وابستگی اجتنابی یه جور الگوی رفتاریه که بعضیها، مخصوصاً توی رابطههای عاطفی، از نزدیک شدن و صمیمی شدن با دیگران طفره میرن. انگار یه دیوار دور خودشون کشیدن که کسی نزدیک نشه.
شاید توی ظاهر قوی و مستقل به نظر بیان و طوری رفتار کنن که نیاز به کسی ندارن، اما واقعیت اینه که پشت این ماسک بینیازی، کلی ترس و نگرانی از آسیب دیدن یا از دست دادن استقلالشون پنهانه.
افرادی که وابستگی اجتنابی دارن، معمولاً توی کودکی یا تجربههایی داشتن که توی ناخودآگاهشون نشسته و باعث شده به بقیه اعتماد نکنن یا فکر کنن که هر چی کسی بهشون نزدیکتر بشه، احتمال اینکه آسیب ببینن بیشتر میشه. به همین خاطر، هر وقت که یه رابطه داره جدی میشه یا طرف مقابلشون میخواد بهشون نزدیکتر بشه، یه قدم عقب میکشن و سعی میکنن فاصله بگیرن.
بریم ببینیم افرادی با وابستگی اجتنابی عمدتا چه ویژگی هایی دارن
1.ممکنه مدت زیادی احساسات خودش رو مخفی نگه داره.
2.کاملا غیر ارادی و سریع احساسات مختلف رو باهم تجربه میکنه.
3.ممکنه تصمیم های خیلی بی برنامه و یهویی در زندگیش بگیره.
4.اکثرا کسی نمیتونه رفتارش رو پیش بینی کنه.
5.تعداد دوستان زیادی نداره.
6.تا در رابطه عاطفی احساس خطر میکنه و احتمال میده که شاید شما بخواین ازش جدا بشین، کات میکنه تا از احساس رها شدگی و ترک شدن نجات پیدا کنه.
7.در رابطه عاطفی ممکنه وانمود کنه همه چی خوبه اما احساسات منفی و اضطراب از دست دادنش باعث میشه که تمایل به ترک رابطه داشته باشه.
افراد با وابستگی اجتنابی معمولا از نزدیکی عاطفی و وابستگی به دیگران پرهیز میکنن. اونا ممکنه احساس کنن که نمیتونن به دیگران اعتماد کنن یا از آسیب پذیری در روابط بترسن. و معمولا در روابطشون به دنبال حفظ فاصله عاطفی و تمایل به استقلال دارن.
درمان وابستگی اجتنابی به نوعی مثل یاد گرفتن اینه که کمکم دیوارهایی رو که سالها دور خودمون ساختیم، کمی پایین بیاریم و اجازه بدیم بقیه وارد زندگیمون بشن، بدون اینکه از آسیب دیدن یا از دست دادن استقلالمون بترسیم. شاید توی نگاه اول سخت و حتی ترسناک به نظر بیاد، اما واقعیت اینه که با قدمهای کوچیک و مستمر میشه این الگو رو تغییر داد.
اولین قدم اینه که خودمون رو بهتر بشناسیم و بفهمیم چرا اینقدر از نزدیکی و صمیمیت میترسیم. مثلاً این که توی کودکی چه اتفاقاتی افتاده که این ترس توی ذهنمون جا افتاده؟ معمولاً مشاوره یا رواندرمانی، بهخصوص درمان شناختی-رفتاری (CBT)، خیلی کمک میکنه که این ترسها و الگوهای فکری غلط رو بشناسیم و تغییرشون بدیم. یه روانشناس خوب میتونه به ما کمک کنه که به تدریج از این حالت تدافعی دست بکشیم و با صمیمیت و نزدیکی با دیگران راحتتر کنار بیاییم.
یکی دیگه از راهها تمرین کردن ارتباط صمیمانه است؛ مثلاً توی دوستامون یا خانواده، قدم به قدم یاد بگیریم که احساساتمون رو بیان کنیم و اجازه بدیم بقیه هم احساساتشون رو با ما در میون بذارن، بدون اینکه از قضاوت شدن یا آسیب دیدن بترسیم. این کار ممکنه اوایل عجیب و سخت باشه، اما با زمان و تمرین راحتتر میشه.
از همه مهمتر اینه که به خودمون زمان بدیم و بدونیم تغییر کردن به سرعت اتفاق نمیافته. تغییر این الگوها مثل یه مسیر طولانیه و لازم نیست از خودمون توقع داشته باشیم که یهدفعه همه چیز رو درست کنیم. با حمایت و صبر، کمکم میشه از این حصارها بیرون اومد و روابط سالم و نزدیکتری رو تجربه کرد.
اطلاعات و مطالب بیشتر
وبسایت: www.mehdisareminezhad.ir
وبلاگ مطالب علمی: saremimethod.viblog.ir
وبلاگ دل نوشته ها: mehdisareminezhad-nevesht.najiblog.ir
آپارات: مهدی صارمی نژاد
اینستاگرام: Mehdi_Saremi_Nezhad
لینکدین: Mehdi Sareminezhad
مقالات علمی: مهدی صارمی نژاد