ویرگول
ورودثبت نام
مهدی صارمی نژاد
مهدی صارمی نژادروانشناس بالینی، رواندرمانگر و روانکاو
مهدی صارمی نژاد
مهدی صارمی نژاد
خواندن ۲ دقیقه·۳ روز پیش

اختلال شخصیت مرزی (BPD) چیست؟ نشانه‌ها، علل و راه‌های درمان

اختلال شخصیت مرزی- مهدی صارمی نژاد
اختلال شخصیت مرزی- مهدی صارمی نژاد

اختلال شخصیت مرزی یا Borderline Personality Disorder یکی از شناخته‌شده‌ترین اختلالات شخصیت است که با بی‌ثباتی هیجانی، روابط پرتنش و ترس شدید از رهاشدگی همراه است. افراد مبتلا احساسات را بسیار شدیدتر و سریع‌تر تجربه می‌کنند و همین موضوع بر روابط، تصمیم‌ها و کیفیت زندگی آن‌ها اثر می‌گذارد. شناخت این اختلال، مهم‌ترین گام برای کنترل و درمان آن است.


علائم اصلی اختلال شخصیت مرزی

مهم‌ترین نشانه‌های BPD عبارت‌اند از:

۱. ترس شدید از رهاشدگی

کوچک‌ترین فاصله یا بی‌توجهی دیگران می‌تواند باعث اضطراب شدید شود.

۲. روابط ناپایدار

فرد بین دو قطب «دوست‌داشتن زیاد» و «بی‌ارزش‌کردن» در رابطه نوسان دارد.

۳. نوسانات سریع خلق

احساسات در عرض چند دقیقه یا چند ساعت از خشم به غم یا اضطراب تغییر می‌کند.

۴. رفتارهای تکانشی

ولخرجی، مصرف مواد، رابطه جنسی پرخطر یا پرخوری از نمونه‌های رفتاری تکانه‌ای هستند.

۵. احساس پوچی

بسیاری از مبتلایان حس می‌کنند زندگی بی‌معنا و خالی است.

۶. خشم شدید

فرد ممکن است در موقعیت‌های کوچک واکنش‌های انفجاری نشان دهد.

۷. خودآسیبی یا افکار مرتبط

از علائم هشداردهنده‌ای است که نیازمند مداخله فوری متخصص است.


دلایل بروز اختلال شخصیت مرزی

۱. ژنتیک

وراثت در شکل‌گیری این اختلال نقش دارد.

۲. تجربه‌های کودکی

بی‌توجهی، سوءاستفاده عاطفی یا محیط خانوادگی ناپایدار احتمال بروز BPD را افزایش می‌دهد.

۳. تفاوت‌های مغزی

اختلال در عملکرد بخش‌های مرتبط با تنظیم هیجان، بر واکنش‌های فرد تأثیر می‌گذارد.


اختلال شخصیت مرزی در روابط عاشقانه

BPD تأثیر زیادی بر روابط عاطفی دارد. معمولاً دیده می‌شود که فرد:

  • وابستگی شدید همراه با ترس از صمیمیت دارد

  • نسبت به نشانه‌های کوچکِ طرد بسیار حساس است

  • به اطمینان‌بخشی مداوم نیاز پیدا می‌کند

  • بین عشق شدید و خشم شدید نوسان دارد

درک این الگوها توسط شریک عاطفی و استفاده از مهارت‌های ارتباطی می‌تواند رابطه را پایدارتر کند.


درمان اختلال شخصیت مرزی

خبر مهم این است که اختلال شخصیت مرزی قابل درمان است و بسیاری از افراد طی چند سال بهبود چشمگیری پیدا می‌کنند.

۱. درمان دیالکتیکی-رفتاری (DBT)

مؤثرترین درمان برای BPD که شامل آموزش مهارت‌های زیر است:

  • ذهن‌آگاهی

  • تنظیم هیجان

  • تحمل پریشانی

  • مهارت‌های ارتباطی

۲. طرحواره‌درمانی

به بازنویسی الگوهای آسیب‌زای دوران کودکی کمک می‌کند.

۳. روان‌درمانی پویشی (TFP)

روی تعامل میان مراجع و درمانگر تمرکز دارد.

۴. دارودرمانی

داروها برای کنترل نشانه‌ها تجویز می‌شوند، اما درمان اصلی روان‌درمانی است.


راهکارهای کاربردی برای مدیریت BPD

  • یادداشت‌برداری از احساسات برای افزایش خودآگاهی

  • تمرین ذهن‌آگاهی برای کاهش شدت هیجانات

  • استفاده از تکنیک STOP در لحظات بحرانی

  • ساختن شبکه حمایتی سالم شامل دوستان یا اعضای خانواده قابل اعتماد


جمع‌بندی

اختلال شخصیت مرزی یک چالش روانی پیچیده اما قابل مدیریت و درمان است. افراد مبتلا معمولاً انسان‌هایی بسیار حساس و عمیق‌نگر هستند که تنها به مهارت‌های بهتر برای کنترل احساسات و روابط نیاز دارند. مراجعه به روان‌شناس، یادگیری مهارت‌های ارتباطی و حمایت اطرافیان می‌تواند به فرد کمک کند زندگی سالم‌تر و آرام‌تری بسازد.

اطلاعات و مطالب بیشتر

وبسایت: www.mehdisareminezhad.ir

وبلاگ مطالب علمی: saremimethod.viblog.ir

وبلاگ دل نوشته ها: mehdisareminezhad-nevesht.najiblog.ir

آپارات: مهدی صارمی نژاد

اینستاگرام: Mehdi_Saremi_Nezhad

لینکدین: Mehdi Sareminezhad

مقالات علمی: مهدی صارمی نژاد

اختلال شخصیتشخصیت مرزیروانشناسیسلامت
۳
۰
مهدی صارمی نژاد
مهدی صارمی نژاد
روانشناس بالینی، رواندرمانگر و روانکاو
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید