رمان و داستان کوتاه دو قالب محبوب در ادبیات هستند که هر کدام ویژگیهای منحصر به فرد خود را دارند. رمانها معمولاً داستانهای طولانیتری دارند که به توسعه شخصیتها و پیچیدگیهای داستانی میپردازند، در حالی که داستانهای کوتاه به دلیل محدودیت در طول، معمولاً بر یک موضوع یا لحظه خاص تمرکز دارند.
به طور کلی اینکه یک تفاوت رمان با داستان کوتاه چیست؟ موضوعی است که باید از نویسندگان بپرسیم. هر نویسنده بسته به عادتها و خصوصیات اخلاقی و روحیاتی که داشته است، داستانهایش را به گونهای متفاوت می نوشته است. همین باعث تفاوت زیاد داستانها با یکدیگر شده و در نتیجه دستهبندی رمان و داستان کوتاه رخ داده است.
بسیاری از نویسندگان مشهور عادات نوشتاری منحصر به فردی دارند. برای مثال، همینگوی اغلب ایستاده مینوشت و مارک تواینو جرج اورول ترجیح میدادند درازکش نوشتن را انجام دهند. نویسندگی مهارتی است که با تمرین و ممارست زیاد به دست میآید. بسیاری از نویسندگان بزرگ با نوشتن مداوم و مطالعهی آثار دیگران به مهارتهای خود صیقل دادهاند. همین نیز باعث تاثیرگیری از دیگر نویسندگان شده و تفاوت رمان با داستان کوتاه را پدید آورده است.
یا برای مثالهای بیشتر خوب است بدانید نویسندگان معمولاً پیشنویسهای متعددی از کار خود تهیه میکنند. برای مثال، جی.کی. رولینگ برای نوشتن هر کتاب از سری هری پاتر، پیشنویسهای بسیاری را رد کرده است.برخی نویسندگان تنها در زمانهای خاصی از روز مینویسند. فرانتس کافکامعمولاً شبها مینوشت زیرا روزها کار دیگری داشت.
رمان، یک نوع ادبیات داستانی است که به صورت طولانیتر از داستانهای کوتاه نوشته میشود. در رمان، شخصیتها، مکانها، و داستانها به تفصیل توصیف میشوند. این ژانر ادبی معمولاً شامل عناصری نظیر توصیف زمان و مکان، کشمکشها، نقاط اوج، و شخصیتهای پیچیده میشود.
تعداد کلمات در یک رمان متفاوت است و بسته به نوع رمان و سبک نویسنده متغیر میشود. به طور کلی، تعداد کلمات در رمانها به شرح زیر است:
داستان کوتاه: زیر ۷۵۰۰ کلمه
ناولت: بین ۷۵۰۰ تا ۱۷۵۰۰ کلمه
رمان کوتاه یا ناولا: بین ۱۷۵۰۰ تا ۴۰ هزار کلمه
رمان: بیش از ۴۰ هزار کلمه (معمولاً بین ۵۰ هزار تا ۷۰ هزار کلمه)
رمانها عناصر مشترکی دارند که به توسعه داستان کمک میکنند. این عناصر عبارتاند از:
شخصیتها: شخصیتهای اصلی و فرعی که داستان را پر میکنند.
توصیف زمان و مکان: تعیین محل و زمان رخدادهای داستان.
طرح تناقضات و نقاط اوج: کشمکشها و نقاط برجسته داستان.
جزئیات: توصیفها و جزئیات که داستان را زنده میکنند.
نتیجه: پایان داستان.
نخستین رمان ایرانی توسط میرزا فتحعلی آخوندزاده در سال ۱۲۵۳ با نام “ستارگان فریبخورده” نوشته شد. از آن زمان تا قرن بیستم، نگارش رمانهای تاریخی با دستمایههای ملی و هویت ملی در ایران رواج داشت.
اولین رمان در جهان، به نام “دن کیشوت”نوشتهی نویسندهی اسپانیایی میگل دو سروانتس است. این رمان کلاسیک، در سال ۱۶۰۵ منتشر شد و داستان شوالیهای نجیب و مهربان به نام دن کیشوت را روایت میکند. دن کیشوت، که خود را یکی از قهرمانهای کتابهایی میپندارد که خوانده، قصد دارد با دفاع از مظلومان و برقراری عدالت، در سراسر جهان به رستگاری برسد. این رمان به عنوان یکی از مهمترین آثار ادبیات داستانی جهان شناخته شده است.
در ادبیات فارسی، نیز ترجمههای معروفی از این رمان وجود دارد. از جمله ترجمههای محمد قاضی، ذبیحالله منصوری و کیومرث پارسا. این رمان همچنین به عنوان موضوع فیلمها و نقاشیهای معروفی نیز مورد استفاده قرار گرفته است.
داستان کوتاه یک گونه از ادبیات داستانی است که به طور خلاصه، ماجرا و حوادث را در حجم بسیار کمتری نسبت به رمان یا داستان بلند روایت میکند. در داستان کوتاه، نویسنده به جنبههای مختلف زندگی یک یا چند شخصیت میپردازد و در شاخ و برگ دادن به موضوعات مد نظرش محدودیتی در تعداد کلمات ندارد.
عناصر داستان کوتاه شامل موارد زیر است:
پیرنگ: خط داستانی و ساخت و پرداخت کنشهای داستان.
شخصیتها: شخصیتهای اصلی و فرعی که داستان را پر میکنند.
درونمایه (تم): موضوع اصلی یا پیام داستان.
زاویه دید: چشماندازی که داستان از آن روایت میشود.
کشمکش: تعارضات و موانعی که در مسیر شخصیتها قرار دارد.
برخی از بزرگترین نویسندگان داستان کوتاه در ایران عبارتاند از:
محمدعلی جمالزاده: که به عنوان پدر داستان نویسی نوین فارسی شناخته میشود.
صادق هدایت: نویسندهی مشهور ایرانی که با آثاری چون «بوف کور» شهرت جهانی یافت.
هوشنگ گلشیری: که با آثاری مانند «نیمه تاریک ماه» شناخته میشود.
اولین داستان کوتاه به شیوهی امروزی در ایران توسط محمدعلی جمالزاده نوشته شده است. او این داستان را اولین بار در جمع اعضای گروه نویسندگان کاوه در آلمان، موسوم به کمیته ملیون ایرانی خوانده است. این داستان، که به نام «فارسی شکر است» شناخته میشود، نقطهی عطفی در ادبیات داستانی ایران به شمار میرود و آغازگر داستاننویسی مدرن در ایران است.
تفاوت داستان کوتاه و رمان به جز در حجم آنها، در موارد زیر نیز وجود دارد:
رمان:رمانها طولانیتر از داستانهای کوتاه هستند و معمولاً در چندین نوبت مطالعه میشوند. داستان کوتاه: داستانهای کوتاه معمولاً در یک نشست خوانده میشوند.
رمان: رمانها شامل یک طرح اصلی پیچیدهتر هستند و میتوانند زیرمجموعههای مختلفی از یک طرح را در خود داشته باشند. داستان کوتاه: داستانهای کوتاه معمولاً یک طرح اصلی را روایت میکنند و دامنه آنها محدودتر است.
رمان: در رمانها، شخصیتها و وقایع با توصیفات طولانیتری توصیف میشوند. داستان کوتاه: در داستانهای کوتاه، شخصیتها و وقایع با توصیفات کمتری روایت میشوند.
داستان کوتاه: داستانهای کوتاه معمولاً برشی از زندگی یک یا چند شخصیت را روایت میکنند. رمان: رمانها میتوانند یک دوره زمانی طولانیتر را پوشش دهند و بر روی چندین شخصیت متمرکز شوند.
شروع نویسندگی میتواند از داستان کوتاه یا رمان آغاز شود. هر دو انتخاب خوبی هستند، اما برای مبتدیها، نوشتن داستان کوتاه بهترین قدم است. چرا؟ به دلایل زیر توجه کنید:
نوشتن داستان کوتاه به شما کمک میکند عناصر داستان نویسی را یاد بگیرید. از توصیف زمان و مکان تا شخصیتپردازی و کشمکشها، همه این عناصر در داستان کوتاه به کار میروند. با نوشتن داستان کوتاه، به تدریج با تکنیکهای نویسندگی آشنا میشوید و به نوشتن رمان نزدیکتر میشوید.
نوشتن داستان کوتاه میتواند یک تمرین مفرحبخش باشد. شما میتوانید با تمرین مداوم، مهارتهای نویسندگی خود را تقویت کنید. این تجربه به شما اعتماد به نفس بیشتری در نوشتن میدهد.
داستانهای کوتاه را میتوانید برای مسابقات داستان نویسی ارسال کنید. این مسابقات میتوانند فرصت خوبی برای شناخته شدن و انتشار آثار شما باشند.
بنابراین، اگر میخواهید با نوشتن آشنا شوید، داستان کوتاه را انتخاب کنید. برای اینکه بیشتر با رمز و راز نویسندگی آشنا شوید میتوانید اگر میخواهید نویسنده شوید باید چهگونه زندگی کنید؟ را هم از همین وبلاگ بخوانید.
به طور کلی، داستان کوتاه معمولاً کوتاهتر، سادهتر، و مختصرتر از رمان است، و معمولاً در یک نشست خوانده میشود. اگر دوست دارید یک داستان را شروع کنید میتوانید به پست اینستاگرامی شروع به نوشتن داستان پیادهرو نیز سر بزنید.