مهمترین عوامل در ایجاد احساس ترس میباشند. به عنوان مثال اغلب افرادی که در سانحه رانندگی دچار آسیب میشوند و یا عزیزان خود را از دست میدهند، تا مدتها از حضور در اتومبیل وحشت دارند.
آنها مدام بر این باور هستند که ممکن است همان اتفاق مجدداً برای آن ها رخ دهد و موجب آزار آنها شود. برخی از این افراد تا مدت ها سعی میکنند، رانندگی نکنند. بخصوص اگر در سانحه تصادف خود را مقصر بدانند و دچار احساس گناه باشند. این حادثه در ذهن فرد باقی مانده است و تصور میکند، هر بار که مجدداً پشت فرمان بنشیند ممکن است این اتفاق رخ دهد.
تجربیات شما بر روی ذهن تان اثر میگذارند و این ذهنیت ها هستند که تعیین میکنند چه رفتارهایی را از خود بروز دهید و چه کارهایی انجام بدهید.
برخی مواقع شما از دیگران اخباری را میشنوید که باعث ایجاد احساس ترس در شما میشوند. فرض کنید تلویزیون اعلام میکند که قرار است در چند روز آینده زلزله ای رخ دهد. همین موضوع باعث میشود تا شما مرتب دچار احساس ترس باشید و سعی کنید خود را از این آسیبها حفظ نمایید.
به این ترتیب برخی مواقع ترس شما از شنیده های تان سرچشمه میگیرند. البته باید دقت کنید، گاهی اوقات این اخبار و شنیده ها از منابع آگاهی اعلام نمیشوند و تنها موجب ایجاد رعب و وحشت در وجود شما خواهد شد. بنابراین لازم نیست نسبت به هر چیزی واکنش نشان دهید و نگران آن باشید. گاهی اوقات مواردی که درباره آنها دچار ترس هستید اصلا اتفاق نمیافتند.
عدم آگاهی و نداشتن اطلاعات کافی میتواند از عوامل موثر در بروز برخی ترسها باشد. در برخی موارد ما دچار احساس ترس هستیم. زیرا اطلاعات کافی و لازم را نداریم. فردی را در نظر بگیرید که با چند نشانه کوچک احتمال یک بیماری خطرناک را در جسم خود میدهد. بدون شک این شخص دچار احساس ترس فراوانی خواهد شد.
اما زمانی که به پزشک مراجعه میکند و اطلاعات بیشتری کسب مینماید، متوجه میشود که دچار اشتباه شده. این گونه موارد نمونه بارز مثال هایی هستند که شما تنها از روی عدم آگاهی موجب بروز احساس ترس در وجود خود میشوید. در حالی که وقتی درباره موضوع به حد کافی آگاهی پیدا کنید متوجه میشوید، جای هیچگونه ترس و وحشتی وجود ندارد.
برخی افراد توانایی مدیریت شرایط را ندارند. به همین دلیل در مواجهه با موقعیتهای مختلف دچار احساس ترس میشوند. زیرا نگران این موضوع هستند که نتوانند آن گونه که شایسته است اوضاع را پیش ببرند و مشکلات را حل کنند. این گونه ترسها با بالا بردن سطح مهارت، قابل کنترل و قابل حل شدن هستند.
شاید بارها در اطراف خود کسانی را دیده باشید که در موقع مشکلات مرتب دچار احساس وحشت هستند و دست به دامن اطرافیان خود میشوند. تنها دلیل این موضوع آن است که آن ها توانایی مدیریت شرایط بحرانی را ندارند و به همین علت احساس ترس در آن ها ایجاد میشود. آن ها در تلاش هستند تا با کمک گرفتن از دیگران این احساس را در وجود خود کاهش دهند.
?
ترس در وجود انسان دچار انواع مختلفی است. افراد نسبت به مسائل متفاوتی دچار احساس ترس هستند. ممکن است موردی که در وجود یک نفر ایجاد ترس مینماید برای شخص دیگری امری بسیار عادی باشد.
