مهرداد قربانی | نویسنده
خواندن ۴ دقیقه·۱ ماه پیش

اگر رابطۀ عاطفی‌تان را تحلیل آماری کنید، چه چیزهایی می‌فهمید؟

عشق یک مفهوم انتزاعی است، اما چه می‌شود اگر بخواهیم آن را در چارچوبی منطقی و ریاضیاتی تحلیل کنیم؟ آیا می‌توان رابطه‌ی دو نفر را مثل یک سیستم دینامیکی بررسی کرد؟ آیا نمودار احساسات ما روندی صعودی دارد یا یک سینوسی نوسانی است که همیشه بین نقاط اوج و حضیض در حال حرکت است؟

در این مقاله، با نگاهی آماری، اقتصادی و علمی به رابطه‌ی عاشقانه می‌نگریم و تلاش می‌کنیم بفهمیم که آیا عشق را می‌توان مدل‌سازی کرد یا اینکه همچنان در هاله‌ای از رمز و راز باقی می‌ماند.

۱. نمودار احساسی: رابطه‌ی ما خطی است یا نوسانی؟

اگر رابطه را به عنوان یک تابع در نظر بگیریم، سوال این است که این تابع صعودی است یا نزولی؟ آیا یک رشد آرام و پایدار داشته یا اینکه بیشتر شبیه یک حباب احساسی بوده که ناگهان سقوط کرده؟

الف) نقاط اوج و دره‌های سقوط

  • نقاط اوج: اولین باری که با هم خندیدیم تا حدی که نفسمان بند آمد، اولین مسافرتی که از ته دل خوش گذشت، اولین «دوستت دارم» که از ته قلب بود.
  • دره‌های سقوط: اولین سوءتفاهم، اولین باری که جواب پیام را دو ساعت دیر داد، اولین بحرانی که فهمیدیم علایقمان چقدر متفاوت است.

ب) ضریب همبستگی احساسات

وقتی من خوشحالم، تو هم خوشحالی؟ آیا احساسات ما در یک راستا حرکت می‌کنند یا یکی از ما صعود می‌کند و دیگری نزول؟ اگر احساساتمان مثل دو موج سینوسی حرکت کنند، آیا این امواج در فاز یکسانی هستند یا یکی همیشه جلوتر است؟

ج) آیا رابطه به سمت خوشبختی میل می‌کند؟

میانگین لحظات خوشی و ناراحتی را که بگیریم، نمودار به کدام سمت میل دارد؟ آیا در طول زمان خوشی‌ها بیشتر شده یا فقط نوسان‌های گاه و بیگاه وجود داشته است؟

۲. آزمون فرضیه‌ها: آیا رابطه به مرحله‌ی تکرار رسیده؟

فرض کنیم که «هر رابطه‌ای بعد از مدتی وارد مرحله‌ی تکرار می‌شود». داده‌ها چه می‌گویند؟

الف) تحلیل مکالمات

آیا هنوز مکالمه‌های جدید داریم یا همه چیز تبدیل شده به «ناهار چی بخوریم؟»؟ اگر تنوع مکالماتمان کاهش یافته باشد، آیا این نشان‌دهنده‌ی اشباع رابطه است؟

ب) توزیع اختلافات

آیا بحث‌هایمان به‌طور نرمال پخش شده یا در دوره‌های خاصی مثل تعطیلات عید، تولدها و تصمیمات مهم زندگی شدت می‌گیرد؟ آیا می‌توان الگوی مشخصی پیدا کرد که بگوید چه موقع احتمال درگیری بیشتر است؟

ج) مدل‌سازی آینده‌ی رابطه

با تحلیل گذشته، آیا می‌توان آینده را پیش‌بینی کرد؟ اگر همین روند ادامه پیدا کند، پنج سال دیگر به جایی می‌رسیم که دیگر نیازی به مکالمه نیست و فقط از طریق نگاه‌های عاقل اندر سفیه پیام‌هایمان را منتقل می‌کنیم؟

۳. شاخص‌های احساسی و کیفیت رابطه

الف) نرخ بازده سرمایه‌گذاری عاطفی

چقدر در این رابطه احساسات خرج کردم و چقدر سود بردم؟ اگر تنها من پیام شروع‌کننده‌ی مکالمات هستم، آیا این یک سرمایه‌گذاری یک‌طرفه است؟

ب) شاخص شادی

اگر تمام لحظات خوشی را جمع کنیم و بر تعداد روزهای رابطه تقسیم کنیم، آیا این عدد بالای ۵۰٪ است؟ آیا می‌توان گفت که در مجموع بیشتر خوشحال بوده‌ایم تا ناراحت؟

ج) قانون پارتو (۸۰/۲۰) در رابطه

آیا ۸۰٪ شادی از ۲۰٪ لحظات خاص ناشی شده است؟ آیا ۸۰٪ بحث‌هایمان فقط روی ۲۰٪ از موضوعات چرخ می‌زند؟ اگر این‌گونه است، می‌توان با بهبود همان ۲۰٪ مسائل، کیفیت کل رابطه را افزایش داد؟

۴. تحلیل داده‌های رابطه: آیا عشق یک Big Data است؟

الف) تعداد پیام‌ها

چقدر «دوستت دارم» فرستاده شده و چقدر «کجایی؟»؟ آیا در طول زمان این تعداد کاهش یافته است؟

ب) زمان مکالمات

آیا شب‌ها بیشتر صحبت می‌کنیم یا صبح‌ها؟ آیا در طول جلسات کاری، میزان پیام‌ها افزایش می‌یابد؟

ج) طول پیام‌ها و عمق احساسی

آیا رابطه‌ی مستقیمی بین عمق احساسات و طول پیام‌ها وجود دارد؟ مثلاً اگر پیام‌های «عزیزم» از سه جمله به یک کلمه تقلیل پیدا کرده، آیا این نشانه‌ای از افت سرمایه‌ی احساسی نیست؟

۵. نگاه انتقادی: آیا علم می‌تواند عشق را بسنجد؟

الف) عدد و نمودار در برابر جادو

شاید بتوان تمام جنبه‌های یک رابطه را تحلیل کرد، از الگوهای پیام‌ دادن گرفته تا تغییرات دمای بدن هنگام دیدن طرف مقابل، اما آیا این اعداد می‌توانند احساسات ناگهانی، لحظات بی‌دلیل خوشی، یا دلیلی که باعث می‌شود دلتنگ شویم را توضیح دهند؟

ب) آیا تحلیل بیش از حد عشق را از بین می‌برد؟

اگر رابطه‌ای را بیش از حد تحلیل کنیم، آیا چیزی از جادوی آن باقی می‌ماند؟ یا اینکه عشق، همان چیزی است که نمی‌توان آن را در نمودارها و داده‌ها گنجاند؟

نکته‌ی پایانی: آیا عشق یک سیستم پیچیده و غیرخطی است؟

اگر رابطه‌ی ما یک سیستم پیچیده و غیرخطی است که پر از متغیرهای غیرقابل پیش‌بینی است، پس شاید بهتر است به جای تحلیل بیش از حد، از مسیر آن لذت ببریم. بعضی چیزها را نمی‌توان اندازه گرفت—و شاید همین رمز و راز، باعث زیبایی عشق است.

Mim.Qorbani@Gmail.com - @Boredmim
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید