اضطراب پاسخ هیجانی به استرس است زمانی که استرس در ما شدید ومزمن ادامه پیدا می کند ما دچار اضطراب می شویم اضطراب می تواند طبیعی باشد و حتی موجب پیشرفت و موفقیت در شغل و تحصیل .. شود اما اگر اضطراب بخواهد طولانی و مداوم باشد مشکلات بسیاری در زمینه های شغلی، تحصیلی، خانواده،... بوجود می اورد. علائم اضطراب در هر فرد متفاوت است. اکنون از خود سوالاتی می پرسیم اضطراب چیست؟ چه عواملی در ان نقش دارد؟ تفاوت اضطراب و ترس چیست؟ علائم اضطراب چیست؟ راهکارهای درمانی چیست؟ تا انتها با ما همراه باشید
اضطراب چیست؟ (Anxiety)
اضطراب یکی از شایع ترین اختلالات روانی است که با حالتی مانند دلهره، دلشوره، نگرانی که اعصاب و روان ما را تحت تاثیر خود قرار می دهد. با توجه به تحقیقات انجام شده علت دقیق ان مشخص نیست اما عواملی وجود دارد که در پدید امدن ان نقش دارد از جمله ژنتیک، محیط، ساختار شیمیایی مغز، الگوی یادگیری، مشکلات خانوادگی رویداد ها و اتفاقات اسیب زا و استرس زا مانند بیماری، مرگ عزیزان و اطرافیان، تصادفات، زلزله..
تفاوت اضطراب با ترس چیست؟
ریشه اضطراب ترس است ترس مربوط به رویداد واقعی رخ می دهد و مشخص است اما اضطراب مبهم است و خطر قریب الوقوع دور یا نزدیک است بیشتر به اینده و اتفاقاتی که در اینده میخواهد رخ دهد متمرکز است.
علائم اضطراب
تپش قلب
افزایش ضربان قلب
درد قفسه سینه
نگرانی
بی قراری
گرگرفتگی
تنش عضلانی
بی خوابی
ضعف و سرگیجه
سرد شدن و عرق کردن دست و پاها
تحریک پذیری
عدم تمرکز
انواع اضطراب
هراس اختصاصی
فوبیا (phobia) و یا ترس های غیر منطقی که از یک رویداد و موقعیتی می تواند باشد که فرد ان را بیش از اندازه و اغراق امیز بیان می کند مثل ترس از حشرات، حیوانات، اشیاء،خون، ترس از پرواز، ترس از ارتفاع و مکان های باز و بسته و این ذهن است که دچار احساس خطر می شود و در نهایت فرد در مواجهه با موقعیت هایی که خطر کمی دارد و یا خطرناک نیست دوری می کند.
اگورافوبیا
ترس در موقعیت های مختلف استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی، بودن در فضاهای باز و بسته اتفاق می افتد مانند خیابان، اسانسور، فروشگاه، تنها بودن بیرون از منزل، پارکینگ فرد بیشتر از این ناراحت و خجالت زده است که کسی به کمک او نیاید و نتواند خود را نجات دهد.
اضطراب اجتماعی
موقعیت هایی که فر ترس از این دارد که مورد قضاوت وتمسخر، و طرد، حین خوردن و نوشیدن، زیرنظر قرارگرفتن او و تجزیه و تحلیل کردن رفتارش توسط دیگران مواجه می شود همین علت موجب می شود از موقعیت های اجتماعی اجتناب کند
اضطراب فراگیر(GAD)
اضطراب شدید و مداومی که کار کرد های اجتماعی و شغلی تحصیلی همه را تحت تاثیر خود قرار می دهد دائم فرد نگران و بی قرار است بدون دلیل و نشانه ای، نکند خطری در انتظار اوست و اتفاق بد خواهد افتاد
اضطراب جدایی
اضطرابی که بیشتر در دوران کودکی اتفاق می افتد فرد نگران از دست دادن افراد نزدیک خود در تصادف در بیماری و اتفاقاتی که منجر به جدایی مرگ اطرافیان اوست که با کابوس های شبانه همراه است.
اضطراب بیماری
اضطرابی است که فرد بدون علائم پزشکی در خصوص سلامتی خود اضطراب دارد با وجود برخورداری از سلامت جسمانی خود را بیمار می داند مثل بررسی دائمی بدن برای یافتن نشانه بیماری یا داشتن رفتار اجتنابی نامناسب مثل اجتناب از رفتن به مطب دکتر
اختلال پانیک یا وحشتزدگی
فرد در این اختلال با احساس ترس ناگهانی و وحشت شدید که در چند دقیقه به اوج می رسد و با علائمی مواجه می شود از جمله درد قفسه سینه، احساس خفگی، تنفس تند و سریع به صورت نفس نفس زدن، تپش کوبنده قلب، احساس مرگ را به او القا می کند به طوری که به اورژانس مراجعه می کند این در صورتی است که هیچ اتفاق مرگباری رخ نمی دهد
اختلال وسواسی جبری(OCD)
با احساس و افکار ناخواسته و مزاحم بدنبال رفع نیازها و نشخوارهای فکری که مدام نگرانی هایی را در فرد پدید می اورد و فرد را به انجام رفتار های خاص سوق می دهد دائم نگران آن هست که اجاق گاز را خاموش کرده باشد، در را قفل کرده باشد
اختلال استرس پس ازسانحه (PTSD)
اضطراب شدید که می تواند ناشی از یک واقعه آسیب زا، استرس زا، یا تهدید کننده در زندگی رخ دهد علائم و نشانه های آن از جمله برگشت به گذشته با کابوس های مرتبط با حادثه، و اجتناب از دیگران و موقعیت های که شما را به یاد این رویداد می اندازد
درمان های اضطراب
روان درمانی
توسط روانشناس انجام می شود راهکارهایی که مد نظر ایشان هست با توجه به اضطراب و نوع اضطراب که فرد را تحت تاثیر قرار می دهد
گفتگو درمانی
صحبت کردن با فرد مورد اعتماد همانند دکتر روانشناس و روانپزشک می تواند در کنترل و کاهش اضطراب بسیار موثر باشد
شناختی رفتاری
تغییر در افکار و احساساتی که منجر به اضطراب و کاهش عملکرد ما در زمینه های مهم زندگی اعم از شغلی، تحصیلی، روابط بین فردی، ازدواج.. با تغییرات ان و جایگزین کردن افکار و احساسات مفید و منطقی می تواند در روند بهبودی ما نقش بسزایی داشته باشد
دارو درمانی
تجویز برخی از داروها توسط روانپزشک از جمله داروهای ضد اضطراب، مانند بنزودیازپین ها و دارو های ضد افسردگی مانند سرترالین، فلوکستین.. تا حدی در این زمینه به ما کمک می کند
راهکارهای کاهش اضطراب
مدیتیشن
یوگا
رایحه درمانی
خواب کافی
تغدیه مناسب
ورزش
عدم مصرف سیگار، الکل، مواد مخدر
عدم مصرف کافئین
نتیجه گیری
همانطور که پیشتر اشاره کردیم اضطراب شدید و مداوم نیازمند مراجعه به دکتر روانشناس و روانپزشک است که خوشبختانه با توجه به پیشرفت های درمانی روند بهبود با حضور فرد و انجام راهکار های مناسب و مطلوب اضطراب فرد به تدریج و به مرور برطرف می گردد.