از قدیم به ما می‌گفتند که استرس باعث مشکلات جسمانی می‌شود. یکی از این موارد گردن درد عصبی است. این گردن درد به خاطر استرس و فشار روانی در فرد پدید می‌آید. از نظر علمی این موضوع اثبات شده که استرس، پاسخ‌های جسمانی و روانی به تنش یا تهدید است؛ و می‌تواند جنبه‌های گوناگون زندگی را تحت تأثیر قرار دهد. یکی از مشکلات فیزیکی ناشی از استرس، گردن درد و تنش عضلانی است. در این نوشته شما را با گردن درد عصبی و راهکارهای درمان و پیشگیری از آن آشنا خواهم کرد.
گردن درد عصبی نوعی از درد ناحیهٔ گردن و شانه است که به دلیل فشار روانی و استرس بروز پیدا می‌کند. زمانی که دچار تنش و فشار روانی می‌شویم، غدد فوق کلیوی کورتیزول ترشح می‌کنند. این هورمون باعث بالا رفتن فشار خون و انقباض عضلات می‌شود تا بدن بتواند برای مقابله با عامل استرس‌زا آماده شود. افزایش پیوسته و بیش از اندازهٔ تنش عصبی و فشار خون باعث سفت شدن عضلات و احساس درد گردن می‌شود.
فشار روانی می‌تواند باعث تنش‌های عضلانی شود. زمانی که ما دچار استرس می‌شویم دستگاه عصبی سمپاتیک به طور خودکار فعال می‌شود. در این زمان است که بدن ما واکنش‌های خاص جسمانی نشان می‌دهد. فعالیت سیستم سمپاتیک باعث افزایش فشارخون، افزایش تعداد تنفس، افزایش ضربان قلب و گشاد شدن مردمک چشم می‌شود. یکی دیگر از واکنش‌های فیزیکی در این شرایط انقباض ماهیچه‌هاست که به ویژه در ناحیهٔ گردن رخ می‌دهد. این سفتی ماهیچه در ناحیهٔ گردن می‌تواند باعث درد شود.
استرس بر نحوهٔ پردازش درد نیز اثرگذار است. پژوهش‌های انجام شده در این زمینه نشان داده است که استرس می‌تواند تا حدودی به پردردی یا هایپرآلژزی (Hyperalgesia) منجر شود که در این حالت افراد نسبت به درد حساس‌تر می‌شوند.
عوامل گوناگون روانی در بروز این نوع از گردن درد نقش دارند که مهم‌ترین آن استرس است. استرس ادراک شده با احساس درد رابطهٔ مستقیم دارد. و یافته‌های پژوهشگران نشان داده است افرادی که سطح بالاتری از استرس را تجربه می‌کنند، بیش از دیگران دچار درد گردن می‌شوند. در برخی از افراد وجود اضطراب، افسردگی، تروما و دیگر فشارهای روانی می‌تواند باعث این مشکل شود. دیگر دلایل گردن درد عصبی عبارتند از:
گردن درد تنها پیامد جسمانی استرس نیست بلکه این اختلال روانی می‌تواند منجر به دیگر مشکلات جسمانی نیز شود. استرس با فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی، دیابت و چاقی مرتبط است. اختلال خواب، خستگی، سردرد، ضعف عضلانی، عدم تعادل و مشکلات بینایی برخی از عوارض گردن درد هستند. از طرف دیگر استرس می‌تواند بیماری‌های جسمانی که فرد به آن دچار است را پیچیده‌تر کند یا اثربخشی داروها و درمان را کاهش دهد.
هنگامی که دچار دردهای جسمانی هستید حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. حتی اگر گمان می‌کنید ریشهٔ مشکلتان فشار روانی است باید نخست پیش پزشک بروید؛ چون ممکن است این درد نشانه‌ای از یک بیماری دیگر باشد. اگر درد گردن با نشانه‌های دیگر از جمله ضعف عضلانی، سوزن سوزن شدن شانه و گردن، تغییر در بینایی یا مشکل در تعادل همراه است حتماً پیش پزشک بروید. این نشانه‌ها ممکن است به خاطر یک بیماری جسمانی باشد که به خاطر استرس تشدید شده است.
