اذان مغرب را گفتهاند و من نمازم را خواندهام، اما پدرم به گوشی همراهش مشغول است؛ وقتی هم محترمانه میگویم که:پدر من! اذان را گفتندها!، پاسخ میدهد که: باشد! میخوانم! تا ساعت 11شب فرصت هست؛ انقدر سخت نگیر!
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:«از من نیست کسی که نماز را سبک بشمارد. به خدا قسم هر کس نماز واجبش را از اول وقت، به تأخیر بیندازد، در حوض کوثر نزد من نخواهد آمد و شفاعت من در روزقیامت نصیب او نمی گردد.» امیرمؤمنان علی(علیه السلام) نیز می فرمایند:هیچ عملی نزد خداوند محبوب تر از نماز نیست؛ پس امور دنیا، شما را از اوقات آن و خواندن آن در وقت، باز ندارد و به خود مشغول نکند.
زندگی و کار ما چگونه شده است؟ محرم و صفر تمام شد، اما ما ایرانیان در عمل چقدر پیرو آن امام عزیز هستیم؟ قوانین و ساختارهای اجرایی و نیز سازمانهای خصوصی و دولتی چقدر هماهنگ با اصول دینی هستند؟ تأکید من بیشتر به سازمانهای دولتی و حاکمیتی است تا بخش خصوصی، چرا که ما داعیۀ حمایت و عمل به ارزشهای اسلام عزیز را داریم.
ضعف بزرگ در سیستم فعلی اداری و خدماتی کشور ما، عدم توجه به نماز اول وقت است. برای درک بهتر این مسأله چند مثال میزنم:
- آیا در نمایشگاههای بینالمللی کشور، اهمیتی همانند کشورهای اهل تسنن به نماز اول وقت داده میشود؟ در کشورهای اهل تسنن همانند عربستان، در زمان نماز و به حرمت این فریضۀ الهی، کسبوکار تعطیل و مردم به سمت مسجد میروند و اگر به هر دلیلی نخواهند نماز جماعت بخوانند، کرکرۀ مغازه را پایین میکشند و یا بساط فروش خود را موقتاً تعطیل میکنند؛ اما در کشور ما چگونه است؟ پاسخ با خودمان.
قرآن کریم در آیۀ 103سورۀ نساء میفرماید: بی گمان نماز بر مؤمنان فرض و دارای اوقات معلوم و معین است.
این آیه را در نظر بگیریم و به بانکهای کشور که یکی از سازمانهای پرمشتری هستند، نگاهی بیندازیم؛ به بانک مراجعه میکنیم و صدای اذان بلند میشود:آیا پرسنل بانک و حتی بانک، به احترام این فریضۀ الهی، اذان را با صدایی مطلوب در فضای کاری خود پخش میکنند؟آیا دستورالعملی برای نماز خواندن کارکنان به نوبت(با هدف جلوگیری از وقفه در خدمات مالی به مشتریان) ابلاغ شده است؟و حتی گامی بالاتر از این:آیا نمیشود بانکها و کارکنان را به سمتوسویی تشویق کرد که در حد بیست دقیقه به نماز اول وقت برسند و در عوض، صبح و یا بعد از ظهر، این زمان را اضافه کنند؟آیا نمیشود این بیست دقیقه را به اول صبح اضافه نمود که رضایت بیشتر مردم در جامعۀ اسلامی جلب شود؟صدالبته که منظور ریاکاری کارکنان و بانکها نیست، بلکه تشویق آنها با فرهنگ سازی و توصیههای بامحتوا در خصوص نماز است.
سیستم کاری کشور متأسفانه به دلیل عدم توسعۀ همگون، در تقابل با نماز اول وقت است: فاصلۀ زیاد نیروی کار با محل اشتغال و هدررفت انرژی که میتواند به عبادت و بازسازی فردی اختصاص یابد، عدم توجه به نماز صبح و نقش مهم آن در افزایش شادابی اجتماعی و... .
شاید برخی بگویند: ای آقا! الان سر حجاب و چادر و ورود زنان به ورزشگاه دعواست! بعد شما میخواهید کسبوکار و بازار و سازمان برای نماز تعطیل شود؟ در پاسخ به این مسأله میخواهم بگویم: باور کنیم اگر مشکلات و برکتهایی از زندگیهای امروز ما ایرانیان رفته است، به همین بیتوجهی به نماز اول وقت مربوط میشود. باورش شاید سخت باشد و حتی بگویید که بندۀ نگارنده در خیال و خرافات هستم! اما آیا میتوانیم نقش نماز اول وقت را در زندگی کتمان کنیم؟
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: "بنده ای نیست که به وقت های نماز و جاهای خورشید اهمیت بدهد، مگر اینکه من سه چیز را برای او ضمانت می کنم: برطرف شدن گرفتاری ها و ناراحتی ها، آسایش و خوشی به هنگام مردن و نجات از آتش ." سفینه البحار، ج ۲، ص ۴۲.
از امروز با خود عهد ببندیم که به نماز اول وقت اهمیت بیشتری بدهیم. مطمئن باشید اعمالمان به نیتهایمان است و خداوند شاهد و ناظر همۀ ماست. شک نکنیم یکی از کلیدهای اصلی برای باز کردن تمامی مشکلات، همین توجه به نماز اول وقت است.