مادر بزرگم سال‌های آخر عمرش درگیر آلزایمر بود. شاید عمق تلخی و ترسناک بودن این بیماری رو درک نکنید. مگر اینکه مثل من یکی از عزیزان‌تون دچار این بیماری بشه (البته دور از جون).
این تجربه تلخ باعث شد حساسیت عجیبی نسبت به این بیماری در ذهنم باقی بمونه تا در شرایطی قرار گرفتم که نیازهای شغلی وادارم کرد درباره ویژگی‌های مغز مطالعه کنم.
مطالعاتم درباره ویژگی‌های مغز کمک کرد دلیل بروز آلزایمر و راه‌های پیشگیری از اون رو به خوبی یاد بگیرم و امروز با استفاده از چند تا بازی به اعضای خانواده کنم که هر چه بیش‌تر از این بیماری ترسناک فاصله بگیرن.
قصد دارم این اطلاعات رو با شما هم به اشتراک بذارم تا شاهد تجربه‌ی تلخ زندگی مادر بزرگم نباشید. اما پیش از معرفی این بازی‌ها، لازمه که اطلاعات مختصری درباره بیماری آلزایمر داشته باشید.
اگر با بیمار آلزایمری تعامل داشته باشید به خوبی متوجه می‌شید که این افراد دچار فراموشی هستند. البته نه فراموشی کلی. یعنی همه چیز رو فراموش نمی‌کنند.
بیماران مبتلا به آلزایمر به قول معروف لحظه‌ی حالِ خودشون رو گم می‌کنند. اما مسائل مربوط به گذشته رو به خوبی به یاد دارند.
خیلی درد آور هست که مادر بزرگ‌تون شما رو نشناسه و مادرتون رو فقط و فقط با تصویری از دوران کودکی به یاد بیاره.
به عنوان یک توصیه داخل پرانتزی عرض می‌کنم که سعی کنید لحظات خوشی رو برای اطرافیان‌تون ایجاد کنید تا اگه خدایی نکرده در آینده دچار آلزایمر شدند، گذشته‌ای که به یاد میارن همراه با خوشی باشه، نه تلخی و ناراحتی.
برگردیم سر اصل مطلب. علت فراموشی زمان حال و به یاد داشتن گذشته اینه که آلزایمر در واقع بیماری از دست دادن حافظه کوتاه مدت هست.
حافظه انسان از دو قسمت تشکیل شده. حافظه کوتاه مدت و حافظه بلند مدت. تخریب حافظه کوتاه مدت چیزی هست که ما از اون با نام آلزایمر یاد می‌کنیم.
احتمالا این سوال براتون پیش میاد که چرا و چطوری این اتفاق میوفته و چطوری میشه ازش جلوگیری کرد؟ برای جواب دادن به این سوالات اجازه بدید خیلی مختصر به ویژگی‌های مغز اشاره کنم تا موضوع کاملا براتون روشن بشه.
چرا حاظه بلند مدت در بیماری آلزایمر صدمه نمی‌بینه و فقط حافظه کوتاه مدت تخریب میشه؟ دلیل اینه که جایگاه حافظه کوتاه مدت و بلند مدت در مغز ما متفاوت هست.
نیمکره چپ مغز جایگاه حافظه کوتاه مدت و نیمکره راست جایگاه حافظه بلند مدت هست. وقتی کسی دچار آلزایمر میشه، نیمکره چپ مغز درگیر میشه. به همین خاطر، بیمار آلزایمری در زمان حال گم میشه اما گذشته‌های دور رو به یاد میاره.
همونطور که می‌دونید درمانی برای آلزایمر وجود نداره. تنها کاری که برای مقابله با این بیماری میشه کرد، پیشگیری هست.
بهترین راه برای پیشگیری از آلزایمر، تقویت نیمکره چپ مغز هست. اگر در اینترنت جستجو کنید یا کتاب‌های تخصصی رو بخونید، راه‌های مختلفی برای تقویت نیمکره چپ مغز پیدا می‌کنید.
راه‌هایی مثل حل کردن مسائل ریاضی و فیزیک، عادت به تجزیه و تحلیل مسائل و... . تمام این راهکارها جواب میدن اما هدف من این بود که به خانواده و بیش‌تر از همه مادرم کمک کنم که به سرنوشت مادربزرگم دچار نشه.
پس باید یک راه حل عملی و قابل استفاده پیدا می‌کردم. به همین دلیل سعی کردم راه‌هایی پیدا کنم که جنبه تفریح و سرگرمی داشته باشه. پس رفتم سراغ پیدا کردن بازی‌های تقویت کننده نیمکره چپ مغز.
از اونجایی که وظیفه‌ی پردازش کلمات به عهده نیمکره چپ مغز هست، میشه با درگیر کردن مغز با کلمات، نیمکره چپ رو تقویت کرد. پس با بازی‌هایی که با کلمات انجام میشه، می‌تونیم نیمکره چپ مغز رو تقویت کنیم.
در نتیجه بهترین راه حلی که پیدا کردم، حل کردن جدول کلمات متقاطع و سودوکو بود. خرید روزنامه و مجلاتی که جدول کلمات متقاطع داشت رفت تو لیست وظایفم.
اما به زودی ناامید شدم. چون بعد از مدت کوتاهی حل کردن جدول کلمات متقاطع سرگرم کنندگی خودشون رو از دست دادن و مادرم دیگه تمایلی به حل کردن جدول کلمات متقاطع نداشت.
همین مسئله باعث شد بیش‌تر بگردم و راه حلی پیدا کنم که سرگرم کنندگیش رو به این زودی‌ها از دست نده.
این تلاش ادامه داشت تا بازی کلماتیک رو در صفحه اول کافه بازار دیدم. به نظر می‌اومد این بازی همون چیزی هست که دنبالش بودم. چون هم ذهن رو درگیر کلمات می‌کرد و هم کامنت‌های بازی خبر از یک بازی سرگرم کننده می‌داد.
بازی رو روی گوشی مادرم نصب کردم و خوشبختانه با وجود اینکه مدت زیادی از نصب بازی می‌گذره، مادرم همچنان از این بازی خوشش میاد. واقعا نمی‌دونم این بازی چی داره که با وجود سادگی، آدم رو درگیر می‌کنه.
هر از گاهی مادرم صدا می‌کنه و مثلا میگه: 5 حرفی با حروف «لام، ت، خ، دال، الف، چی میشه؟» این برای من یعنی فاصله گرفتن مادرم از درد و رنجی که مادر بزرگم در سال‌های آخر عمرش داشت.
امیدوارم هیچ کدوم از عزیزان شما دچار آلزایمر نشن. شما هم می‌تونید با یک روش سرگرم کننده مثل روشی که من پیدا کردم، به اون‌ها کمک کنید.
از اعماق قلبم آرزو می‌کنم هیچ مادری، هیچ مادر بزرگی و هیچ کدوم از عزیزان‌تون به این بیماری دچار نشن. سعی کنید بهشون کمک کنید.
