همین الان دارید به چه فکر می کنید؟ هدفتان از اینجا بودن چیست؟ خود من دارم دست و پا می زنم مقدمه ای بنویسم که جذاب باشد تا شما به خواندن ادامه دهید، اما دیگر حس و حالی برای مقدمه باقی نمانده است. همین الانش هم دو ماه از تصمیم برای نوشتن این متن گذشته است. اصلا ممکن بود هیچ وقت شروع هم نشود. ایده اش هم قطعا متاثر از قرنطینه بود. به هر حال تنها چیزی که می توانم بگویم این است: به ماجرای همسر مهران مدیری هم می رسیم، صبر داشته باشید.
این یکی از سخنان گهربار جعلی منتسب به کوروش کبیر است که آن مرحوم حتی روحش هم از آن خبر نداشته است:
امپراطور یونان به کوروش کبیر گفت: ما برای شرافت میجنگیم شما برای ثروت. کوروش پاسخ داد: هرکس برای نداشته هایش می جنگد.
با این وجود، این جمله جعلی یک حقیقت را بیان می کند و آن جایگاه نداشته هاست. نداشته هایی که ممکن است مادی باشند مثل تمام چیزهای مادی یا معنوی باشند مثل دانش یا اطلاعات. در واقع این نداشته ها بودند که به با ایجاد نیاز (که همانا مادر اختراع است) انسان ها را به این مرحله از پیشرفت رسانده اند. انسان ها همیشه در جستجوی نداشته هایشان هستند. حال این جستجو سفری هزاران کیلومتری با اسب باشد یا تایپ چند کاراکتر در یک موتور جستجوی اینترنتی.
به این موضوع فکر کنید. چه می شد اگر می توانستید فکر دیگران را بخوانید؟ قطعا این توانایی ناممکن قدرت زیادی به انسان می دهد. چه می شد اگر دیگران می توانستند فکر شما را بخوانند؟ پاسخ به این سوال بسته به ذهن و تفکرات یک فرد محدوده ای از "بد" تا "خیلی خیلی خیلی ... خیلی ... بد" را در بر می گیرد. خب قطعا هیچ انسانی نمی تواند فکر دیگران را بخواند. اما یک بار دیگر فکر کنید! چه می شد اگر این کار امکان پذیر می بود؟
اگرچه نمی توان با زل زدن به چشم افراد یا حتی تکنیک های روانشناسی فکر یک نفر را خواند اما امروزه به لطف فناوری می توانید تا حدودی فکر گروهی خاص از افراد (مثلا فارسی زبان ها) را بخوانید و گرایشات فکری آنها را بشناسید.
چندین سال پیش یکی از دوستانم تعریف میکرد که یک بار در گوگل به دنبال منابعی در رابطه با درس منفور مدارهای الکتریکی بود و تا حرف میم را وارد کرد اولین عبارت در Google Instant یا همان لیست پیشنهادی گوگل عبارت "مالیدن ..." بود، که البته اینجا جای گفتنش نیست. اما در طول زمان ما فارسی زبانان یاد گرفتیم که اینترنت کاربرد های شگفت انگیز دیگری هم دارد. امروز دیگر صفحه پیوند ها پربازدیدترین صفحه وب در میان فارسی زبانان نیست و حتی می توان سایت stackoverflow را در این فهرست دید. این واقعا پیشرفت فکری خوبیست. امروز حتی وقتی کلمه مالیدن را در گوگل وارد می کنید عبارت "مالیدن خامه روی کیک" را مشاهده می کنید. زیبا نیست آیا؟
بگذریم، کسانی که در زمینه بهینه سازی موتورهای جستجو یا همان SEO فعالیت می کنند می دانند که یکی از اولین کارهایی که باید انجام دهند تحقیقات کلمه کلیدی با استفاده از ابزارهای مخصوص این کار است. البته هیچ کدام از این ابزارها در مورد تحقیق کلمه کلیدی زبان فارسی در یک محدوده خاص در داخل ایران کاملا دقیق عمل نمی کنند.
