موقعیتی را تصور کنید که در محل کار دچار یک ترس ناگهانی و غیر قابل توجیه با علائمی همچون تپش قلب، تعریق شدید، لرزش دستها، تنگی نفس و احساس از دست دادن کنترل شدهاید. تجربه این علائم به حمله قلبی شباهت زیادی دارند، اما شما یک حمله پانیک داشتید. این اتفاق میتواند برای هر کسی در موقعیتهای مختلف و در هر جایی از جمله محل کار رخ دهد. حملات پانیک در محیط کار به شدت کارایی فرد را کاهش میدهد، روی تعاملات حرفهای او تاثیر منفی میگذارد و حتی به امنیت شغلیاش آسیب وارد میکند.
در این مطلب همراه ما باشید تا ضمن بررسی علل و علائم حملات پانیک در محیط کار، شما را با راهکارهای کنترل آن آشنا کنیم.
بیشتر بخوانید: انواع استرس و اضطراب کارمندان
بر اساس گفته انجمن روانشناسی آمریکا (APA)، حمله پانیک را میتوان یک موج ترس ناگهانی و شدید توصیف کرد که بدون هشدار قبلی و به طور غیر قابل توضیحی رخ میدهد. فرد هنگام تجربه این ترس احساس مرگ میکند، در حالی که حمله پانیک شما را نمیکشد، اما بسته به تعداد دفعات تکرار، تاثیر زیادی بر کیفیت زندگیتان میگذارد. افرادی که دچار حملات پانیک در محیط کار میشوند، اغلب در موقعیت استرسزا قرار گرفتهاند.
به طور کلی میتوان مهمترین علل بروز حمله پانیک در محل کار را شامل موارد زیر دانست:
استرس شغلی یکی از عوامل اصلی حملات پانیک در محیط کار بهشمار میآید. فشار کاری زیاد، سختگیریها و انتظارات غیرواقعبینانه کارفرما میتوانند موجب اضطراب شدید و در نتیجه حملات پانیک در محیط کار شوند. دیگر محرکهایی همچون سخنرانی در جمع، درگیری با اربابرجوع، جلسه مهم کاری، یک موقعیت کاری مهم مانند گرفتن ترفیع یا انجام پروژه بزرگ و شرکت در رویداد مرتبط با کار مانند ملاقات با مشتری ریسک حمله پانیک را افزایش میدهند.
یکی دیگر از شرایطی که باعث ایجاد موقعیت استرسزا و حمله پانیک در محل کار میشود، روابط ناسالم همکاران با یکدیگر یا با مدیر است. عدم حمایت همکاران از همدیگر یا درک نشدن از طرف مدیر باعث ایجاد سوءتفاهم میشود و سطح استرس فرد را بالا میبرد. این شرایط زمینه را برای بروز حملات پانیک در محیط کار افزایش میدهند.
افرادی با سابقه اضطراب و افسردگی بیشتر در معرض ابتلا به حملات پانیک در محیط کار هستند. این افراد برای کاهش احتمال بروز حمله پانیک در محل کار باید خواب کافی داشته باشند و از تغذیه نامناسب یا مصرف بیش از حد کافئین که نوعی محرک حمله پانیک بهشمار میآیند، بپرهیزند.
بیشتر بخوانید: در جلسه مشاوره شغلی چه میگذرد؟
حمله پانیک در موقعیتهای مختلف از جمله محیط کار با نشانههای جسمی و روانی زیر بروز پیدا میکند:
بیشتر بخوانید: معده درد در کمین کارمندان کم تحرک
اغلب افراد هنگام کار استرس شدیدی را تجربه میکنند؛ از همینرو بروز حمله پانیک در محل کار تعجبآور نیست. حال سوالی که مطرح میشود، این است که در محل کار نمیتوانیم مانند خانه روی تخت دراز بکشیم و ریلکس کنیم، بنابراین چگونه از پس حمله هراس یا همان پانیک بربیاییم؟ در ادامه شما را با راهکارهایی برای کنترل حملات پانیک در محیط کار آشنا میکنیم:
چشمانتان را ببندید و روی نفس کشیدن آهسته و عمیق خود تمرکز کنید. استفاده از روش تنفس جعبهای (چهار ثانیه دم، چهار ثانیه نگه داشت نفس، چهار ثانیه بازدم و چهار ثانیه استراحت) برای آرامش سیستم عصبی بدن مفید است. این نوع تنفس به کاهش ضربان و تپش قلب بالا کمک میکند و سرگیجه را بهبود میبخشد. همچنین باعث میشود بر احساس ترس ناگهانی خود غلبه کنید.
