دبیره های ایرانی - هام دبیره - بخش پنجم

در نوشته های پیشین درباره دبیره های ایرانی - هام دبیره، نشانه های هام دبیره ساسانی را گفتیم و چندین نمونه واژه امروزی را با آن نوشیم (و نه پهلوی ساسانی یا پارسیگ یا پارسی میانه) و همچنین دگرگونی از به هم چسبیدن نشانِ واک های (حرف های) آ اَ خ هـ امروزی را نیز گفتیم. در این نوشته می خواهیم یکی دیگر از دگرگونی های نشانِ واک های آ اَ خ هـ امروزی را بگوییم. اگر نشان های هام دبیره را فراموش کردید یا نمی دانید، باید نوشته نخستین از هام دبیره را بخوانید.

در نوشته نخستین از هام دبیره گفتیم که اگر یک تیل (نقطه) بالای آن باشد، پس واک خ و اگر یک ویرگول بالای آن باشد، واک هـ و اگر هیچ نباشد، پس واک های آ و اَ خواهد بود. همچنین در سومین نوشته هام دبیره درباره چسبیدن دو تا از این واک ها را نیز آموزش دادیم.

نگاره زیر نخست نشان واک های آ اَ خ هـ امروزی را نشان می دهد. و سپس دگرگونی در نشانِ واک های آ اَ خ هـ امروزی را نشان می دهد، زمانی که پیش از نشانِ واک ت در هام دبیره بیاید. درنگاره زیر، سپس واک ت در هام دبیره و سپس دگرگونی نشانِ واک های آ اَ خ هـ امروزی را می بینید.

در نخستین نگاره این نوشته، واژه آتش به هام دبیره نشان داده شده است. همانگونه که می بنید نشانَ واک آ پیش از ت در هام دبیره آمده است و از این رو، دگرگون شده است. در نگاره زیر، واژه تابان را به هام دبیره نوشته ایم، و چون ا پس از ت آمده، پس دیگر دگرگون نشده است.

همچنین در نوشته چهارم هام دبیره گفتیم که برخی از واک ها از سمت چپ به واک پَسین (بعدی) خود نمی چسبند، که ت یکی از آنها است.

اگر این نوشته نامفهوم و گنگ و سخت و پیچیده بود، بَر من ببخشید چون من نه زبان شناسم و نه پهلوی خوان و نه می خواهم و نه می توانم پهلوی خوانی را یاد دهم چون کار من نیست، تنها می خواهم چیزی هایی را که آموخته ام با شما همرسانی کنم (به اشتراک می گذارم) تا انگیزه ای باشد برای شما تا به گفتار و سخن و هنر نیاکانمان آشنا شوید و آن را به دیگران نیز بگویید.

اگر می خواهید بدون گنگی پهلوی خوانی را بیاموزید، پیش نهاد می کنم آموزش های استاد فریدون جنیدی و نَسک ایشان را بخوانید زیرا هر آنچه گفتم از (فیلم ها و نَسک) ایشان بود. نَسک های دیگری نیز در بازار برای فروش است.

بارگیری «نامه پهلوانی» فریدون جنیدی

کانال یوتیوب: فیلم های آموزش پهلوی خوانی فریدون جنیدی - تارنمای: بنیاد نیشابور

زبانِ پارسیگ (پهلوی): دستورِ زبان، واژه‌سازی و واج‌شناسی» چاپ شد

پهلوی آسان: آموزش زبان فارسی میانه ساسانی - نشر اساطیر