کلینیک روانشناسی و مددکاری آوان – تماشای شیئی که از تپه پایین می رود و به صورت تصاعدی شتاب می گیرد، برایم جذاب است. این پدیده ای است که من نه تنها در اجسام متحرک، بلکه در خصوص احساسات، افکار و رفتارها نیز مشاهده کرده ام. در کار خود به عنوان یک روانشناس بالینی و در زندگی خود، بارها دیده ام که چگونه حرکت می تواند در زندگی مردم نقش داشته باشد، چه در جهت مثبت و چه در جهت منفی.
وقتی گرفتار منفی‌گرایی می‌شویم، می‌تواند به سرعت تبدیل به مارپیچی روبه پایین شود و منجر به احساس گیر افتادن و غرق شدن، احساس استرس فزاینده و حتی گاهی اوقات احساس ناامیدی شود. هرچه بیشتر گرفتار افکار منفی شویم، این افکار بیشتر می توانند احساسات منفی را برانگیزند و به نوبه خود می توانند رفتارهای منفی را تحت تأثیر قرار دهند. وقتی گرفتار منفی گرایی می شوید، متوجه می شوید که درگیر شدن در تعاملات غیر مفید (مانند فریاد زدن بر سر دیگران) و رفتارهای ناسالم چقدر آسان است و انجام کارهایی که می دانید ممکن است مفید باشند چقدر دشوار است. از سوی دیگر، هرچه بیشتر لحظات مثبت را تجربه کنیم، مثبت اندیشی می تواند شتاب بیشتری پیدا کند و منجر به احساسات، افکار و اعمال مثبت بیشتری شود که شتاب در جهت مثبت گرایی ما را بیشتر می کند.
ایجاد شادی واقعی در زندگی ما به هیچ وجه به معنای نفی یا نادیده گرفتن موقعیت های دردناک یا دشواری نیست که پیش می آید. زندگی پر از مشکلات است، و مهم است که به همه احساسات خود در هنگام ظهور احترام بگذاریم و در آن حضور داشته باشیم. با این حال، یادآوری این نکته می تواند مفید باشد که ما همیشه انتخابی در مورد محل تمرکز خود داریم.
چرا برخی افراد به شکلی بیمارگونه دروغ می گویند؟
برای بسیاری از ما، تمرکز بر عوامل استرس‌زای کوچک روزانه است که می‌توانند به راحتی ما را به سمت پایین و روحیه منفی سوق دهند (ترافیک، خانه‌های آشفته، صورت‌حساب‌های پرداخت نشده، کارهای زیاد ، نبود وقت کافی و…). وقتی روی این موارد در پیش زمینه تمرکز می کنیم، اغلب لحظات کوچکی را که پتانسیل شادی، ارتباط و معنا را در خود دارند از دست می دهیم.
همانطور که صبح از خانه بیرون می روید، لحظه ای از خود بپرسید: “تمرکز توجه من در حال حاضر کجاست؟” اگر متوجه شوم دارم با عجله به سمت ماشینم می‌روم و روی این افکار متمرکز شده‌ام که «چگونه می‌خواهم چنین روز طولانی را با کارهای زیادی پشت سر بگذارم؟»، این فرصتی برای من است تا تمرکزم را تغییر دهم. شاید بهتر باشد لحظه ای تامل کنم و توجهم را به احساسی که از تابیده شدن نور آفتاب به صورتم می کنم، یا به دست تکان دادن دوستانه همسایه ام، یا به این فکر کنم که امروز در مسیر برگشت به خانه چه چیزهایی از خواربار فروشی بخرم تا غذایی سالم و لذت بخش بپزم، جلب کنم.
