در این بخش از مجموعه ی ایسم در پنج دقیقه به توضیح اصطلاح کمونیسم پرداختیم.
تماشای ویدیوی کمونیسم در پنج دقیقه در یوتیوب:
https://www.youtube.com/watch?v=1GMsb77At9g
کمونیسم در لغت یعنی "گرایش به مشترک بودن" و در مفهوم ایدئولوژی ایه که مقابل کاپیتالیسم قرار میگیره. کمونیسم به دنبال از بین بردن مالکیت خصوصی و ایجاد جامعه ای بدون طبقه ست. توی جامعه کمونیستی حتی نیاز به پول و دولت هم از بین میره، و افراد جامعه مطابق توانایی هاشون تولید میکنن و مطابق نیازهاشون دریافت میکنن.
کمونیسم، ایدئولوژی یا مکتبیه که با نوشته های مارکس و انگلس یعنی "مانیفست کمونیست" و "ایدئولوژی آلمانی" اواسط قرن نوزدهم سر و صدای زیادی به پا کرد و تاثیر زیادی در روند تاریخ سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگیِ بعد از خودش گذاشت.
از اونجایی که هیچ کشور کمونیستی ای تا بحال وجود نداشته، مکتب کمونیسم رو نمیشه با مثال هایی از دنیای واقعی بیان کرد. کشورهایی مثل چین، شوروی، کوبا و کره شمالی هم، که معمولا گفته میشه کشورهای کمونیستی اند، در واقع توسط سیستم سوسیالیستی اداره میشن، یا میشدن، پس میشه گفت کمونیسم تا بحال توی هیچ کشوری به طور کامل اجرا نشده. برای اینکه متوجه تفاوت کمونیسم و سوسیالیسم بشین، پیشنهاد میکنم بعد از خوندن این مقاله یه سر به مقاله و ویدیوی "سوسیالیسم در پنج دقیقه" بزنید.
قبل از مارکس ایده جامعه کمونیستی یا اشتراکی به شیوه های مختلف توسط متفکرانی مثل افلاطون، تامس مور ،مزدک بامدادان و دیگران مطرح شده بود. اما چیزی که ما امروز به عنوان کمونیسم میشناسیم بیشتر تحت تاثیر تفکرات کارل مارکسه. تفکری که معتقد بود: "تاریخ تمام جوامع، تاریخ مبارزات طبقاتیه."
تماشای ویدیوی مارکسیسم در پنج دقیقه در یوتیوب:
https://m.youtube.com/watch?v=w6U6zwmZlXQ&t=3s
مارکس با ایده کمونیسم، این آگاهی رو وارد طبقه کارگر کرد که کارگرا میتونن با انقلاب علیه طبقه سرمایه دار، ابزار تولید رو در اختیار بگیرن و خودشونو از زیر یوغ طبقه حاکم آزاد کنن.
انقلابی که مارکس ازش با عنوان انقلاب دیکتاتوری پرولتاریا یاد میکرد، سرانجام از پس انقلاب اکتبر 1917 توسط ولادیمیر لنین در روسیه به وقوع پیوست. از نظر مارکس حکومتی که بعد از انقلاب کارگران شکل میگیره، حکومت سوسیالیستیه، حکومتی که توش سود کار تمام افراد جامعه بین همه افراد به صورت مساوی تقسیم میشه. اما سوسیالیسم مقصد نهایی نیست، بلکه مرحله گذاری از جامعه ی کاپیتالیستی به جامعه آرمانی کمونیستی. یعنی جامعه ای که توش حتی به حکومتی برای کنترل و تقسیم ثروت هم نیاز نیست.
لنین با تفاسیری که از نوشته های مارکس داشت سعی در عملی کردن و سرعت بخشیدن به ایده کمونیسم داشت، به همین خاطر با ایجاد اتحاد جماهیر شوروی اولین جامعه سوسیالیستی رو برپا کرد.
پس از مرگ لنین، ژورف استالین رهبری شوروی رو به دست گرفت، استالین برای محکم کردن پایه های حکومت سوسیالیستی، طی عملیات وحشیانه ای به نام "پاک سازی بزرگ" تعداد زیادی از کارمندان، و افسران عالی رتبه ی کشور رو به اتهام جاسوسی و یا پیروی نکردن از دستورات حزب کمونیست دستگیر و اعدام کرد. همچنین با "برنامه پنج ساله اقتصادی" و "کشاورزی اشتراکی" باعث ایجاد قحطی مصنوعی بین کشاورزان و مردم عادی در اوکراین شد. این اقداماتِ استالین حکومت سوسیالیستی ای که لنین شروع کرده بود رو تبدیل کرد به یکی از خوفناک ترین حکومت های دیکتاتوری تاریخ. با این حال ناگفته نمونه که شوروی توی این دوره پیشرفت های چشمگیری توی صنعت کرد و بعد از جنگ جهانی دوم همچنان با ادعای کشوری که بر اساس عقاید مارکس، و لنین سعی در برپایی جامعه ای کمونیستی داره، تبدیل به یکی از ابر قدرتهای جهان شد. و در قطب مقابل ایده کاپیتالیسم غرب و به خصوص آمریکا قرار گرفت. برای آشنایی بیشتر با سیستم کاپیتالیستی هم می تونید به مقاله و ویدیوی کاپیتالیسم در پنج دقیقه رجوع کنید.
تماشای ویدیوی کاپیتالیسم در پنج دقیقه در یوتیوب:
به جز لنین، و استالین، آدمای دیگه ای مثل لئون تروتسکی و مائو تسه‌تونگ، سعی در عملی کردن ایده کمونیسم رو داشتند،. تروتسکی که از چهره های با نفوذ شوروی بود، اختلافات زیادی با استالین بر سر شیوه اداره حکومت داشت، به خاطر همین توسط استالین تبعید و بعدش هم ترور شد. تروتسکی اعتقاد داشت باید با ادامه راه لنین، کمونیسم رو جهانی کنن، اما استالین با قوی کردن سیستم سوسیالیستی کشور، سعی در ساختن پایگاهی قدرتمند برای کمونیسم داشت و هیچ مخالفتی رو برنمی تابید. مائو تسه تونگ هم که یه تئوریسین مارکسیسم بود، با تاکید بر انقلاب دهقانان و اهمیت فرهنگ در ساخت جامعه سوسیالیستی، تونست با انقلاب کمونیستی، جمهوری خلق چین رو به وجود بیاره.
اما تلاش های هیچ کدوم از این رهبران منجر به جامعه کمونیستی ای که مارکس در نظر داشت نشد که هیچ، بلکه باعث فراهم شدن ظلم و کشته شدن انسان های زیادی هم شد. به همین خاطره که منتقدین کمونیسم، این سیستم رو یه ایده ی اتوپیایی میدونن، که به حقیقت پیوستنش توی این دنیا تقریبا غیر ممکنه.
امیدوارم این مقاله براتون مفیده بوده باشه، اگه فکر میکنین برای بقیه هم میتونه مفید باشه، با لایک و ارسالش برای بقیه میتونید به بیشتر دیده شدنش کمک کنید.
پلی لیست ایسم در پنج دقیقه، لیستی از اصطلاحات ایسم دار معروف:
برای حمایت از ما حتما کانال رو سابسکرایب کنید و اگه از ویدیویی خوشتون اومد، برای دوستانتون هم بفرستید.
سپاس
