دوست عزیزی از اضافه وزن خیلی زیادی رنج می‌برد؛ مدت‌ها بود که روش‌های مختلف را امتحان کرده بود، به رژیم غذایی‌اش اهمیت می‌داد و ورزش را جدی می‌گرفت. با این حال، فکر می‌کرد تنها راه کم کردن وزن، عمل‌های زیبایی‌ای است که توسط پزشکان و مراکز لاغری مختلف تبلیغ می‌شد. به همین خاطر، با پرس‌وجو و گشتن در اینترنت، تلاش کرد تا درباره انواع عمل لاغری اطلاعاتی به دست آورد.
استرس و وحشت از عوارض و سختی‌های این عمل‌ها اجازه نداد تا هیچ‌وقت به‌سراغ‌شان برود؛ حداقل تا آن‌جایی که من یادم است. با این حال، او همه چیز را نمی‌دانست و صرفاً از بخشی از این فرایند باخبر بود.
عمل‌های لاغری عموماً مراحل، عوارض و نتایج مختلفی را در اشخاص به همراه دارند و شرایط‌شان با هم فرق می‌کند. ترس از عمل‌های لاغری یا انتظارات بالایی که بعضی افراد از این عمل‌ها دارند، عموماً موضوعی است که از نداشتن اطلاعات کافی سرچشمه می‌گیرد.
در این مطلب از مجله سلامتی لیمومی می‌خواهم به سیر تا پیاز عمل‌های لاغری اشاره کنم و عوارض چنین عمل‌هایی را بازگو کنم تا با سختی‌ها و نتایج مثبت و منفی‌شان، پیش از این‌که بخواهید به سراغ‌شان بروید، آشنا شوید.
در بسیاری از کشورها از جمله ایران، جراحان عموماً از ۴ نوع اصلی برای عمل لاغری استفاده می‌کنند که عبارت‌اند از:
عموماً روش چهارمی که در این لیست ذکر شده، کم‌تر توسط جراحان مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، چون در ابتدا گفتیم می‌خواهیم سیر تا پیاز ماجرا را توضیح دهیم، خالی از لطف نیست که به آن هم اشاره‌ای داشته باشیم.
بیایید به سراغ این عمل‌ها برویم و ببینیم که هرکدام به چه صورت انجام می‌شوند:
در این عمل جراحی، معده شما به یک موز تبدیل می‌شود. حالا چرا می‌گوییم موز؟ چون در اسلیو معده، جراحان قسمت اعظمی از معده شما را برمی‌دارند و یک قسمت موزی‌شکل را با منت بسیار باقی می‌گذارند. بدین ترتیب، حجم غذای وارد شده به معده شما کم‌تر می‌شود و زودتر احساس سیری می‌کنید.
موز شدن معده‌تان مزایا و در عین حال معایبی را به همراه دارد. بعد از این عمل، این امکان وجود دارد که هورمون‌ها و باکتری‌های موجود در دستگاه گوارش‌تان روی اشتها و متابولیسم‌تان تأثیر منفی باقی بگذارند.
با هر شخصی که یک‌بار عمل جراحی انجام داده یا گذرش به جراحان این حوزه خورده باشد، اگر صحبت کنید، کلمه بای‌پس معده را می‌شنوید؛ آن هم به مراتب بسیار زیادی. تا آن‌جایی که خیلی‌ها عمل لاغری را تنها به بای‌پس معده خلاصه می‌کنند.
عمل بای‌پس معده در سه مرحله انجام می‌شود. در مرحله اول، جراح معده شما را منگنه می‌کند تا یک کیسه کوچک در قسمت بالایی ایجاد شود. این منگنه‌ها باعث کوچک‌تر شدن معده می‌شوند و در نتیجه، شما سریع‌تر سیر می‌شوید.
در مرحله بعدی، جراح روده را به دو قسمت تقسیم کرده و قسمت پایینی روده را مستقیماً به کیسه کوچک معده وصل می‌کند. بدین ترتیب، غذایی که می‌خورید بخش اعظمی از معده و روده شما را دور می‌زند و کالری کم‌تری جذب بدن‌تان می‌شود.
