انتخاب ورزش مناسب برای سریع تر رسیدن به یک اندام متناسب، همیشه به عنوان یک چالش برای بانوان مطرح بوده است. من هر روز این سوال ها را می شنوم: برای کاهش وزن و چربی سوزی ، فیتنس یا بدنسازی ؟ برای افزایش وزن و عضله سازی ، فیتنس یا بدنسازی ؟ برای بانوان فیتنس مناسب تر است یا بدنسازی؟
به همین دلیل تصمیم گرفتم مطلبی در این باره در فیت لیدی بنویسم تا به سوالات رایجی که درباره تفاوت فیتنس و بدنسازی وجود دارد، پاسخ دهم. اما قبل از پرداختن به سوالات، باید بدانید فیتنس و بدنسازی هر کدام چه تعاریفی دارند.
فیتنس چیست؟ فیتنس تلفیقی از تندرستی، آمادگی جسمانی و تناسب اندام است. یکی از اهداف اصلی ورزش فیتنس داشتن اندامی متناسب و ایده آل است. مهم‌ترین فاکتورهایی که در فیتنس باید به آن توجه شود شامل استقامت قلبی-عروقی ، قدرت ، استقامت عضلانی، انعطاف‌پذیری ، سرعت ، توان و چابکی است.
در ورزش فیتنس تاکیدی بر یک یا دو فاکتور آمادگی جسمانی نیست. بلکه تمامی فاکتورهای پایه آمادگی جسمانی مهم هستند و در طراحی جلسات تمرینی باید ترکیب این فاکتورها مورد توجه قرار گیرد. برای مثال شما می توانید با توجه به هدفتان، تمرینات سرعتی ، قدرتی و استقامتی را در یک جلسه تمرینی داشته باشید.
منظور از بدنسازی تمرین با وزنه است نه رشته پرورش اندام (Bodybuilding). ورزش بدنسازی و یا تمرین با وزنه با اهداف مختلفی همچون: تناسب اندام، بازتوانی، ارتقاء عملکرد ورزشی و … انجام می شود و فواید گوناگونی هم برای سلامتی دارد. اما رشته ورزشی پروش اندام یک ورزش رقابتی است که در آن هدف فقط رسیدن به پایین ترین درصد چربی و بالاترین حجم عضلانی در روز مسابقه است.
اهداف و روش های ورزش بدنسازی با هدف تناسب اندام با رشته ورزشی و رقابتی پرورش اندام (Bodybuilding) متفاوت است.
انجام تمرینات بدنسازی، زیبایی بدن و کارایی بهتر در انجام فعالیت های روزمره را به دنبال دارد. مهم ترین فاکتوری که در بدنسازی مد نظر قرار میگیرد قدرت و توان عضلانی است. در ورزش بدنسازی تمرکز روی کاهش چربی، خوش فرم شدن بدن و ظاهر عضلانی است و در یک جلسه تمرین تاکیدی بر استقامت قلبی تنفسی نیست.
در خیلی از کتاب‌های مرتبط با بدنسازی یا فیتنس، به اشتباه این دو واژه به جای یکدیگر به کار برده می‌شوند. اما با توجه به تفاوت فیتنس و بدنسازی، استفاده آنها به جای هم درست نیست. با توجه به تعریفی که از این دو روش تمرینی به شما گفتم، باید تا حدودی متوجه تفاوت برنامه تمرینی فیتنس با برنامه نویسی بدنسازی شده باشید.
هدف از برنامه نویسی بدنسازی، قوی کردن و رشد عضلات است. به همین منظور در برنامه بدنسازی تاکید بر تمرین با وزنه های نسبتاً سنگین(با توجه به قدرت بدنی خودتان) و در نتیجه عضله سازی است. اما در برنامه نویسی فیتنس تاکیدی بر رشد بیش از حد عضلات نیست و بیشتر فرم گرفتن عضلات مهم است. به همین دلیل در هنگام تمرین فیتنس، نیازی نیست که هر جلسه تا سر حد ناتوانی و خستگی وزنه بزنید.
برنامه تمرینی فیتنس شامل ترکیب فاکتورهای مختلف آمادگی جسمانی مثل قدرت، انعطاف پذیری، توان، سرعت، استقامت عضلانی و استقامت قلبی- تنفسی می باشد و توسعه همه جانبه بدنی را به دنبال دارد.
در بحث طراحی تمرین فیتنس این موضوع بسیار مهم است که این فاکتورها را چگونه باید در کنار هم قرار دهید تا یک برنامه تمرینی اصولی و خوب داشته باشد.