ترس انواع مختلفی دارد مانند:
در ادامه به 5 مورد از این ترس ها اشاره میکنیم…
حتماً بخوانید: فن بیان چیست؟
شاید شما هم از آن گروه افرادی باشید که نسبت به ارتفاع وحشت بسیار زیادی دارند. ارتفاع در بسیاری از افراد موجب احساس ترس میشود و سعی میکنند تا حد ممکن خود را در شرایط بحرانی قرار ندهند. در مقابل، اشخاص دیگری نیز وجود دارند که تفریحاتی مانند چتربازی جزء علایق آنها میباشد و هیچ گونه ترسی نسبت به آنها ندارند.
البته ترساز ارتفاع از نظر روانشناسان یکی از ترسهای حقیقی میباشد. بسیار عادی است که افراد نسبت به ارتفاع محافظه کارانه عمل کنند. زیرا احتمال سقوط و آسیب دیدن وجود دارد. انسان هایی که دچار این ترس هستند، زمانی که در ارتفاع بالا قرار بگیرند، معمولاً دچار گرفتگی عضلات میشوند و در بدنشان احساس لرزش میکنند.
?
زمانی که برق خاموش میشود و فضای اتاق در تاریکی فرو میرود، ممکن است فکر کنید شخص دیگری نیز در اتاق حضور دارد و حتی قصد دارد به شما حمله کند. یکی از ویژگیهای فضای تاریک این است که در شما احساس توهم ایجاد میکند. یعنی همین که فکر میکنید قرار است دچار آسیب شوید و برق را روشن میکنید.
ترس از تاریکی در برخی افراد به فوبیا تبدیل شده و بیش از حد تصور از آن هراس دارند. اینگونه اشخاص زمانی که در مکان تاریک قرار میگیرند، دچار احساساتی مانند خفگی و یا لرزش دست و پا خواهند شد. اغلب تلاش میکنند با فرار کردن و یا فریاد زدن خود را از شرایط بحرانی نجات دهند.
?
اگر تجربه سوار شدن در هواپیما را داشته باشید قطعاً در آن با افرادی مواجه شده اید که در طول سفر مرتب دچار بیحالی هستند و احساس ترس میکنند. اینگونه ترس را، ترس از پرواز مینامند. افرادی که دچار این اختلال هستند، فکر میکنند ممکن است هواپیما سقوط کند و جان خود را از دست بدهند.
در واقع هنگام سفر و در طول پرواز احساس امنیت ندارند. معمولاً دست های خود را محکم روی دستگیره های صندلی فشار میدهند و تا حد امکان در صندلی خود فرو میروند. حتی ممکن است تا ساعاتی پس از خروج از هواپیما این احساس در آن ها وجود داشته باشد و زمان ببرد تا به حالت عادی بازگردند.
متاسفانه کسانی وجود دارند که مرتب دچار این وسواس فکری هستند که مبتلا به بیماری میباشند. آنها به محض اینکه کمی کسالت داشته باشند و یا نشانه کوچکی از بیماری در وجودشان پدیدار شود، دچار ترس فراوانی میشوند.چگونه از حرف زدن نترسیم
با خود فکر میکنند که حتماً به بیماری سختی دچار شدهاند و در ذهن بدترین ها را تصور میکنند. در حالی که وقتی به پزشک مراجعه کنند متوجه میشوند هیچ مشکلی وجود ندارد، هیچ چیز سلامت آن ها را تهدید نمیکند. شاید علت این ترس در برخی از آنها عوامل ارثی و ژنتیکی باشد و یا مربوط به تجربیات تلخی باشد که در این حوزه دارند. آن ها معمولاً دچار بی حالی هستند و نشاط کافی را ندارند.
ترساز موجودات ناشناخته و عواملی که هرگز با آنها مواجه نشده اید. این نوع ترسرا ترسهای ماوراء الطبیعه مینامند. یعنی نوعی از وحشت در وجود شما که تنها با تصور موجودات فرا زمینی ایجاد شده است. این نوع ترس در وجود برخی از افراد به حدی زیاد است که آن ها را دچار اوهام میکند و موجب بر هم خوردن آرامش آن ها خواهد شد.
