مدفوع از باقیمانده مواد غذایی، آب و ترشحات گوارشی تشکیل شده است و از طریق روده از بدن دفع میشود. تغییر رژیم غذایی، مصرف بعضی از داروها، سبک زندگی و ابتلا به بعضی از بیماریها روی مدفوع تاثیر میگذارد. مدفوع غیر طبیعی میتواند آبکی، سفت یا چسبناک باشد. همچنین ممکن است چرب و بدبو به نظر برسد. اگر این علائم را تجربه کردید، به دکتر گوارش مراجعه کنید تا در صورت لزوم، آزمایش مدفوع انجام دهید. آزمایش مدفوع یک ابزار ضروری است که میتواند به پزشک در تشخیص بیماریهای مختلف از جمله انواع خاصی از سرطان کمک کند. برای اینکه با این آزمایش و نحوه انجام آن آشنا شوید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانیم: رنگ مدفوع باید چه رنگی باشد؟
معمولا پزشکان از آزمایش مدفوع برای بررسی وجود عفونت باکتریایی یا انگلی در روده استفاده میکنند. بعضی از انواع این آزمایش، مقدار مواد تشکیلدهنده مدفوع از جمله چربی را بررسی میکنند. چربی به طور طبیعی در روده جذب میشود و به همین دلیل مدفوع تقریبا فاقد چربی است. در بعضی از اختلالات گوارشی، چربی به خوبی جذب نمیشود و در مدفوع باقی میماند.
آزمایش مدفوع به پزشک در تشخیص موارد زیر کمک میکند:
بیشتر بخوانیم: علت سفت شدن مدفوع در نوزادان
چند نوع آزمایش مدفوع وجود دارد که همگی به تشخیص اختلالات دستگاه گوارش کمک میکنند. رایجترین آزمایشها عبارتاند از:
بیشتر بخوانیم: چه زمانی ۲ رنگ شدن مدفوع خطرناک است؟
بزرگسالان معمولا به راحتی میتوانند این آزمایش را انجام دهید. اما آزمایش مدفوع کودک یا نوزاد به همکاری والدین نیاز دارد. هنگامی که پزشک انجام آزمایش مدفوع نوزاد یا کودک را ضروری میداند، والدین باید نمونه مدفوع فرزندشان را جمعآوری کنند. با این حال، بعضی از کودکان ممکن است بتوانند این کار را به تنهایی انجام دهند.
رعایت نکات زیر به شما کمک میکند که آزمایش مدفوع را با دقت بیشتری انجام دهید:
اگر مدفوع قهوهای و نرم باشد و هیچ عامل بیماریزایی در آن کشف نشود، نتیجه آزمایش نرمال است. نتیجه مثبت نشانه غیر طبیعی بودن مدفوع است یا وجود عوامل بیماریزا را در آن نشان میدهد.
مدفوع غیر طبیعی ممکن است حاوی خون، ویروس، قارچ، باکتریهای مضر، انگل، مخاط، چرک، بقایای هضمنشده مواد غذایی یا مقدار زیادی چربی باشد. همچنین میتواند یک رنگ غیر عادی مانند قرمز، زرد، سفید یا سیاه داشته باشد. وجود این علائم همیشه نشاندهنده بیمار بودن شما نیست، اما میتواند به پزشک در درک وضعیت سلامتیتان کمک کند.
نتیجه منفی کاذب به این معنی است که آزمایش کشت مدفوع نتوانسته است بعضی از میکروبهای عفونی را تشخیص دهد. اگر علائمتان ادامه پیدا کنند، پزشک برای تشخیص منشاء بروز آنها از شما میخواهد که آزمایشهای بیشتری انجام دهید.
بیشتر بخوانیم: علل تغییر رنگ، رنگ مدفوع کداماند؟
آزمایش مدفوع یک تست تشخیصی ساده و در عین حال مهم است که میتواند به شناسایی ناهنجاریهای دستگاه گوارش مانند سرطان روده بزرگ، بیماری التهابی روده (IBD)، هموروئید، شقاق مقعد، عفونت، انگل و... کمک کند. اگر مدت زمان زیادی است که با علائم گوارشی مثل درد شکم، اسهال یا یبوست دست و پنجه نرم میکنید، به دکتر گوارش مراجعه کنید تا در صورت لزوم برای شما آزمایش مدفوع یا سایر تستهای تشخیصی را تجویز کند. برای مشاوره آنلاین متخصص گوارش یا دکتر گوارش میتوانید از طریق سایت درمانکده اقدام کنید.
آزمایش مدفوع سه نوبته برای چیست؟
از آزمایش سه نوبته FOBT برای تشخیص خون مخفی در مدفوع استفاده میشود. وجود خون مخفی در مدفوع ممکن است نشانه سرطان روده بزرگ باشد.
آیا تست مدفوع میتواند به تنهایی بیماریهای گوارشی را تشخیص دهد؟
خیر. معمولا پزشکان از این آزمایش در کنار سایر تستهای تشخیصی استفاده میکنند.
نتیجه آزمایش مدفوع بعد از چند روز آماده میشود؟
بسته به نوع آزمایش، ممکن است ۲۴ تا ۴۸ ساعت یا سه تا چهار روز طول بکشد.
منابع:
https://kidshealth.org/en/parents/labtest8.html
https://myhealth.alberta.ca/Health/Pages/conditions.aspx?hwid=aa80714