در مرحله آخر، جراح قسمت فوقانی روده کوچک را به قسمت تحتانی‌اش متصل می‌کند تا غذایی که از معده به روده وارد می‌شود، به‌طور کامل هضم شود. عمل بای‌پس معده هم درست مثل اسلیو می‌تواند روی هورمون‌ها و باکتری‌های دستگاه گوارش اثرگذار باشد و اشتها و متابولیسم بدن را تحت تأثیر قرار دهد.
یکی دیگر از انواع عمل لاغری، بالون معده یا حلقه‌گذاری قابل تنظیم معده است که می‌توانیم فرایندش را ساده‌تر از بای‌پس معده بدانیم. در این روش، جراح یک حلقه با یک نوار بادی را در شکم قرار می‌دهد تا کیسه‌ای کوچک ایجاد شود.
این کیسه باعث می‌شود تا حجم غذای دریافتی شما کم‌تر شود و درست همانند دو نوع قبلی، خیلی سریع‌تر احساس سیری کنید. نوار داخلی عموماً شامل یک بالون دایره‌ای شکل است که با محلول نمکی پر شده است. حالا چرا واژه قابل تنظیم کنار این قسمت قرار گرفته است؟
جراحان می‌توانند با دستگاهی به نام پورت، محلول نمکی را به این بالون تزریق کنند یا اندازه دهانه کیسه را با توجه به صلاح‌دید خودشان، تغییر دهند. بعد از این نوع جراحی هم، عموماً برای تنظیم اندازه دهانه باید چندین مرتبه به پزشک مراجعه کنید.
بالون معده مقبولیت کم‌تری در مقایسه با روش‌های دیگر دارد چراکه تحمل بالون در داخل معده عموماً برای بیماران سخت است، میزان کاهش وزن قابل توجه نیست و عوارض جسمی بیش‌تری به اشخاص وارد می‌شود.
در انحراف بیلیوپانکراس، پزشک روده را به دو قسمت تقسیم می‌کند. در ادامه، غذا از یک دستگاه حرکت می‌کند و قسمت اعظمی از روده را دور می‌زند. نتیجه این فرایند، این است که شما با انحراف بیلیوپانکراس کالری کم‌تری جذب می‌کنید و مواد مغذی بیش‌تری به دست می‌آورید.
یکی از خوبی‌های انحراف بیلیوپانکراس این است که در مقایسه با انواع عمل لاغری ذکرشده، کاهش وزن بیش‌تری را برای افرادی که به اضافه وزن دست‌وپنجه نرم می‌کنند، به همراه دارد. البته که دل‌تان را به همین یک خط جمله‌ای که نوشتم، خوش نکنید.
در این عمل جراحی، احتمال بروز مشکلات پس از عمل مثل کمبود ویتامین، مواد معدنی و پروتئین خیلی بالا است و به همین خاطر هم، این روش از جراحی بین پزشکان مرسوم نیست و برای اشخاصی توصیه می‌شود که چاقی حاد و بسیار شدیدی دارند.
در این قسمت از مطلب، قرار است ترس‌ها را از دل‌تان خارج کنم تا نفسی راحت‌تر بکشید. عموماً عمل‌های جراحی برای کاهش وزن، به روش لاپاراسکوپی انجام می‌شود که در آن، بریدگی‌ها سطحی و کوچک ایجاد می‌شود و شما تحت بیهوشی عمومی هستید.
این شکل از جراحی خطرات خیلی کم‌تری نسبت به عمل باز دارد، درد و جای زخم‌اش هم کم‌تر است و پروسه بهبودی خیلی سریع‌تر پیش می‌رود. در نتیجه، انقدر نگران این نباشید که بعد از عمل لاغری زنده می‌مانید یا نه.
البته باید به این موضوع هم اشاره کنیم که در برخی شرایط، افرادی که سطح بالایی از چاقی را دارند باید به شکل باز عمل شوند چراکه جراح باید برشی منفرد و بزرگ را در شکم ایجاد کند. اما این شکل از عمل جراحی استثنا است و به شرایط هر شخص بستگی دارد.
انجام عمل لاغری به همین سادگی نیست که پیش یک دکتر بروید و بگویید که شوهرم از وزنم راضی نیست و دکتر هم در دفترچه یک عمل تجویز کند و همه چی در تاریخ مشخصی انجام شود. به عبارتی، این دسته از عمل‌های جراحی به‌سبب فشار روانی و احتیاط‌های خیلی زیادی که دارند، پیش‌مراحل پیچیده‌ای را هم دربر می‌گیرند.