ترسها اگر از حد طبیعی خود فراتر روند باعث ایجاد مشکل در وجود شما خواهند شد. حتی در برخی موارد ممکن است موقعیت های خوب زندگی را از شما دریغ کنند و اجازه ندهند، آن گونه که باید و شاید به موفقیت برسید. بنابراین باید به روش کاملاً منطقی با این ترسها مواجه شوید و آن ها را مدیریت کنید تا از مشکلات احتمالی جلوگیری به عمل آورید.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید ۸۰ درصد مواردی که در مورد آنها نگران هستید و دچار احساس ترسمیشوید؛ هرگز رخ ندادهاند و نخواهند داد. اغلب ترسهای ما غیر واقعی هستند. اگر توجه کنید ترساز تاریکی، ترساز پرواز، ترسهای ماورا الطبیعه، همگی در نوع خود غیر واقعی و غیر حقیقی میباشند.
قطعاً هرگز هیچ موجودی در تاریکی به شما حمله نخواهد کرد و یا اینکه هیچ عامل ناشناخته ای قرار نیست به شما آسیب برساند. حتی زمانی که در هواپیما نشسته اید و در حال سفر میباشید، احتمال سقوط در کم ترین حالت خود میباشد.
کمی با خود فکر کنید؛ چه تعداد از مسائلی که از آن ها هراس داشته اید اتفاق افتادهاند؟ بدون شک پاسخ شما این خواهد بود که هیچکدام و یا شاید تعداد بسیار انگشتشماری از آن ترسها برای تان اتفاق افتاده است. بنابراین سعی کنید ترسهای بیهوده را از خود دور نمایید و مطمئن باشید هیچ چیز قرار نیست آرامش شما را بر هم بزند.
یکی از بهترین کارهایی که میتوانید برای رفع ترسخود از آن استفاده کنید و با کمک آن ترسهای خود را کنار بگذارید، این است که با آن روبرو شوید. اگر فکر میکنید در تاریکی چیزی قرار است به شما حمله ور شود، خب وارد فضای تاریک شوید و آن را جستجو کنید.
اگر از پرواز هراس دارید سعی کنید سفرهای خود را با هواپیما انجام دهید. بهترین راه نابود کردن ترسروبه رو شدن با آن است. اینکه عامل ترسرا از بین ببرید و این عامل نابود نخواهد شد مگر اینکه با آن روبه رو شوید.
?
ترسهای شما باعث شده چه موقعیت هایی را از دست دهید؟ چه اتفاقات خوبی در زندگی شما صرفاً به دلیل ترسیدن رخ نداده است؟ شاید اگر یک بار عواقب ترسهای خود را بررسی کنید، بتوانید با شجاعت با آنها روبهرو شوید.
فردی که ترسدارد بسیاری از فرصت های خود را از دست خواهد داد. با خود بیندیشید تا همه معایبی که ترسیدن میتواند برای شما به همراه داشته باشد، شناسایی کنید. قطعاً در این صورت بسیار قاطعانه تر میتوانید با ترسخود روبرو شوید و آن را مدیریت کنید.
?
در مواردی که ترسهای شما از حد عادی فراتر رفته و تبدیل به فوبیا شده است، میتوانید با یک روانشناس حاذق مشورت کنید. قطعا آن ها راهکارهای بسیار موثری را ارائه میدهند که با کمک آن ها میتوانید مشکل خود را حل کنید. نیاز نیست خودتان را مورد آزار قرار دهید تا به تنهایی نسبت به ترسهای تان غلبه کنید.
گاهی اوقات لازم است فرد دیگری در کنار شما حضور داشته باشد و به شما کمک کند تا بتوانید بحران های زندگی را پشت سر بگذارید. از روانشناس کمک بگیرید. آن ها تجربه بسیار خوبی در این زمینه دارند و از سوی دیگر علم و دانش کافی را دارا هستند.