برای من هم عجیب بود؛ ایده و درخت قرار است در کدام مسیر متقاطع شوند؟
در توضیحات لندینگ پیج نرم‌افزار X-mind آمده:
ابزار دقیق نقشه برداری و طوفان فکری، طراحی شده برای تولید ایده ها، الهام بخش خلاقیت و کارایی برای استفاده در کار و زندگی که ده ها میلیون نفر آن را دوست دارند.
نقشه ذهنی، نموداری درختی است که برای بیان کردن کلمات، ایده‌ها، فعالیت‌ها یا موارد دیگر مربوط به یک کلیدواژه یا ایده، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نمودار برای تولید، سازماندهی و ساختاردهی ایده‌ها و افکار به کار بسته می‌شود و میتواند در حل مسئله، فرایند تصمیم‌گیری و نوشتن مورد استفاده قرار بگیرد.
احتمالاً شما هم برای امتحان یا برای برنامه ریزی یک جلسه، سخنرانی یا یک مذاکره، از چیزی شبیه نقشه ذهنی استفاده کرده‌اید. ساختار شاخه‌ای مهم‌ترین ویژگی نقشه ذهنی می‌باشد که ساختاری طبیعی است و به وفور در طبیعت یافت می‌شود. برای مثال شاخه های درختان را فرض کنیم؛ تنه ای تنومند، شاخه هایی که از درشت به کوچک رشد کرده و در انتها به باریک‌ترین شاخه می‌رسد. یا حتی ساختار نورون های مغز که بصورت شاخه ای از بزرگ به کوچک رشد کرده اند.
تونی بوزان یکی از مروج های استفاده نقشه ذهنی در دنیا، سبک یادداشت برداری و یادگیری انسان ها را سبکی خطی دانسته و معتقد است سبک شعاعی (ترسیم شعاعی دیاگرام‌ها) و فکر کردن به این شیوه، فقط یک تغییر بصری نیست، بلکه شکل متفاوتی از درک مفاهیم است.
یکی از ابزارهای مهم برنامه ریزی و شفاف سازی ذهنی روزمره خودم و تیمم، نرم افزار X-mind است. این نرم افزار که قبلا برای شروع مقاله هم از آن نام بردم، ابزاری بسیار کارآمد است برای بدست آوردن نگاهی جامع روی هر مسئله. این نرم افزار به ما اجازه می‌دهد از طریق طراحی فلوچارت‌ها و نمودارهای خاص، دید خوبی نسبت فرآیندهای پیش رو داشته باشیم.
تیم ما (باویتک) درحال ایده‌پردازی برای توسعه محصولی متناسب با صنعت کشاورزی بود که بتواند بخشی از مشکل(ات) تولید کننده را در چرخه تولید محصول تسهیل کند؛ برای امکان سنجی ایده های مختلف نیاز بود از چند جهت محصولات و بازارهای آن‌ها را خارج از کشور بررسی کنیم.
ما نیاز داشتیم طرح‌های اولیه را در چند مرحله تحلیل رقبا، ابزارهای مورد استفاده و ... مورد بررسی قرار داده و داده های مدنظر را برای داشتن تصویر بهتر از پروژه در یک صفحه جمع آوری کنیم. با تحقیق و ... درباره مدل های مختلف جمع بندی اطلاعات و شفاف سازی مسئله، در جهت تسهیل فرایند تصمیم گیری، X-mind رو انتخاب کردیم؛ البته لازمه این نکته رو بگم که الان پای ثابت تمام مسائل ما شده.
فرآیند mind-mapping و استفاده از ابزارهای آن برای بیزنس پلن، مارکتینگ پلن و طرح های بزرگ، نقش اصلی در برنامه ریزی را ایفا نمی‌کند. نقشه ذهنی تمام افکار و کلمات کلیدی مد نظر شما را داخل یک صفحه ساماندهی کرده تا بتوانید برای ارائه یا رسیدن به تحلیل بهتر با نگاه Macro، تمام اطلاعات رو همزمان ببینید.
در ادامه نمونه های کاربردی دیگری از نقشه ذهنی برای شما دوستان جمع آوری کردم که امیدوارم دید خوبی نسبت به این ابزار به شما ارائه کند. (برخی از نرم‌افزار x-mind استفاده شده و برخی از عکس ها فقط نشان دهنده مفهوم نقشه ذهنی ست.)
شروع یک کسب و کار اتفاق کوچکی نیست چرا که باید برای بسیاری از موارد برنامه‌ریزی کنید. نقشه ذهنی ابزاری مناسب برای برنامه ریزی نمای کلی کسب و کار است. مثال زیر نقشه ذهنی مراحل اولیه مربوط به شروع یک کسب وکار را نشان می دهد.
بسیاری از طراحان خلاق وب سایت برای ایجاد mock-ups و wire-frames از نقشه ذهنی استفاده می کنند. عکس زیر جنبه های مختلفی را که هنگام طراحی وب سایت باید در نظر داشته باشید نشان می دهد.
برنامه ریزی یک کمپین تبلیغاتی کار ساده ای نیست و علاوه بر هزینه های زمانی و مالی، تلاش و خلاقیت بالایی را در جهت انتخاب کانال های تبلیغاتی مختلف طلب می‌کند. با استفاده از نقشه ذهنی، میتوانیم هر مرحله از کمپین را به طور موثر برنامه ریزی کنیم. این به ما کمک می کند ایده های استخراج شده از طوفان فکری را برای استراتژی های جدید با تیم خود چک کنیم، مسئولیت های هرکسی را مشخص و بتوانیم پیگیری کنیم و البته مطمئن باشیم که مسیر را گم نکرده ایم. یک نقشه ذهنی اساساً میتواند شما را در فرآیند برنامه ریزی کمپین تبلیغاتب یاری کند.
البته مطلب دیگری را در نوشته های گذشته‌ام درباره مدیریت پروژه های چابک نوشتم که میتوانید از طریق این لینک به آن دسترسی داشته باشید.
با جستجو کردن نام مسئله‌ای که میخواهید نقشه ذهنی آن‌را طراحی کنید، نمونه ها و قالب های بسیاری را خواهید دید که برای ایده گرفتن و کمک به پیاده سازی نقشه ذهنی مورد نظرتان میتواند موثر واقع شود.
اگر بخواهیم به جمع بندی نهایی برسیم، در این مقاله به مفهوم نقشه ذهنی، پیاده سازی آن روی فرایند‌های طبقه بندی شده، ابزار مناسب برای پیاده سازی نقشه ذهنی و نمونه هایی(سعی کردم نمونه‌های کاربردی رو انتخاب کنم) از پیاده سازی نقشه ذهنی در فرآیندهای مختلف کسب و کار را برای شما نوشتم.
اگر سوال یا چالشی درباره پیاده سازی نقشه ذهنی یا برنامه ریزی کسب و کار دارید، زیر همین پست کامنت کنید. یا از طریق شبکه های اجتماعی بنده (@mehdinurii)، با من به اشتراک بذارید. قطعا خوشحال میشم بتونم کمکی کرده باشم.
ممنون از زمانی که گذاشتید و امیدوارم مفید بوده باشه.
محمدمهدی نوری
منابع:
https://www.xmind.net/
https://www.imindq.com/mind-map-templates/business-plan-mind-map
https://creately.com/blog/examples/mind-map-examples-creately/
