احتمالاً برایت پیش آمده بعد از خوردن شیرینی یا نوشیدنی قندی، احساس انرژی و سرخوشی کنی، اما کمی بعد بیدلیل دچار بیقراری یا اضطراب شوی. این اتفاق تصادفی نیست؛ پشت این بالا و پایین شدنهای احساسی، واکنشهای پیچیدهی بدن به شکر پنهان شده است.
وقتی شکر مصرف میکنی، سطح قند خون بهسرعت بالا میرود. در پاسخ، بدن مقدار زیادی انسولین ترشح میکند تا قند خون را پایین بیاورد. نتیجه؟ افت ناگهانی قند خون که مغز آن را بهعنوان وضعیت «خطر» تفسیر میکند — و سیستم اضطراب فعال میشود.
بهعبارتی، نوسان قند خون مساوی است با نوسان خلقوخو و افزایش احتمال اضطراب.
شکر باعث ترشح دوپامین در مغز میشود، همان هورمونی که هنگام لذت یا پاداش فعال است. اما مصرف مداوم، حساسیت گیرندهها را کم میکند؛ یعنی برای احساس همان میزان شادی، به شکر بیشتری نیاز داری. این چرخهی اعتیادآور، در بلندمدت سیستم عصبی را خسته و اضطراب را تشدید میکند.
خیلی از ما وقتی استرس داریم، سراغ چیزهای شیرین میرویم. این انتخاب موقتا آرامش میدهد، اما بهسرعت اثر برعکس دارد. افت قند خون، تپش قلب و تحریکپذیری را زیاد میکند — درست همان علائمی که شبیه اضطراباند.
کاهش تدریجی قندهای ساده: حذف ناگهانی باعث افت انرژی و میل شدید میشود.
استفاده از کربوهیدراتهای پیچیده: مثل جو دوسر، سیبزمینی شیرین و نان سبوسدار.
مصرف پروتئین کافی: پروتئینها کمک میکنند قند خون پایدار بماند.
آب زیاد و خواب کافی: کمآبی و بیخوابی هر دو اثر شکر را بر اضطراب تشدید میکنند.
در نهایت، شیرینیها دشمن ما نیستند، اما وقتی به آنها پناه میبریم تا اضطراب را تسکین دهیم، وارد چرخهای میشویم که آرامشمان را میدزدد. گاهی تلخی کمِ پرهیز، به شیرینی آرامش واقعی میارزد. 🍵
