هر کسی که حتی برای مدت کوتاهی در سازمانی مشغول به کار شده و سابقه کاری دارد، میداند که انگیزه داشتن چقدر میتواند بر بهرهوری اثر بگذارد. برعکس اگر شرایط و موقعیتی پیش بیاید که در محل کارمان بیانگیزه شویم و شور و شوق کار کردن را از دست بدهیم، به شدت راندمان کاری و به طور کل بهرهوری سازمان پایین میآید. اغراق نیست اگر بگوییم کارکنان باانگیزه میتوانند سازمان شما را به اوج برسانند، در حالی که کارکنان بیانگیزه، خسته و ناامید میتوانند صددرصد تضمینی باعث سقوط و شکست سازمانتان شوند! با این حساب وظیفه مدیران و صاحبین کسبوکار و بهطور خاص وظیفه واحد منابع انسانی سازمانهاست که همواره انگیزه کارمندان را بالا ببرند و آنها را راضی و خوشحال نگه دارند. در این مطلب توضیح میدهیم که برای افزایش انگیزه کارکنان باید از چه روشهایی استفاده کنید.
حتما بارها این جمله را شنیدهاید که اگر اراده کنی، اگر بخواهی حتما فلان کار را انجام میدهی. اصلا ضربالمثلش را هم داریم که خواستن توانستن است. اینجا باید اضافه کنیم آنچیزی که ما را وادار میکند کاری را انجام دهیم، در مرحله اول اراده یا خواستن نیست، بلکه انگیزه است. در واقع برای این که اراده کنیم، برای این که چیزی را واقعا بخواهیم، قبل از هر چیز نیاز به محرکی به نام انگیزه داریم. باید انگیزهای وجود داشته باشد که اقدامی صورت بگیرد.
پس از این صحبتها به راحتی میتوان نتیجه گرفت که اگر میخواهید بهترین نتیجه را بگیرید، اگر واقعا قصد دارید به اهدافی که برای سازمان تعیین کردهاید برسید و بازدهی را بالا ببرید، باید به کارکنان خود به روشهای مختلف انگیزه بدهید؛ چرا که انگیزه موتور محرک نیروی انسانی است. در یک دوره منابع انسانی معتبر میتوانید روشهای انگیزهدهی به کارکنان و نگهداشت نیروی انسانی را یاد بگیرید.
مبحث انگیزه دادن به کارکنان یک سمت ماجراست، سمت دیگر این است که بهموقع از روی نشانهها بفهمیم انگیزه کارکنان سازمانمان کم شده و تا دیر نشده برای افزایش انگیزه در آنها اقدام کنیم. حالا اگر مدیرعامل، صاحب کسبوکار، مدیر منابع انسانی یا هر شخصی در سازمان هستید که به نوعی با انگیزش کارمندان در محیط کار ارتباط دارید، حتما نشانههای زیر را جدی بگیرید که علائم کاهش انگیزه در کارکنان است:
· کاهش تمرکز کارمندان
· پایین آمدن کیفیت کار و کاهش بهرهوری
· بالا رفتن درصد خطاها و سهلانگاریها
· بینظمی و عقب افتادن کارها
· افزایش نرخ خروج از سازمان
· عدم تلاش برای پیشرفت شغلی
· پایین آمدن روحیه کار تیمی
· بیتفاوتی نسبت به اتفاقات و مسائل سازمان و اهداف سازمانی
اکنون رقابت در بازار کار بسیار سخت است و برای این که بتوانید جایگاه خوبی در بازار داشته باشید و نسبت به رقبای خود مزیت و برتری به دست آورید، باید به اصطلاح هوای کارکنانتان را داشته باشید و به آنها برای تحقق اهداف سازمان انگیزه بدهید. هر شرکتی از یک سیستم انگیزشی استفاده میکند و سیاستها و روشهای ایجاد انگیزه در همه سازمانها یکسان نیست؛ اما بهطور کل انواع انگیزه شامل انگیزهها و مشوقهای مادی و انگیزههای غیرمادی میشود.
به این هم توجه کنید که تاثیر مشوقهای غیرمادی در افزایش انگیزه کارکنان، کمتر از مشوقهای مادی نیست. شما لزوما با افزایش حقوق و دادن پاداش نمیتوانید انگیزه کارمند خود را بالا ببرید، گاهی قدردانی از کارمند و توجه به دستاوردهای او، دخیل کردن او در تصمیمگیریها، دادن فرصت ارتقاء شغلی به کارکنان و... خیلی بیشتر و بهتر از مادیات میتواند تاثیرگذار باشد. البته که اصولا مدیران کاربلد از انواع مختلف مشوقهای مادی و غیرمادی، به صورت ترکیبی برای افزایش انگیزه در سازمان بهره میگیرند. یک دستهبندی دیگری هم وجود دارد که انگیزش کارکنان در سازمان را به عوامل بیرونی و درونی نسبت میدهد.