7 ویژگی افرادی که دارای سلامت روان هستند
اگر احساس می‌کنید در منفی‌گرایی گیر کرده‌اید، یکی از موارد زیر را امتحان کنید تا بتوانید توجه خود را به گونه‌ای معطوف کنید که به ایجاد حرکت مثبت و احساس سرزندگی بیشتر روزانه شما کمک کند:
روز خود را با تمرکز بر چیزی که از آن احساس خوبی پیدا می کنید یا لذت می برید شروع و پایان دهید. این می تواند بسیار کوچک باشد، مانند دوش آب گرم برای شروع روز، یا یک فنجان چای گرم، یا در آغوش گرفتن یکی از اعضای خانواده قبل از بیرون رفتن از خانه. این را در پیش زمینه خود قرار دهید و برجسته تر از استرس کوچکی که در ترافیک برای شما ایجاد می شود، تداعی کنید. اجازه دهید احساسات مثبت این تجربه به عنوان حسی در بدن شما ثبت شود که حداقل برای یک دقیقه یا بیشتر به آن توجه کنید.
هر دو روی یک موقعیت را ببینید. ببینید آیا می توانید فرصت ها را در چالش ها کشف کنید؟. از چیزهای کوچک شروع کنید. برای مثال: ناراحتی من از راننده مقابلم ممکن است فقط فرصتی باشد برای تمرین و افزایش صبر. شاید زود بیدار شدنم فرصتی باشد تا متوجه سکون جهان با طلوع خورشید شوم. بیدار شدن من در نیمه شب ممکن است فرصتی اضافی برای تمرین مراقبه ذهن آگاهی باشد زیرا به بدنم اجازه می دهم دوباره بخوابد.
چگونه خودفریبی را تشخیص دهیم؟
سعی نکنید از شر احساسات منفی خود خلاص شوید. در عوض آنها را تصدیق کنید، آنها را نام ببرید و بدانید که آنها بخشی از تجربه انسانی شما هستند. همچنین توجه داشته باشید که آنها کل تجربه شما یا کل آنچه شما هستید نیستند. با خودت مهربان باش! گاهی اوقات، وقتی واقعاً با مشکلی دست و پنجه نرم می کنم، سعی می کنم به یاد بیاورم که دستم را روی قلبم بگذارم، چند نفس آگاهانه بکشم و به سادگی اذعان کنم “این سخت است، من در حال مبارزه هستم، از آن عبور خواهم کرد.”
کوچک فکر کن. توجه خود را به موارد مختلفی که در مقابل خود می بینید جلب کنید و ببینید آیا می توانید ویژگی خوبی در آن پیدا کنید یا خیر. وقتی سوار مترو می شوید، به نحوه واگذاری صندلی به یک مسافر سالخوده توجه کنید. در محل کار به روش های کوچکی که کمک می کنید یا نگاه حمایتی یک همکار توجه کنید. در خیابان به لبخند غریبه ای که از کنار شما رد می شود توجه کنید.
5 نکته برای افزایش اعتماد به نفس
توجه داشته باشید که شما نمی توانید افکاری را که در طول روز به ذهنتان خطور می کند کنترل کنید، اما می توانید تمرکز خود را به مکان و زمانی دیگرمنحرف کنید. سعی کنید متوجه شوید که توجه شما برروی چه موضوعی متمرکز است، اگر آن موضوع باعث فوران احساسات منفی درون شما می شود، سعی کنید آن را در پس زمینه قرار دهید و موضوع دیگری را برای خود انتخاب کنید. افکار منفی ما قدرت زیادی دارند، اما افکار مثبت ما نیز قدرت زیادی دارند. درحالی که مشغول نوشتن این مطلب هستم، از مقداری عصبانیت آگاهم زیرا به تازگی متوجه شدم که برنامه هایم که مشتاقانه منتظرش بودم به طور غیر منتظره لغو شدند. به جای تمرکز بر ناامیدی خود، بر روی فرصتی که این امر به ارمغان می آورد تمرکز می کنم و به خود اجازه می دهم برای چیز دیگری وقت بگذارم که در غیر این صورت وقت انجام آن را نداشتم.
محمد امین مختاریان
مطالب مرتبط:
چگونه « انتقاد از خود » را شکست دهیم؟
