از آنجا که مدیریت منابع انسانی در سازمان‌ها هرروز پیچیده‌تر از قبل می‌شود، تقاضا برای مدیران منابع انسانی در سازمان‌ها بیش از پیش افزایش یافته است. افراد مورد تقاضا کسانی هستند که حوزه‌ی منابع انسانی را به عنوان شغل اصلی و تخصص خود انتخاب کرده‌اند و به دانش پایه و جدید منابع انسانی مجهز هستند.
شما بعنوان خواننده‌ی این مطلب ممکن است تمایلی برای فعالیت تخصصی در حوزه‌ی منابع انسانی نداشته باشید و تنها در جستجوی کسب دانش پایه باشید و یا بعنوان یکی از مدیران ارشد سازمانتان بخواهید برای جذب مدیر منابع انسانی متخصص اطلاعات کافی بدست آورید. در هر صورت این مطلب می‌تواند راهنمای شما برای آگاهی نسبت به شایستگی‌های کلیدی مدیریت منابع انسانی باشد.
تغییرات در حوزه‌ی منابع انسانی منجر شده شایستگی‌ها و توانایی‌های مورد نیاز مدیران منابع انسانی نیز دستخوش تغییرات شود. توسعه‌ی شایستگی‌های کلیدی این شغل توسط متخصصان منابع انسانی تضمین می‌کند که مدیریت منابع انسانی دارای یک نقش استراتژیک و مهم در موفقیت سازمان است. نیازهای سازمان‌ها و مطالعات صورت گرفته در حوزه‌ی منابع انسانی حاکی از آن است که مدیران منابع انسانی باید دارای شایستگی‌های کلیدی، شایستگی‌های خاصِ سطح مدیریتی و شایستگی‌های ویژه‌ی نقش باشند. بر این اساس سه مجموعه شایستگی (قابلیت) برای شغل مدیریت منابع انسانی تعریف می‌شود.
1- دانش تجارت و سازمان
2- قدرت نفوذ و مدیریت تغییر
3- تخصص ویژه‌ی منابع انسانی
دانش تجارت و سازمان
اگر مدیران منابع انسانی قرار است حکم شریک استراتژیک سازمان را داشته باشند در این صورت باید نسبت به سازمان و استراتژی‌های آن آگاهی پیدا کنند. این دانش همچنین بمعنای داشتن آگاهی نسبت به امور مالی، فنی، تکنولوژیکی و سایر جنبه‌های صنعت و سازمان است.
بعنوان مثال در برخی سازمان‌ها مشاغل درجه یک و سطح بالای منابع انسانی توسط افرادی پوشش داده شده‌اند که پیش‌تر مدیران عملیاتی موفقی بودند ولی هرگز در حوزه‌ی منابع انسانی فعالیت نکرده‌اند. تفکر موجود پشت این اقدام این است که مدیران تجاریِ استراتژیکِ خوب می‌توانند با تکیه بر گزارش‌های ویژه‌ی منابع انسانی فعالیت کنند درحالیکه یک دیدگاه استراتژیک و عملکردگرا جایگاهی سطح بالا و تعیین کننده برای مدیران منابع انسانی قائل است.
در سایر سازمان‌ها که مدیران منابع انسانی متخصص در سطحی عالی قرار گرفته‌اند نشان داده‌اند علاوه بر مسائل عملکردی منابع انسانی قادر به درک واقعیت‌های گسترده‌ی تجارت و استراتژی‌های سازمان نیز هستند.
قدرت نفوذ و مدیریت تغییر
مدیران منابع انسانی جزو افرادی هستند که بیشترین ارتباط را با کارکنان دارند. از این رو یکی دیگر از قابلیت های کلیدی مورد نیاز متخصصان منابع انسانی این است که بتوانند دیگران را تحت تأثیر قرار دهند و تغییرات مورد نیاز سازمان را هدایت کنند. تغییرات بیشماری قابلیت اثرگذاری بر منابع انسانی را دارند. از جمله تغییر و تحولات اقتصادی و تکنولوژیکی. مدیران منابع انسانی باید بتوانند در سریع‌ترین زمان ممکن نسبت به این تغییرات آگاهی پیدا کنند و پیش از تأثیر عمیق بر منابع انسانی آن را کنترل و مدیریت کنند. با توجه به اهمیت این مسائل، رهبری- بمعنای قدرت نفوذ در افراد- و ارتباطات مؤثر از جمله مهمترین شایستگی‌های کلیدی مدیران منابع انسانی است.