حملات پانیک در محیط کار، فرد را در وضعیت عاطفی نابهسامانی قرار میدهد. تمرکز روی تنفس عمیق و آرام میتواند ذهن را از الگوی فکری مخرب منحرف کند. در چنین مواقعی بهتر است به خود یادآور شوید که در خطر نیستید، نمیمیرید و این احساس ترس به زودی تمام میشود. برای اینکه زودتر از حس ترس غیر طبیعی خلاص شوید، بر روی زمان حال تمرکز کنید و سه چیزی که میتوانید در لحظه بشنوید، ببینید یا حس کنید را نام ببرید. اگر اهل انجام تمرینات یوگا هستید، در حالت ژست یوگای متمرکز قرار بگیرید تا حالت ذهن آگاهی ایجاد شود.
بیشتر بخوانید: سبک زندگی کارمندی و تاثیرات آن بر سلامت افراد
از آن جایی که فرد درگیر حملات پانیک در محیط کار نمیتواند مانند فضای منزل دراز بکشد و راحت باشد، بهتر است یک محیط آرامشبخش مانند ساحل دریا، فضای سرسبز برای پیادهروی یا قایقرانی در دریاچه را با جزئیات تجسم کند. سعی کنید تمامی جزئیات تصوراتتان را ببینید، بشنوید و حتی حس کنید. به عنوان مثال، شن گرم ساحل دریا را از بین انگشتان خود عبور دهید و گرمی نور خورشید اطراف دریاچه را احساس کنید. این نوع تمرینات تمرکز حواس به آرام شدن سیستم عصبی بدن و کاهش علائم مرتبط با حمله پانیک کمک میکنند.
در صورت امکان، برای مدت کوتاهی (حدود ۱۵ دقیقه) از میز کار خود فاصله بگیرید و کمی استراحت کنید. در این فاصله زمانی سعی کنید در هوای آزاد بنشینید، چای گیاهی بنوشید و اصلا گوشی خود را چک نکنید. اگر حمله هراس چندین بار در طول روز در محیط کار تکرار میشود، حتما برای دریافت راهنمایی حرفهای به روانشناس مراجعه کنید.
با وجود اینکه نمیتوان به طور قطعی از بروز حمله پانیک پیشگیری کرد، اما راهکارهایی وجود دارند که کمتر در معرض این وضعیت اضطرابی قرار بگیریم. بهترین راهکارها برای پیشگیری از حملات پانیک در محیط کار شامل موارد زیر هستند:
بیشتر بخوانید: روش درمان اضطراب
حمله پانیک در محیط کار یک تجربه سخت و چالشبرانگیز بهشمار میآید. علائم این نوع ترس غیر قابل توضیح با نشانههای پانیک در شرایط دیگر یکسان است، اما این احتمال وجود دارد که فرد تا مدتی توانایی و تمرکز خود را برای انجام مسئولیتهایش از دست بدهد. شناخت علل، علائم و روشهای کنترل حمله پانیک در محل کار باعث میشود تا با مدیریت به موقع آن، از تاثیر منفی بر عملکرد شغلی خود جلوگیری کنید.
اگر سوالات بیشتری درباره نحوه کنترل حمله پانیک دارید، میتوانید به وبسایت درمانکده سر بزنید و از بهترین پزشکان متخصص این مجموعه همچون روانشناسان باتجربه مشورت بگیرید. همچنین، درمانکده امکان دریافت نوبت اینترنتی جهت مراجعه حضوری یا مشاوره آنلاین تلفنی، متنی و تصویری را برای شما فراهم کرده است.
