روی صحبت من تمامی نویسندگان و ادیبان هستند، میخواهم در مورد واژه چیز سخن بگویم، واژه ای که همه ما کم و بیش از آن استفاده کردهایم و هر روزه بر زبانمان جاری است به حدی که گاهی از اوقات ناخودآگاه چیز به زبانمان میآید و اصلا متوجه استفاده آن نیستیم.
به نظر من واژه چیز فداکار است. ایثار گری های او مثالزدنی است. او هر کجا که واژهای فراموش بشود، سریع خود را به میدان میرساند و با وجود تمامی زخم هایی که بر تنش دارد، در تمامی صحنه ها حاضر است.
این چیز چقدر چیز خوبی است اگر او را نداشتیم به نظرم بیش از پنجاه درصد گفتگو هایمان با مردم به صورت جای خالی نمودار میشد. فکرش را بکیند که چقدر حرف زدن زشت به نظر میرسید؟
خدا او را خلق کرد تا بلکه به داد ما برسد وای به حال کسانی که از داشتن چیز محروم بوده اند این چیز حتما جایگاه عظیمی در بهشت دارد چون از نظر من کار راه اندازترین واژه ای است که تا به حال من آن را مشاهده کرده ام.
این واژه چیز به مانند کارمند جایگزینی میماند که به محض خالی شدن جای یک کارمند سریع به جای او مینشیند و جای خالی او را پر میکند تا مبادا کار خلق الله لنگ بماند. یا مثل نوکری که به محض نیاز اربابش در خدمت او حاضر میشود.
عجبا که واژه چیز وفاداری خود را بارها ثابت کرده است. مثلا واژهای از ذهنتان فراموش میشود، هر قدر که آن واژه را اصرار بکنید به ذهنتان نمیآید اما چیز نمک نمیخورد که نمکدان بشکند بلکه او قدرشناس است و سریع خودش را وسط میاندازد آنقدر که این واژه نجیب و واژهزاده است.
هر چه قدر هم که به زبان فارسی مسلط باشید باز هم یک روز پیش میآید که به چیز نیازی مبرم و ضروری خواهید داشت از چیز غافل نشوید تا مبادا گفتگویتان به فنا برود.
همه اینها به کنار چیز مثل مایع روانی است که میتواند به هر شکلی در بیاید، دقت کردهاید که وقتی بخواهید به کسی فحشی بدهید به جای آن تکه سانسوری و غیراخلاقی چیز را قرار میدهیم در نتیجه چیز یک جورهایی زشتی ها را هم پاک میکند و آن را از بین میبرد.
به عبارتی دیگر چیز میتواند سانسور بکند این یعنی مقدس گرایی و تقبیح حرف های زشت و زننده.
شما میتوانید چیز را به هر چیزی اطلاق بکنید از بیجان گرفته تا جاندار، از فحش گرفته تا تعریف، از دست گرفته تا پا، خلاصه اینکه چیز جایگاه رفیعی در لغتنامه باید داشته باشد. من نمیدانم که چرا آ با آن کلاهک بدقوارهاش در رتبه اول قرار گرفته؟ باید او را پایین آورد. باید اقداماتی انجام بشود تا بلکه هر لغتنامه ای را که باز کردیم ببینیم که چیز اولین کلمه است.
گاهی بعضی از بیاحترامی هایی که نسبت به واژه چیز صورت میگیرد من را بسیار ناراحت و غم زده میکند، بار ها شنیدهام که وقتی کسی سوال میپرسد: میتوانم یک چیز بگویم و آن طرف مقابل جسارت و پررویی به خرج داده و میگوید دو چیز بگو.
آخر کسی نیست که به دفاع از آبروی ریخته شده چیز برخیزد؟ کسی نیست که حق پایمال شده چیز را پس بگیرد؟ چرا ما اینقدر به واژه چیز بیاعتنا شدهایم در حالیکه او هر روز به دادمان میرسد؟
چیز بیچاره وفلک زده هیچگاه نفهمید که ارزش او بیشتر از اینهاست. او را لگد کردند و زیر پا گذاشتند. او اما دمی نزد و مثل تمامی واژه ها سرش را بالا گرفت.
گاهی هم میشنوم که چیز را بر پنیر اطلاق میکنند، واعجبا دیگر شورش را در آوردهاید. چیز مگر مسخره شماست؟ چیز احترام دارد، ارزش دارد. خجالت بکشید و عبرت بگیرید. یعنی اینقدر چیز بیاهمیت و به دردنخور شده که حاضریم آن را به ریش هر چیزی ببیندیم؟
عدهای در مقام انتقاد از واژه چیز برآمده اند و میگویند که چیز ابهام دارد و نمیتواند معنا را کامل برساند مثلا چه کسی باید بفهمد که منظور شما از چیز در جمله پایین چیست؟
"آن چیز را بگذار سر جایش"
میگویند باید واژه دیگری را به چیز بچسبانید تا معنایش کامل شود چون چیز معنایش ناقص است. در جواب باید بگویم که خودتان ناقص تشریف دارید اتفاقا چیز خیلی هم کامل است ولی از آنجایی که عقلتان ناقص است نمیتوانید به معنای کامل آن پی ببرید. آخر کی ناقص تواند به معنای کامل پی ببرد؟
من از تمامی نویسندگان اهل حق و تمامی صاحب نظران زمینه ادبیات خواهش میکنم که چیز را به جایگاهش برگردانید او لیاقت بهتر از این ها را دارد.
انگلیسی زبان ها میبالند به آنکه واژه ای دارند که میتواند در بیش تر از بیست وشش جا به کار برود و آن را واژه جادویی مینامند ولی چرا ما از چیز غافل شدهایم؟ انصاف کجا رفته است؟ یعنی چیز اینقدر خفیف شده است که لغت بیگانه بخواهد بر آن سایه بیندازد؟
اگر آن لغت بیگانه میتواند در بیست و شش جا به کار برود، چیز میتواند در هزاران جا به کار برود چه بسا هر وقت که خواستید میتوانید آن را جایگزین واژه مورد نظرتان بکنید
اگر آن لغت بیگانه جادویی است، پس باید بگوییم که واژه چیز لغتی معجزهآساست.
امان از داوری های متعصبانه و جهت گیری شده که موجبات تحقیر و خواری واژه چیز را فراهم کرده اند.
محض اطلاع:متن کاملا جنبه طنز دارد.