برای انجام عمل در ابتدا باید به یک متخصص داخلی مراجعه کنید تا معاینه‌ای کامل از شما انجام دهد و آزمایش خون برای شما تجویز کند. عموماً افراد سیگاری باید ۶ هفته پیش از عمل، سیگار نکشند. در ادامه، متخصص تغذیه پای کار می‌آید تا به شما بگوید که باید قبل و بعد از عمل چه بخورید و چه نخورید.
بعد از آن، باید به سراغ روان‌پزشک بروید، اما این‌بار، نمی‌توانید از مشکلات زندگی‌تان با روان‌پزشک صحبت کنید. در این مرحله، پزشک شما را مورد ارزیابی قرار می‌دهد تا بتواند تأیید کند که شما برای چالش‌ها و فشار روانی جراحی آمادگی لازم را دارید یا نه.
در نهایت هم، جراح شما جزئیاتی را درباره عمل جراحی در اختیارتان قرار می‌دهد تا موارد لازم را برای رعایت کردن بدانید و از خطرات و چالش‌ها هم مطلع شوید.
خب، این زیرعنوان برای این است که همه با این موضوع کنار بیایند که با انواع عمل لاغری، همه از لولو به هلو تبدیل نمی‌شوند و با داشتن برنامه غذایی سنگین بعد از عمل، نباید انتظار لاغر ماندن را هم داشته باشند.
بعد از جراحی، افراد باید به میزان کافی استراحت کنند. پیاده‌روی و حرکت در اطراف خانه می‌تواند بهبود شما را سریع‌تر کند؛ هرچه به‌مرور بتوانید فعالیت بدنی بیش‌تری انجام دهید، سریع‌تر حال خوبی خواهید داشت.
احتمالاً بعد از انجام عمل جراحی، رژیم غذایی مایع را شروع می‌کنید که در آن، در طول چند هفته، غذاهایی شامل پنیر، ماست یا سوپ در برنامه‌تان قرار می‌گیرد. باید بدانید که بعد از عمل، وعده‌های غذایی شما باید کوچک باشد و هر غذا را به آرامی و با دقت بجویید.
در این بین ممکن است مکمل‌های غذایی خارجی و قرص‌های ویتامین هم برای بهبود عوارض جانبی عمل‌ها از طرف دکتر‌تان تجویز شود.
میزان وزنی که هر شخص پس از عمل جراحی کم می‌کند، به عوامل بسیار زیادی از جمله خود فرد، وزن پیش از عمل و بدن‌اش وابسته است. با این حال، به‌طور طبیعی و طبق تحقیقات انجام‌شده در این زمینه، افراد با انجام چهار عمل عنوان شده، می‌توانند بین ۱۷ تا ۳۹ کیلوگرم از وزن خودشان را کاهش دهند.
از بین روش‌هایی که گفتیم، بای‌پس معده و انحراف بیلیوپانکراس به‌طور متوسط کاهش وزن خیلی خیلی بیش‌تری را در مراجعه‌کننده‌ها به همراه دارند اما به همین میزان، در دوره نقاهت عوارض خیلی بیش‌تری خواهند داشت.
با این موضوع هم اشاره کنیم که اکثر افراد با گذشت زمان، مقداری وزن را دوباره به دست می‌آورند، اما این مقدار در مقایسه با وزن کاهش‌یافته، خیلی کم خواهد بود.
در این مطلب تلاش کردم تا دیدگاهی درست درباره تمامی عمل‌های لاغری ارائه دهم؛ دیدگاهی واقع‌بینانه و به‌دور از تعصب که شاید خیلی از ما در بین اطرافیان‌مان می‌شنویم؛ برخی می‌گویند بای‌پس عالی است، برخی می‌گویند بالون بگذار و مواردی از این دست.
در نهایت، یک نکته کلیدی باقی مانده که برازنده پاراگرافِ آخر این مطلب است. رسیدن به هدف‌تان، یعنی کاهش وزن، فقط با عمل جراحی امکان‌پذیر نیست؛ باید به یاد داشته باشید که سبک زندگی شما در نهایت باید دست‌خوش تغییرات بسیار زیادی شود، چه با عمل جراحی و چه بدون آن. در نتیجه، تنها به این عمل تکیه نکنید.
منابع:
