تکرار اصولی برای تقویت حافظه و بهبود یادگیری، به چه معناست؟حافظه، بنیانِ افزایش و بهبودِ یادگیری است، چه در کلاس درس و چه خارج از آن! به جرات می توان گفت دانش آموزانی که دارای حافظۀ قوی تری هستند، عملکرد بهتری در مدرسه دارند و در امتحانات نیز نمرات بالاتری را کسب می کنند. البته باید بگوییم که هیچ کس با حافظۀ قوی مطلق متولد نمی شود، بلکه همۀ انسان ها آن را در طول زمان و با تکرار و تمرین قوی می کنند؛ به طور کلی، می توان گفت که هرچه بیشتر از ذهن و حافظه مان استفاده کنیم، آن را قوی تر ساخته ایم. تمرین و تکرارِ مداوم، عملکرد مغز را بهبود می بخشد. اگر می خواهید دانش آموزی با حافظه ای قوی باشید، حافظه تان را مانند یک عضله در نظر بگیرید و همواره با تمرین و تکرار، سعی بر تقویت آن داشته باشید.
برای مطالعه بیشتر درباره حافظه کوتاه مدت و بلند مدت، کلیک کنید
اما آیا هر تکراری می تواند حافظه را تقویت کند؟ باید بگوییم که این طور نیست! هر تکراری موثر و راهگشا نیست، بلکه تکرار اصولی برای تقویت حافظه و بهبود یادگیری مفید است. در ادامه، به شما خواهیم گفت که تکرار اصولی چیست و چگونه می توانید با کمک آن، حافظه تان را تقویت کنید. با دانیون همراه باشید!
انواع حافظه
به طور کلی، می توان حافظه را به دو دسته تقسیم کرد: حافظۀ کوتاه مدت و حافظۀ بلندمدت. ما اطلاعات جدید را به کمک حافظۀ کوتاه مدت به یاد می آوریم. این اطلاعات، رفته رفته به حافظۀ بلندمدت منتقل می شوند؛ در واقع، با انتقال اطلاعات به حافظۀ بلندمدت، درک عمیق تری از مبحث پیدا می کنیم. بسیاری از دانش آموزان، همیشه از حافظه شان گله داردند، چرا که در طبقه بندی و بیرون کشیدنِ اطلاعات مهمِ هر مبحث، به مشکل برمی خورند. این موضوع در یادگیری آن ها اختلال ایجاد می کند و باعث می شود در مقاطع مختلف تحصیلی، با مشکل مواجه شوند؛ اما راه حل این مشکل چیست؟
بهبود حافظه برای نتیجۀ بهتر
همان طور که گفتیم، تقویت حافظه، تاثیر شگرفی بر یادگیری و در نهایت، موفقیت دانش آموزان دارد؛ اما حافظه را چگونه می توان بهبود بخشید؟ تمرین و تکرار، یکی از راه های بهبودِ یادگیری و تقویت حافظه به شمار می رود و تاثیرِ آن نیز بر هیچ کس پوشیده نیست؛ اما یکی از جدیدترین پژوهش هایی که نتایج آن نیز در ژورنال یادگیری و حافظه (Learning and Memory) به چاپ رسیده است، نشان می دهد که تکرارِ ساده و غیر اصولی، نه تنها سبب بهبود یادگیری و حافظه نمی شود، بلکه در یادگیری مطالب جدید هم اختلال ایجاد می کند؛ به خصوص وقتی می خواهیم مباحث نزدیک به یکدیگر را یاد بگیریم.
تکرار و تمرینِ مداوم باعث می شود که مطالب در ذهن ما جای بگیرند؛ اما بعدها در تفاوت قائل شدن میان مباحث نزدیک به هم، دچار مشکل خواهیم شد. بر خلاف آنچه در گذشته تصور می شد، تکرار غیر اصولی می تواند از بسیاری جهات، کار ذهن و حافظه را مختل سازد.