اگر بخواهید عبارتی با جستجوی بالا را پیدا کنید اولین روش همان Google Instant است، عبارت مورد نظر را در گوگل وارد کنید و به محض ورود حتی یک حرف گوگل فهرستی از عبارات با جستجوی بالا را نشان می دهد.
حالا اگر بخواهید تعداد دقیق جستجوی یک عبارت را بدانید باید از ابزار های دیگری استفاده کنید. در بین این ابزارها مثلا kwfinder از زبان فارسی پشتیبانی می کند و حجم جستجوی یک عبارت را به صورت کلی (یعنی در همه جا) نشان می دهد.
همانطور که گفتم، به وقتش به ماجرای همسر مهران مدیری هم می رسیم.
هر کس دلیل خودش را برای این کار دارد. مثلا کسب و کارها به دنبال سود بیشتر هستند که با پیدا کردن مشتریان از طریق همین ذهن خوانی و البته کلی تلاش های دیجیتال دیگر، به سود دهی می رسند. برای شما ممکن است این کار فقط رسیدن به آمار جالبی از نحوه رفتار افراد در اینترنت باشد، مثلا اینکه چه کلمه ای در ایران بیشترین جستجو را دارد. با بررسی تعداد جستجوی یک عبارت می توانید بفهمید که چه فکری ذهن یک گروه از افراد را مشغول کرده است. در اینجا چند مثال را نشان می دهیم.
اگر عبارت ویروس کرونا را وارد کنید می بینید که تعداد جستجوی این عبارت در ماه ژانویه 2020 از صفر به 165 هزار افزایش یافته است و در ماه های بعد روند نزولی داشته است.
اگر کلمه آموزش را در گوگل وارد کنید اولین عبارتی که نمایش داده می شود آموزش بورس است. این یعنی اینکه با توجه به فعل و انفعالات مربوط به بورس، طی چند ماه گذشته درخواست اطلاعات در مورد بورس بسیار بالا رفته است. اما برای اینکه بدانیم این مقدار بالا دقیقا چه عددی است عبارت آموزش بورس را در kwfinder وارد می کنیم. میزان جستجو را در طول پنج سال گذشته در کادر گوشه بالا سمت راست می بینید. این مقدار در طی ما های گذشته به بیش از 20 هزار افزایش پیدا کرده است.
یک مثال دیگر کلمه شاد است که تعداد جستجوی آن ناگهان به 110 هزار رسیده است. البته در تاریخ های قبل هم جستجو برای این عبارت وجود داشته است، اما در آن زمان ها افراد احتمالا به دنبال آهنگ شاد بوده اند. اما در مقطعی از زمان تعداد زیادی دانش آموز به دنبال شبکه آموزشی دانش آموزی بوده اند.
کلمه مفید هم از آن دست کلماتی است که جستجوی آن با افزایش ناگهانی زیادی همراد بوده است که دلیل آن هم درخواست اطلاعات مربوط به کارگزاری مفید بوده که آن هم وابسته به بورس است.
البته بعضی عبارات هم روند کاهشی داشته اند. مثلا به عبارت ازدواج موقت نگاه کنید. به نظر می رسد که قوای جنسی هم وطنان در طول 5 سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است، یا شاید هم مثلا وفاداری و اخلاقیات و سهولت ازدواج جوانان و ... افزایش چشمگیری داشته است!
اولین روشی که در بالا هم به آن اشاره شد استفاده از google instant است. اینکه حروف یا عبارت مورد نظر را در گوگل وارد کنید و بعد برای پیدا کردن حجم جستجوی دقیق تر از یک ابزار دیگر استفاده کنید. اما روش دیگر این است که با توجه به شرایط اجتماع عبارات را حدس بزنید. و فقط آن عبارت را در kwfinder وارد کنید. مثلا اگر بخواهیم بدانیم که چه تعداد از مردم دنبال خرید کتاب هستند عبارت "خرید کتاب" را وارد می کنیم. یا مثلا شاید بخواهید بدانیم چند نفر عبارت Mehran Modiri را جستجو کرده اند.