و اما یک نکته مهم دیگر این که مسلما همه افراد یک سازمان شبیه هم نیستند و ویژگیها، روحیات، علاقهمندیها و خواستههای متفاوتی دارند. مطالعات در حوزه آموزش مدیریت منابع انسانی نشان میدهد که برای موثر بودن راه های ایجاد انگیزه در کارکنان باید به شناخت دقیقی از آنها برسید و سپس با توجه به روحیات و ویژگیهای هر یک از کارکنان، از شیوههای مناسبی برای افزایش انگیزه استفاده کنید.
یکی ممکن است عاشق سفر باشد، با یک سفر کوتاه حتی یکروزه روحیه و انگیزهاش حسابی بالا برود، در این صورت با دادن مرخصی یا در صورت امکان، تهیه بلیت تور مسافرتی، میتوانید او را خوشحال کنید و انرژی مضاعفی به او بدهید تا تاثیر مثبتش به سازمان شما هم برگردد. کارمند دیگری مدام به فکر ارتقاء مهارتهایش است، تهیه یک دوره آموزشی مفید و کاربردی برای چنین کارمندی، میتواند بهترین مشوق او باشد. به هر حال آدمها با هم فرق دارند و به همین خاطر شیوههای ایجاد انگیزه هم متفاوت خواهد بود.
بعد از همه توضیحاتی که درباره اهمیت وجود انگیزه در کارکنان و انواع انگیزه در سازمان دادیم، حالا احتمالا میپرسید چگونه انگیزه کارکنان را افزایش دهیم. در ادامه راهکارهای موثر برای افزایش انگیزه را بررسی میکنیم تا با توجه به این نکات بتوانید محیط کاری سالم و خوب و کارکنان باانگیزهای داشته باشید. یادتان نرود کارمندی که انگیزه داشته باشد، سریعتر، دقیقتر و با اشتیاق بیشتری کار خواهد کرد و سازمان را به اهدافش نزدیکتر میکند.
· چه چیزی باعث کاهش انگیزه کارکنان شده است؟ این عوامل را شناسایی و تا جایی که امکان دارد حذف کنید.
· تعادل زندگی کاری و زندگی شخصی کارمندان را از بین نبرید.
· مهارتها و توانمندیهای کارکنان را شناسایی و مدیریت کنید.
· به کارمندان احساس مفید بودن و ارزشمندی بدهید.
· محیط کار سالمی بسازید و ارتباطات داخلی سازمان را بهبود ببخشید.
· از سیستم پاداش و تشویق استفاده کنید، حتی پاداشهای کمهزینه یا حتی غیرمادی.
· رهبر و در کنار کارمندانتان باشید، نه رئیس زورگو و مستبد!
· برای کارکنان گوش شنوا باشید، به مشکلاتشان توجه کرده و راهحل پیدا کنید.
· برای یادگیری و توسعه شغلی کارکنان، هزینه و برنامهریزی کنید.
· به افراد آزادی عمل بدهید و مدام آنها را کنترل نکنید!
ما در اینجا مهمترین نکات را بیان کردیم، اما در دوره جامع مدیریت منابع انسانی دقیقتر و کاملتر به مبحث انگیزه کارکنان پرداخته میشود.
ایجاد انگیزه در کارکنان فقط به یک شخص یا یک واحد سازمان وابسته نیست، مثلا اینطور نیست که افزایش انگیزه کارکنان فقط وظیفهی مدیر منابع انسانی باشد. حقیقتا در ایجاد انگیزه، افراد و واحدهای سازمانی مختلفی دخیل هستند، از مدیرعامل گرفته تا سرپرستان هر بخش، تیم منابع انسانی و حتی خود کارکنان در افزایش یا کاهش انگیزه یکدیگر تاثیر میگذارند. اما به طور کل این وظیفه تیم منابع انسانی است که برای افزایش انگیزه کارکنان برنامهریزی و اقدام کند و مدیران سازمان را راهنمایی کند که چطور مشکلات را حل کنند و انگیزه نیروهای انسانی را افزایش دهند. واحد منابع انسانی قلب تپنده سازمان است؛ بنابراین برای این که فضای کاری خوبی ایجاد شود و کارکنان همه با انگیزه کار کنند، باید تیم منابع انسانی قوی و کاربلدی داشت.
در این راستا اگر میخواهید برای توانمندسازی واحد منابع انسانی سازمانتان اقدام کنید یا این که بهعنوان مدیر یا کارشناس در حوزه منابع انسانی مشغول به کار هستید، اما میخواهید مهارتهایتان را ارتقاء دهید و در این زمینه بیشتر یاد بگیرید به شما پیشنهاد میکنیم که یک دوره جامع و کاربردی منابع انسانی تهیه کنید تا تمام مباحث موردنیاز از جمله انگیزه کارکنان، جذب و نگهداشت نیروی انسانی، رضایت شغلی و... را یاد بگیرید. بهخصوص دورههای آفلاین که محدودیت زمانی و مکانی ندارد و برای شاغلین مناسب است. در ضمن بهتر است سراغ دورههایی بروید که در پایان به شما مدرک معتبر میدهند، به این طریق فرآیند کاریابی یا ارتقاء شغلی هم برایتان آسانتر میشود. با در نظر گرفتن این موارد دورهای باکیفیت را بخرید و آموزش ببینید تا واقعا برایتان مفید باشد و سطح مهارتهایتان بالا برود.