تمرین و تکرار، حافظه را قوی تر می سازد؛ اما در تفکیک و طبقه بندی آن ها مشکل ایجاد می کند. گاهی، تکرار باعث می شود فکر کنیم مطلبی را به خوبی یاد گرفته ایم؛ در صورتی که واقعاً آن را یاد نگرفتهایم! اما این تمرین و تکرار چگونه باید صورت گیرد تا ثمربخش باشد؟
تمرین و تکرار اصولی
اگر می خواهید همه چیز، منظم و طبقه بندی شده در ذهنتان جای بگیرد، باید از روش های درست و اصولیِ تمرین و تکرار استفاده کنید. اما تمرین و تکرار اصولی چیست؟ در ادامه، دو روش مناسب تکرار برای تقویت حافظه را برایتان خواهیم گفت.
1. فاصله گذاری میان هر تکرار
البته که هر تکراری بد نیست؛ البته تکراری که به شیوۀ درست صورت بگیرد، بسیار اثرگذار خواهد بود! یکی از بهترین روش های تکرار، همان تکرار در فواصل زمانی مشخص (spaced repetition) است. هر تکرار باید در بازۀ زمانی مشخصی صورت بگیرد؛ به عنوان مثال، امروز مبحثی را مطالعه کنید، کتاب، جزوه یا فلش کارت را کنار بگذارید و فردا مجدداً به سراغ همان مبحث بروید و آن را با دقت مطالعه کنید؛ سپس دو روز بعد، این کار را تکرار کنید و به همین ترتیب، در فواصل مشخص به تکرار و تمرین بپردازید. این روش تکرار باعث می شود که مطالب در ذهنتان قاطی نشوند و با نظم و ترتیب در آن جای بگیرند؛ در نهایت، به آنچه در ذهن سپرده اید دسترسی خواهید داشت.
تمرین و تکرار را به همان ساعات مطالعه محدود نکنید، بلکه همواره خود را محک بزنید و مطالب را در ذهنتان یادآوری کنید. این تکرار ذهنی، بسیار موثر است و باعث می شود که مطالب در ذهنتان ثبت و دسته بندی شوند؛ به عنوان مثال، وقتی در باشگاه مشغول ورزش هستید یا در خیابان قدم می زنید، مباحثی را که پیش تر مطالعه کرده اید، در ذهنتان تجدید کنید. به مرور زمان، تاثیرِ شگفت انگیز آن را بر حافظه تان خواهید دید.
2. از شیوۀ لوکی (Method of Luci) استفاده کنید!
برای بهبود حافظه و یادگیری، از شیوۀ لوکی (Method of Luci) استفاده کنید.
اما شیوۀ لوکی چیست؟ لوکی یکی از قدیمی ترین تکنیک های تقویتِ حافظه به شمار می رود که باعث می شود همۀ مطالب و اطلاعات به صورت دقیق و طبقه بندی شده در ذهن جای بگیرند. به این شیوۀ تقویت حافظه که ریشه در یونان باستان دارد، «قصر حافظه» یا «کاخ ذهنی» هم گفته می شود.
روش لوکی بر مبنای تصور است. براساس این روش، باید هرآنچه قرار را که است یاد بگیرید، در اطراف خودتان تصور کنید. این روش، یکی از اثرگذارترین روش های یادگیری و تقویت حافظه به شمار می رود و مطالعات متعددی نشان داده اند که این روش یادگیری، توانایی یادآوری اطلاعات را بهبود می بخشد. این روش، هم برای دانش آموزان مناسب است و هم برای دانشجویان.
سخن آخر
همان طور که دیدید، تقویت حافظه اصلا مادرزادی مطلق نیست و شما می توانید به کمک روش های مختلف، همواره مغزتان را پویا نگه دارید و در نتیجه، حافظه تان را تقویت کنید. تکرار، از موثرترین راه ها برای تقویت حافظه و یادگیری به شمار می رود؛ اما نباید گمان کنید که می توانید همۀ مطالب درسی تان را روی هم تلنبار کنید و شب امتحان، با تمرین و تکرار، آن ها را به طور کامل یاد بگیرید؛ اصلاً این طور نیست! شما باید شیوۀ درست تکرار را یاد بگیرد و از طریق آن، به مرور زمان به تمرین و تکرار بپردازید و آثار شگفت انگیز آن را در درازمدت مشاهده کنید. با تقویت حافظه، یادگیری تان را بهبود می بخشید و با بهبود بخشیدنِ یادگیری، در مسیر موفقیت قرار می گیرید!
اینستاگرام دانیون: dunion.app
سایت دانیون: dunion.ir