احتمالا با شرایط فعلی شاید عده ای به دنبال "حال خوب" باشند. با اینکه عبارت حال خوب زیاد در ادبیات عامه ما استفاده نمی شود اما ظاهرا عده زیادی به دنبال داشتن حال خوب هستند.
خیلی ها هم به دنبال شادی هستند. در مورد شادی افزایش ناگهانی بسیار شدیدی را مشاهده می کنیم که قطعا ناشی از همه گیری ویروس کرونا و تاثیرات روحی و روانی ناشی از قرنطینه است.
کلمه عشق هم همیشه پر طرفدار بوده است که البته نمی توان گفت آیا افراد به دنبال عشق واقعی در گوگل بوده اند یا صرفا جنبه های فیزیکی عشق!
این وسط گویا حدود 3000 تا 5000 نفر هم دنبال پسر خوشتیپ و پسر خوشگل بودند، در واقع طی دو سال گذشته زمان تقاضا برای این مورد افزایش پیدا کرده است.
فکر می کنید با توجه به شرایط ازدواج در جامعه چه تعداد از افراد مثلا به دنبال همسر مناسب خود و ویژگی های آن باشند. بیایید کلمه "همسر" را در گوگل وارد کنیم و همانطور که احتمالا حدس می زنید اولین عبارت نشان داده شده "همسر مناسب" ... نیست. در عوض عبارت همسر مهران مدیری را می بینید. این عبارت در ماه آوریل 2020 حدود 18 هزار بار جستجو شده است:
برایتان جای سوال نیست که چرا باید ده ها هزار نفر در روزهای قرنطینه در جستجوی همسر مهران مدیری باشد؟ که چرا همچین سوالی ذهن ها را مشغول می کند؟ یا اینکه اصلا چرا افراد همیشه اینقدر به دنبال حواشی هستند؟
بیایید رو راست باشیم. خودتان هم از ابتدا حدس می زدید که این متن نه آنقدر سطحی است که به حواشی زندگی خصوصی مهران مدیری بپردازد، نه آنقدر تخصصی که آموزش جامع SEO باشد و نه آنقدر فلسفی که بتواند زندگی شما را تغییر دهد. واقعا؟ ... حدس نمی زدید؟
خب از اینکه تا اینجا همراه من بوده اید متشکرم. این صرفا یک سری گزارش آماری است که البته شاید بتواند مبنایی برای تفکر عمیق تر به بعضی مسائل هم باشد. در ادامه می خواهیم ببینیم بیشترین جستجو مربوط به چه کلمه هاییست.
می دانم که "دغدغه" کلمه مناسبی نیست. چون اینها اساسا دغدغه نیستند. به هرحال، فکر می کنید چه عباراتی بیشترین میزان جستجو را دارند؟ اول تصاویر زیر را ببینید:
قاعدتا عبارات مربوط به کسب و کارهای بزرگی که بیشترین تعامل را با مردم دارند، مثل دیجیکالا، کارگزاری مفید، کارگزاری آگاه و یا همراه اول و ایرانسل جزو عباراتی با جستجوی بسیار بالا هستند. و همینطور کلماتی مانند اخبار، خبر و کلماتی از این دست که در همه جای دنیا پر طرفدار هستند.
چیزی که احتمالا نمی دانید این است که عبارات دیگری هم هستند که با اختلاف بسیار بسیار زیاد در مقام نخست قرار می گیرند. باور کنید، اختلاف بسیار بسیار زیاد. فکر میکنم برای این یکی "دغدغه" کلمه مناسبی باشد. چون با توجه حجم جستجوی این عبارات قطعا نیاز زیادی وجود دارد. در زیر نمودار جستجوی یکی از این عبارات را می بینید. در واقع هیچ کدام از عبارات بالا از نظر تعداد جستجو به گرد پای این کلمه و کلمات مرتبط به آن هم نمی رسند. طی چند ماه گذشته این کلمه حدود 7.5 میلیون بار در ماه جستجو شده است. فکر می کنید این کلمه چیست؟
اگر شما هم از این نوع تحقیقات انجام دادید و عباراتی با تعداد جستجوی خیلی بالا پیدا کردید با دیگران در میان بگذارید.
