یکی از مفاهیم مهم در زمینه روان شناسی انسان ها، مقوله عزت نفس است که در حقیقت به دیدی که خود انسان در مورد خود دارد مربوط می شود. فردی که عزت نفس بالایی دارد در حقیقت خود را دارای توانمندی ها و ارزش هایی می داند و به همین سبب قدر و منزلتی برای خود در نظر می گیرد. در حقیقت فردی که عزت نفس بالایی دارد، انجام برخی کارهای مضموم را برای خود ممنوع می کند و طوری رفتار می کند که شایسته لیاقتی است که برای خود قائل شده است. همین موضوع موجب می شود دیگران نیز نظر مثبتی روی وی پیدا کنند و دید آن ها نیز نسبت به وی به مراتب مثبت تر شود و در حقیقت ارزش و احترام و اعتماد بیشتری برای وی قائل شوند. از این رو افزایش عزت نفس شاید یکی از اصلی ترین کلیدهای موفقیت در زندگی انسان باشد. همچنین باید در نظر داشت احساسی که انسان نسبت به خودش دارد مهم ترین چیزی است که می تواند مسیر زندگی را تعیین نماید. پس افراد با عزت نفس قطعا در طول بازه زمانی بسیار طولانی می توانند شرایط را به خوبی برای خود جلو ببرند. در این مطلب قصد داریم به روش های تقویت عزت نفس بپردازیم. با ما همراه باشید.
اولین مورد از روش های تقویت عزت نفس، شناسایی دقیق مهارت ها، نقاط قوت، قابلیت ها و آگاهی های ماست. از یاد نباید برد که هر انسانی در دنیا دارای توانایی ها و استعدادهای خاص خود است. پس باید اول از همه به شناسایی مواردی که نقاط قوت ما هستند اهتمام ورزیده و روی آن ها تمرکز بیشتری نماییم و سعی کنیم آن ها را در خود تقویت نماییم. این کار حتی به ما روحیه و طراوت نیز می دهد. زیرا وقتی می بینیم در زمینه ای قابلیت های زیادی داریم، انجام آن برایمان لذت بخش تر می شود.
یکی دیگر از روش های تقویت عزت نفس، این است که افرادی را به عنوان اطرافیان خود برگزینیم که از آن ها حس مثبت می گیریم. برخی افراد حضورشان در کنار ما باعث رنجش می شود و باید سعی کنیم از آن ها فاصله گرفته و زمان کمتری با آن ها سپری کنیم. در مقابل افرادی را برای شکل دهی روابط خود پیدا کنیم که مثبت اندیش باشد و ما را تشویق نماید و انرژی مثبت به ما منتقل کند.
خلاقیت و انجام کارهای همراه با نوآوری موجب می شود ذهن انسان حالت سیال پیدا کند که موجب می شود مغز انسان، فرد را به سوی کاری که مورد علاقه است هدایت کند. از این نظر فرد حس رضایت بیشتری نسبت به خود خواهد یافت و عزت نفس بیشتری پیدا خواهد کرد.
افرادی که عزت نفس بالایی ندارند خیلی سخت می توانند در برابر خواسته های دیگران نه بگویند و خود را همواره به بله گفتن مجبور می بینند. این موضوع که انسان باید به هر چیزی که تمایل ندارد نیز موافقت نشان دهد حس بسیار بدی است و انسان را به فردی فاقد اختیار، افسرده و با عزت نفس بسیار پایین تبدیل کند.
انسان ها معمولا با افرادی دوست می شوند که از نظر فکری و احساسی با هم متناسب هستند و حس مثبتی را به هم منتقل می کنند. به همین جهت وقت گذراندن با دوستان حس لذت و خوشی را به همراه دارد. از این رو بهتر است برای داشت حس بهتری نسبت به خود حتما با دوستان صمیمی و مورد علاقه مان وقت بگذرانیم.
برخی فکر می کنند مقالات انگیزشی صرفا شعار بوده و تاثیری روی انسان ندارد. این در حالی است که این مقالات و کتب مطالبی در خود دارند که موجب بیشتر شدن حس مثبت در وجود ما می شود. در مقابل باید حتما سعی کنیم مطالب منفی مطالعه نکنیم و حتی به برنامه های تلویزیونی که انرژی منفی و تصویر بد در ذهن ما ایجاد می کند را تماشا نکنیم.
انسان ها معمولا در مواقع خود انتقادی قضاوت ها و توصیه های سختی به خود ارائه می دهند. در حالی که وقتی به دیگران انتقاد می کند توصیه های به مراتب بهتری ارائه می دهند. از این رو بسیار مهم است وقتی رویکرد خودانتقادی در پیش می گیریم با خود مهربان تر باشیم و مهرورزی به خود را فراموش نکنیم.