تخصص ویژه‌ی منابع انسانی
این حرف که "من ارتباط با دیگران را دوست دارم" اغلب بعنوان یکی از مهمترین صلاحیت‌های مورد نیاز کار در حوزه‌ی منابع انسانی قلمداد شده و این یک اشتباه رایج است. زیرا دانش فنی و آموزش‌های لازم را نادیده می‌گیرد و علاقه به ارتباط با مردم را در اولویت قرار می‌دهد. با توجه به شغل و ویژگی‌های آن، متخصصان منابع انسانی ممکن است به دانش بسیاری در مورد قوانین مالیاتی، امور مالی، آمار یا رایانه نیاز داشته باشند. درهرصورت آنها باید دانش گسترده‌ای در زمینه‌ی قوانینِ برابری فرصت شغلی، حقوق و دستمزد و ساعات کار داشته باشند.
در یک طبقه بندی دیگر مجموعه شایستگی‌های مورد نیاز مدیریت منابع انسانی به شرح زیر است.
دانش منابع انسانی: امروزه متقاضیان کار بیش از هر زمان دیگری به اطلاعات دسترسی دارند. بنابراین بهترین متخصصان منابع انسانی باید آماده‌ی دیدار با این نامزدهای شغلی آگاه باشند. درک چرایی و چگونگی ورود افراد به سازمان مهمترین کاری است که متخصصان منابع انسانی باید انجام دهند. دانش کافی در خصوص منابع انسانی برای حمایت از اهداف کارمندان و کارفرمایان ضروری است. چرا که این دانش صرفا مرتبط با استعدادیابی و جذب نیست بلکه نقش مهمی در حفظ و نگهداشت افراد ایفا می‌کند.
تعهد به یادگیری مداوم: چشم انداز تجارت امروز پیچیده و در حال تغییرات پی در پی است. حوزه‌ی منابع انسانی نیز پویا است و توانایی ما در درک آن نیازمند انگیزه‌ی شخصی است. برای اینکه پیشرفت و رشد در شغل محقق شود باید پذیرای ایداه‌های جدید بود. صرف نظر از اینکه این ایده‌ها از کجا نشأت گرفته‌اند. تعهد خود به یادگیری مداوم و رشد را با شرکت در کنفرانس‌ها، همکاری با سایر افراد در حوزه‌ی منابع انسانی و تحصیلات تکمیلی نشان دهید. متخصصان منابع انسانی که هرگز یادگیری را متوقف نمی کنند، از موقعیت خوبی برای رشد فردی و سازمانی برخوردارند.
مهارت‌های ارتباطی: عملکرد اصلی فعالان حوزه‌ی منابع انسانی تسهیل ارتباط میان کارمندان و کارفرمایان است. اگر یک مدیر منابع انسانی نتواند ارتباط خوبی برقرار کند قادر به انتقال مؤثر اطلاعات نخواهد بود. از این رو مهارت‌های ارتباطی شفاهی و کتبی برای ارتباطات مؤثر ضروری هستند. از آنجا که وجود تعارض در سازمان‌ها امری بدیهی و طبیعی است، داشتن قدرت حل تعارضات یک صلاحیت کلیدی برای مدیران منابع انسانی به شمار می‌رود.
مهارت‌های تفکر انتقادی: تفکر انتقادی به معنای توانایی اندیشیدن مستقل و منعطف بهمراه قدرت تجزیه و تحلیل موضوعات کلی،اجرایی کردن استانداردها، تمایز قائل شدن، جستجوی اطلاعات، استدلال منطقی، پیش‌بینی کردن و تبدیل دانش است. البته لازم است متخصصان منابع انسانی تعادل را در شرایط پیچیده حفظ کنند و تفکر خود را با ترکیبی از روندهای اساسی پیش ببرند تا از وقتشان نهایت استفاده را کنند.
رویکرد اخلاقی: اهمیت اخلاق بعنوان یک صلاحیت اصلی برای مدیران منابع انسانی قابل بحث است. هرروزه مدیران منابع انسانی با چالش‌های اخلاقی متعدد از حفظ اطلاعات خصوصی کارمندان تا حفظ اعتبار سازمان مواجه‌اند. داشتن تعهدی تزلزل ناپذیر و بدون توقع به رعایت اخلاق علاوه بر ایجاد و گسترش فرهنگ اعتماد و وفاداری در سازمان، منجر به جذب استعدادهای برتر برای سازمان خواهد شد.
مهارت‌های سازمانی: مدیریت منابع انسانی عملی قابل دستکاری است. هرچه سازماندهی بیشتری داشته باشید می‌توانید جلوتر از برنامه باشید و برای کارهایی که دوست دارید وقت بیشتری اختصاص دهید. تنها کافی است که به درک کافی از جایی که کار می‌کنید و کاری که انجام می‌دهید برسید و یک روال معمول ایجاد کنید.
موارد مذکور عمق دانش لازم برای متخصصان منابع انسانی را نشان می‌دهد. البته کسانی که می‌خواهند در این زمینه موفق شوند باید به طور مداوم دانش خود را به روز نگه دارند.