ممکن است پزشک پس از بررسی متوجه شود که این درد ریشهٔ جسمانی ندارد و با وجود مصرف داروها نیز بهبودی حاصل نشود در این حالت ممکن است فرد دچار اختلال درد شده باشد. اختلال درد یا اسپسیفایر درد غالب یکی از اختلالات سوماتیک سمپتوم است که فرد در یک یا چند ناحیه از بدنش احساس درد می‌کند. این درد شکایت اصلی بیمار از شرایط خود است. شدت این درد قابل توجه است ولی در این اختلال نوسان درد وجود ندارد و احساس درد با خوردن داروها بهبود نمی‌یابد.
پزشکان با معاینهٔ جسمانی، بررسی سوابق پزشکی و پرسش از بیمار دربارهٔ مشکلاتش می‌توانند این بیماری را تشخیص دهند. یکی از مسائلی که پزشکان در پرسش‌هایشان مورد توجه قرار می‌دهند شدت و مدت درد است. انجام آزمایش‌های گوناگون مانند سی تی اسکن و MRI راهکاری مناسب برای تشخیص علت دقیق مشکل است. این آزمایش‌ها می‌توانند آسیب‌های فیزیولوژیکی و مشکلات ساختاری را به خوبی نشان دهند.
دانستیم که استرس می‌تواند عامل مهمی در پیدایش گردن درد باشد اما چگونه این استرس را تشخیص دهیم؟ بهترین راه بررسی این موضوع این است که پیش یک روان‌شناس برویم تا بر اساس معیارهای روان‌شناختی تشخیص دهد که آیا ما دچار این مشکل هستیم یا نه. اما پیش از رفتن پیش روان‌شناس می‌توانید به بررسی نشانه‌های استرس بپردازید. برخی از این نشانه‌ها عبارتند از:
خوشبختانه راهکارهای موثر گوناگونی برای درمان این مشکل وجود دارد. درمان‌های پزشکی، روان‌پزشکی، روانشناسی و تغییر در سبک زندگی می‌تواند این مشکل را برای همیشه برطرف کند. برخی افراد ورزش، یوگا و برنامهٔ غذایی سالم را برای کاهش استرس مفید و کافی می‌دانند. گروهی دیگر تصمیم می‌گیرند پیش روان‌شناس و روانپزشک بروند تا تکنیک‌های مدیریت استرس را بیاموزند؛ اما گاهی نیز ممکن است درمان پزشکی ضرورت داشته باشد. من به شما پیشنهاد می‌کنم پیش از هر کاری پیش پزشک بروید.
اگر پیش پزشک بروید ممکن است مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن، استامینوفن یا داروهای ضد التهابی، کورتیکواستیروئیدها یا شل‌کننده‌های عضلانی تجویز کند. در مصرف این داروها باید به توصیه‌های پزشک دقت کنید و دوز مصرف را به طور خودخواسته افزایش ندهید چون ممکن است سلامت جسمانی شما را به خطر بیاندازد. روانپزشکان نیز در این شرایط ممکن است داروهای ضد افسردگی، آنتی اگزیولویتیک‌ها و داروهای ضد فشار خون را تجویز کنند.
سایکوتراپی نقش مهمی در مدیریت و درمان استرس دارد. تکنیک‌های گوناگون روان‌درمانی وجود دارد که برای درمان این مشکل موثر هستند. برخی از این روش‌ها عبارتند از:
همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. با انجام راهکارهایی ساده و موثر می‌توانیم از بروز استرس و گردن درد عصبی جلوگیری کنیم. من در این‌جا برخی از روش‌های پیشگیری موثر را برای شما خواهم گفت.
منبع: گردن درد عصبی ناشی از استرس؛ روش‌های پیشگیری و درمان آن