ورزش به طور کلی به انسان احساس بهتری می دهد که به طور خلاصه این حس رضایت بیشتر از وجود خود می باشد. ورزش موجب می شود انسان از نظر جسمی رشد کرده و حس سلامت و طراوت بالاتری داشته باشد. از نظر ذهنی نیز ورزش موجب باز شدن ذهن انسان شده و بسیار فکر انسان را باز می کند و به انسان کمک می کند در هنگام تصمیم گیری راحت تر عمل کند. ورزش باعث رسیدن خون بیشتر به مغز شده و مرکز تصمیم گیری بدن را در شرایط بسیار بهتری برای تفکر و تصمیم گیری قرار می دهد. همچنین از نظر عاطفی نیز ورزش کردن شرایط انسان را بهبود می بخشد. به طور کلی نتیجه ورزش سلامت و طراوت بیشتر بدن هم از بعد جسمی و هم از بعد روحی است که موجب می شود انسان احساس بهتری نسبت به خود داشته باشد و در حقیقت عزت نفس بالاتری داشته باشد.
در حقیقت وقتی خود را در بهترین شرایط ظاهری ممکن می بینیم احساس بسیار خوبی داریم که در حقیقت یک رضایت بسیار بالا از وجود خود می باشد. در چنین شرایطی علاوه بر تقویت عزت نفس، اعتماد به نفس انسان هم بشدت بالا می رود. هر کاری که انسان با آن حس بهتری نسبت به ابعاد مختلف جسمی و روحی و فکری خود پیدا کند در نهایت عزت نفس انسان را بالا می برد.
همان طور که پیش تر ذکر شد هر انسانی دارای توانایی های خاصی است. اما وقتی این توانایی ها و مهارت ها به حدی می رسند که فرد این را در خود می بیند که بتواند آن ها را به دیگران آموزش دهد هم اعتماد به نفس و هم عزت نفسش بشدت بالا می رود. از این رو باید اولا سعی کنیم دانش و تجربه خود را بالا ببریم و به حد آموزش دادن به دیگران برسیم. سپس سعی کنیم این دانش و تجربه را به عنوان هدیه ای به دیگران ارائه کنیم و بتوانیم انرژی مثبت آن را نیز دریافت نماییم.
هیجان و ماجراجویی یکی از مواردی است که حس لذت همراه با طراوت و نو شدن را در انسان ایجاد می کند. از این رو انجام کارهای مهیج را باید در برنامه زندگی خود قرار دهیم تا سرگرم و شاد شده و بیشتر از خود و زندگی رضایت پیدا کنیم. از بهترین کارهای مهیجی که می توان انجام داد سفر یا رفتن به شهر بازی و یا انجام تفریحات آبی می باشد. اگر فردی تا کنون شور و شوق زندگی خود را پیدا نکرده باید زمانی را در زندگی خود برای جست و جوی آن اختصاص دهد. فرآیند داشتن یک هدف و تلاش برای واقعیت بخشیدن به آن زندگی را هدفمند می کند. داشتن هدف در زندگی باعث می شود زندگی انسان به سوی پوچی نرود و در نهایت همین موضوع باعث می شود انسان به وجود خود رضایت بیشتری پیدا کند.
انسان های با عزت نفس باور دارند کمک و محبت به دیگران موجب بازگشت انرژی مثبت به زندگی خودشان می شود. در حقیقت در مواجهه با نیازمندان باور دارند که آن ها برای بهتر شدن حال خود به نیازمند کمک می کنند و در حقیقت منتی سر فرد نیازمند ندارند و می گویند به نوعی خود آن ها برای بهتر شدن حال خود نیازمند کمک به نیازمندان هستند. از طرف دیگر غیر از نیازمندان، محبت کردن به عزیزان و اطرافیان نیز بسیار بسیار در بهبود رضایت از زندگی تاثیرگذار است. وقتی به عزیزان خود محبت کرده و از آنان حمایت می کنیم در مقابل حمایت و محبت آنان را نیز دریافت می کنیم که موجب محکم تر شدن ما می شود. پس وقتی که محکم تر می شویم اخلاق بهتری پیدا می کنیم و در جمع افراد بیشتر و بهتری را به خود جذب می کنیم و روابط دوستانه و کاری بهتری را تشکیل می دهیم که در مسیر موفقیت ما بسیار مفید است. باید در نظر داشت که فردی که در اصطلاح محکم تر است می تواند در ملاقات های کاری و مراودات تجاری نیز بسیار موفق تر عمل نماید.