گفت‌وگو و سخنرانی‌هایی درباره‌ی آینده‌ی چپ و راست در آلمان
مرجانه فشاهی
پیروزی اخیر حزب راستگرای «حزب آلترناتیو برای آلمان» (AfD) [1] در انتخابات دو ایالت شرقی آلمان زلزله‌ی بزرگی در سیاست ایجاد کرد که همچون موفقیت اخیر راستگرایان افراطی در فرانسه بود. اما این انتخاب پیروز دیگری هم داشت: «اتحاد زارا واگنکنشت برای عقل و عدالت» (BSW) [2] حزبی چپگرا با گرایشات ناسیونالیست.
اگرچه برخی این حزب جدید را مخالف مهاجرت معرفی می‌کنند، اما موضع این حزب مخالفت با پذیرش بی‌رویه‌ی مهاجرین غیرقانونی و اولویت دادن به پذیرش پناهندگان سیاسی است. در واقع، نه فقط موسس و بالاترین مقام حزب، زارا واگنکنشت، ایرانی‌تبار است (با نام اصلی زهرا از پدری که عضو حزب توده بوده)، که بسیاری دیگر از موسسان حزب که از «حزب چپ» انشعاب کرده‌اند، تبار مهاجر و از جمله ایرانی و مسلمان دارند؛ نظیر شروین حق‌شنو، امیرا محمدعلی و عمید ربیعه.
پیروزی اخیر راستگرایان افراطی در آلمان با راستگرایان افراطی «حزب اجتماع ملی» (RN) [3] به رهبری مارین لو پن [4] شباهتی داشت و تفاوتی. شباهت این دو ماجرا ائتلاف احزاب سنتی هر دو کشور در مقابل راستگرایان افراطی بود، به‌نحوی که حتی دو حزب رادیکال «حزب کمونیست فرانسه» و «حزب فرانسه‌ی تسلیم‌ناپذیر» (LFI) [5] به رهبری ملانشن [6] هم در ائتلاف با «حزب سوسیالیست» و سبزها تحت عنوان «جبهه‌ی مردمی جدید» (NFP) [7] شرکت کردند تا دولت نولیبرال امانوئل ماکرون به‌رغم شکست حزبش، باز هم در قدرت بماند، هرچند ماکرون با معرفی نخست‌وزیر همسو با خود به احزاب پیروز این ائتلاف دهن‌کجی کرد.
در آلمان هم احزاب چپ میانه با حمایت از حزب محافظه‌کار «اتحاد دموکرات‌مسیحی» تلاش کردند مانع از پیروزی مطلق راست افراطی در انتخابات دو ایالت بشوند. با این تفاوت که در آلمان حزب رادیکال چپی وجود دارد که به این ائتلاف محافظه‌کارانه با راست و چپ میانه تن نداده و نیز آرای زیاد کارگران و طبقات پایین را از چنگ راست افراطی درآورده است. این حزب همان «اتحاد زارا واگنکنشت» است که تئوریسین و رهبر آن در گذشته مسئله‌ی طبقه را بر دیگر مسائل هویتی چپ میانه در آلمان ارجح می‌دانست و اکنون همصدا با کارگران بیکار شده در صنایع رو به تعطیلی آلمان، از موضع غرب در قبال جنگ اوکراین به‌عنوان چالش سیاست خارجی منجر به رکود اقتصادی انتقاد می‌کند و همزمان مخالف سیاست خارجی آلمان در حمایت مطلق از اسرائیل است.
پشت این حزب جدید، البته چهره‌های روشنفکری دیگری نیز هستند. نظیر ریشارد داوید پرشت [8]، فیلسوف جوان و مشهور آلمانی که همین چند سال پیش جلد اول از کتاب چهار جلدی تاریخ فلسفه‌اش [9] را تقدیم به «تاکسی‌رانان جهان‌دیده و باسواد ایرانی شهر کلن» کرده بود؛ رانندگانی که بسیاری از آنان نسل تبعیدی چپ پس از انقلاب , و اخراجی دانشگاه در انقلاب فرهنگی هستند.
آنچه در ادامه می‌خوانید، متن ترجمه‌ی گفت‌وگویی ویدئویی درباره‌ی مواضع و آینده‌ی دو حزب پیروز انتخابات اخیر آلمان و نیز ترجمه‌ی دو نطق انتخاباتی از میشائیل لودرز [10]، چهره‌ی شاخص فرهنگی در حزب «اتحاد زارا واگنکنشت» است که مواضع او در قبال بحران‌های خاورمیانه و خصوصاً آثار همدلانه‌ی در مورد ایران و غزه اهمیت دارد.
بخش اول: وحشت بروکسل و برلین: گفت‌وگو درباره‌ی انتخابات اخیر ایالتی آلمان
بخش دوم: دو نطق میشائیل لودرز در حزب اتحاد زارا واگنکنشت
بخش سوم: گفت‌وگو با سویم داگدلن از حزب اتحاد زارا واگنکنشت
متن کامل در سایت نقد اقتصاد سیاسی منتشر شده است.
[1] Alternative für Deutschland (AfD)
[2] Bündnis Sahra Wagenknecht – Vernunft und Gerechtigkeit (BSW)
[3] National Rally (RN)
[4] Marion Anne Perrine Le Pen
[5] La France Insoumise (LFI)
[6] Jean-Luc Mélenchon
[7] Nouveau Front populaire (NPF)
[8] Richard David Precht
[9] Erkenne die Welt: Geschichte der Philosophie 1 (2015)
[10] Michael Lüders
