طحال که بخشی از سیستم لنفاوی است، در سمت چپ شکم درست زیر قفسه سینه قرار دارد. این اندام به بسیاری از عملکردهای بدن از جمله مبارزه با عفونت کمک می‌کند. چون منبع ۲ نوع گلبول سفید به نام سلول‌های B و سلول‌های T است که از شما در برابر میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا محافظت می‌کنند. اکثر عواملی که روی طحال تاثیر می‌گذارند باعث بزرگ شدن آن می‌شوند. در علم پزشکی به بزرگ شدن طحال اسپلنومگالی می‌گویند. اسپلنومگالی در بیشتر موارد هیچ علامتی ندارد، اما می‌تواند خطر بروز خونریزی‌های داخلی خطرناک را افزایش دهد. با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید تا درباره علائم بیماری طحال و راه‌های درمان آن اطلاعات بیشتری کسب کنید.
بعضی از افراد مبتلا به اسپلنومگالی هیچ علامتی را تجربه نمی‌کنند و این عارضه به طور تصادفی در طول معاینه بدنی یا چکاپ کشف میشود. با این حال یکی از رایج‌ترین علائم بیماری طحال، احساس درد یا ناراحتی در سمت چپ بالای شکم است، یعنی جایی که این اندام در آن قرار دارد. همچنین ممکن است بعد از خوردن مقدار کمی غذا احساس سیری داشته باشید. این مشکل معمولا زمانی اتفاق می‌افتد که طحال روی معده فشار می‌آورد.
بیشتر بخوانید: بهترین داروی آبله مرغان
اگر طحال به قدری بزرگ شده باشد که روی سایر اندام‌ها فشار وارد کند، ممکن است جریان خون آن مختل شود و قادر به تصفیه خون نباشد. اسپلنومگالی باعث میشود طحال تعداد از زیادی از گلبول‌های قرمز را از جریان خون خارج کند که این وضعیت به کم‌خونی منجر میشود. از سوی دیگر، اگر طحال نتواند به اندازه کافی گلبول سفید بسازد، احتمال ابتلا به عفونت بیشتر میشود.
از سایر علائم بیماری طحال می‌توان به نفخ، خستگی یا افزایش احتمال خونریزی اشاره کرد. چنانچه بیماری طحال از سرطان ناشی شود، بیمار ممکن است علائمی مثل ضعف، تعریق شبانه و کاهش وزن را تجربه کند. همچنین اسپلنومگالی مرتبط با اختلالات خونی با علائمی مثل کبودی، خونریزی، سبکی سر و تنگی نفس همراه است.
بیشتر بخوانید: آیا بزرگ شدن طحال خطرناک است؟
مهم‌ترین عوارض اسپلنومگالی عبارت‌اند از:
بیشتر بخوانید: علائم زردی در بزرگسالان
اکنون که با علائم بیماری طحال آشنا شدید باید درباره علل بروز آن هم اطلاعات کسب کنید. عفونت‌ها و بیماری‌های زیر می‌توانند باعث بزرگ شدن طحال شوند:
بیشتر بخوانید: انواع بیماری‌های داخلی؛ هرآنچه که باید بدانید
تشخیص اسپلنومگالی معمولا در طول معاینه بدنی مشخص میشود. هنگامی که پزشک قسمت بالای شکم و سمت چپ آن را معاینه می‌کند، متوجه بزرگ شدن این اندام میشود. با این حال، در بعضی از افراد به ویژه آن‌هایی که لاغر اندام هستند ممکن است بتوان طحال سالم و با اندازه طبیعی را هم در طول معاینه احساس کرد.
پزشک برای تایید بزرگ شدن طحال از تست‌های تشخیصی مختلف استفاده می‌کند که رایج‌ترین آن‌ها شامل موارد زیر هستند:
گاهی‌اوقات برای تعیین علت اسپلنومگالی به تست‌های بیشتری از جمله بیوپسی از مغز استخوان نیاز است. در مواردی که علت اسپلنومگالی مشخص نیست، ممکن است پزشک جراحی برای برداشتن طحال را توصیه کند. پس از جراحی، طحال از نظر ابتلا به لنفوم زیر میکروسکوپ بررسی میشود.
بیشتر بخوانید: درد اپاندیس چقدر طول میکشد؟
درمان علائم بیماری طحال به علت زمینه‌ای بروز آن بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر عفونت باکتریایی علت اسپلنومگالی باشد، باید از آنتی‌بیوتیک استفاده کنید. در صورتی که اسپلنومگالی هیچ علامتی نداشته باشد و علت بروز آن هم مشخص نباشد، ممکن است پزشک از شما بخواهد که هر ۶ تا ۱۲ ماه یک‌بار برای چکاپ مراجعه کنید.
اگر اسپلنومگالی به عوارض جدی منجر شود یا علت آن قابل شناسایی یا قابل درمان نباشد، جراحی برای برداشتن طحال می‌تواند کمک‌کننده باشد. انجام جراحی به بررسی دقیق نیاز دارد. شما می‌توانید بدون طحال زندگی فعالی داشته باشید، اما بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به عفونت‌های جدی یا حتی تهدید‌کننده زندگی قرار می‌گیرید.
بیشتر بخوانید: علت زردی چشم چیست؟
پس از برداشتن طحال، با اقدامات زیر می‌توان احتمال ابتلا به انواع عفونت را کاهش داد:
بیشتر بخوانید: درمان درد معده بعد از غذا خوردن
از انجام ورزش‌های تماسی مانند فوتبالی خودداری کنید، چون ممکن است خطر پارگی طحال را افزایش دهند. بستن کمربند ایمنی هم اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر در حین رانندگی تصادف کنید، کمربند ایمنی می‌تواند به محافظت از طحال شما کمک کند.
بیشتر بخوانید: درد روده کجاست؟ شایع‌ترین علل بیماری روده و درمان آن
اگر فکر می‌کنید طحال شما بزرگ شده است یا به طور مکرر در سمت چپ بالای شکم احساس درد دارید، در اسرع وقت به فوق تخصص گوارش مراجعه کنید. پزشک می‌تواند با معاینه بدنی و انجام تست‌های تشخیصی مختلف علت مشکل شما را شناسایی کند و درمان مناسب را ارائه دهد. جهت اخذ نوبت برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین دکتر گوارش به سایت درمانکده مراجعه کنید.
درد طحال ناشی از چیست؟
عفونت‌های ویروسی، باکتریایی و انگلی، بیماری‌های کبدی، نارسایی قلبی، بیماری‌های خود ایمنی، کم‌خونی همولیتیک و بعضی از انواع سرطان از دلایل رایج اسپلنومگالی هستند.
درد طحال کجاست؟
بررسی علائم بیماری طحال نشان می‌دهد که درد ناشی از آن در قسمت فوقانی شکم (سمت چپ) احساس میشود.
علائم بیماری طحال در طب سنتی چیست؟
از نظر متخصصان طب سنتی، بیماری طحال اغلب با علائمی مثل اسهال، کاهش اشتها و نفخ مشخص میشود.
منابع:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/enlarged-spleen/symptoms-causes/syc-20354326