یک جلسه تمرین فیتنس می تواند زمان کمتری نسبت به یک جلسه تمرین بدنسازی از شما بگیرد. بسته به طراحی مربی یک جلسه تمرین بدنسازی 45 الی 90 دقیقه و یک جلسه تمرین فیتنس 30 الی 60 دقیقه به طول می انجامد. شما می توانید تمرین فیتنس را هم در باشگاه و یا در هر مکان دیگری مثل پارک یا خانه انجام دهید. پس اگر وقت باشگاه رفتن را ندارید، می توانید یک جلسه فیتنس در خانه هم داشته باشید.
بدنسازان با توجه به نیاز رشته ورزشی خود به دریافت پروتئین بیشتری در طول روز نیاز دارند. وقتی هدف از بدنسازی افزایش حجم عضلات است، پس باید کالری دریافتی را افزایش دهید. رژیم غذایی بدنسازی شامل غذاهای پر پروتئین مثل ماهی ، گوشت قرمز ، تخم مرغ و پروتئین وی میباشد.
اما تفاوت بین رژیم غذایی فیتنس و بدنسازی در این است که در رژیم غذایی فیتنس تاکید بر مصرف پروتئین به اندازه بدنسازی نیست. رژیم غذایی فیتنس بیشتر شامل مواد غذایی سالم مثل میوه ، سبزیجات ، سالاد و انواع گوشت می باشد. در رژیم فیتنس هم دریافت پروتئین مهم است اما نه به اندازه بدنسازی.
کسانی که با هدف رشد هرچه بیشتر عضلات خود بدنسازی تمرین می کنند، تمایل بیشتری به مصرف مکمل های ورزشی دارند. اما ورزشکاران فیتنس تمایل کمتری به استفاده از مکمل های ورزشی دارند. فیتنس کاران بیشتر از رژیم های غذایی سالم استفاده می کنند تا مکمل ها.
استفاده از ابزارهای تمرینی در فیتنس یا بدنسازی می تواند با توجه به هدف جلسه تمرینی متفاوت باشد. در بدنسازی تاکید بر استفاده از ابزارهایی مانند دمبل، هالتر و دستگاه های بدنسازی است. اما در فیتنس بدون استفاده از ابزارهای باشگاه بدنسازی هم می‌توان تمرین داشت و همه چیز به خلاقیت مربی بستگی دارد. ابزارهای قابل استفاده در فیتنس شامل دمبل ، هالتر ، کتل بل ، نردبان چابکی ، بوسو ، بتل روپ و… میباشد. شما میتوانید ترکیبی از این ابزارها را در یک جلسه تمرینی فیتنس استفاده کنید.
با توجه به تفاوت بدنسازی با فیتنس و تعریف هر کدام از این دو رشته ورزشی، در بیشتر موارد زنان تمایل بیشتری به فیتنس و مردان تمایل بیشتری به بدنسازی دارند. اما اگر به عنوان یک خانم دنبال حجیم شدن عضلات نیستید و از بزرگ شدن بدنتان می ترسید خبر خوب برایتان این است که به علت کم بودن هورمون مردانه یا همان تستسترون در بدنتان، عضلاتتان با بدنسازی بزرگ و مردانه نمی شود.
فواید ورزش بدنسازی زنان آنقدر زیاد است که به عنوان یک خانم حتماً باید این ورزش را در برنامه هفتگی خود جای دهید.
اما در مورد ورزش فیتنس هم باید به شما بگویم که این رشته هم برای شما فعالیتی عالی محسوب می شود. تمرین دادن تمام فاکتورهای آمادگی جسمانی ، تنوع مکانی و ابزاری و کوتاه بودن جلسات تمرین می تواند دلایل خوبی برای انتخاب رشته فیتنس برای زنان باشد. پیشنهاد من به شما ترکیبی از بدنسازی و فیتنس در جلسات تمرین در هفته است. برای مثال 2 روز در هفته بدنسازی و دو روز در هفته فیتنس انتخاب خوبی خواهد بود.
هر ورزشی مزایای خود را برای رسیدن به تندرستی و تناسب اندام دارد. در هنگام انتخاب ورزش مناسب، مهم ترین نکات شامل: هدف، نقاط ضعف و روحیه شماست. در این مقاله شما را با تفاوت های فیتنس و بدنسازی آشنا کردم. همه بانوان می توانند با انتخاب آگاهانه از مزایای هر دوی این ورزش ها بهره مند شوند.
گردآوری شده توسط: علی اصغر دهقانی تفتی
