شکل، اندازه، رنگ و قوام مدفوع می‌تواند از فردی به فرد دیگر یا در روزهای مختلف متفاوت باشد. با این حال، بعضی از ویژگی‌های آن ممکن است نشان‌دهنده شرایط خاصی باشند که به توجه و مراقبت پزشکی نیاز دارند. برای مثال، مدفوع چسبنده در بزرگسالان و کودکان می‌تواند نشانه یک اختلال گوارشی موقت یا مزمن باشد یا در اثر پیروی از رژیم غذایی پرچرب ایجاد شود. اگر می‌خواهید بدانید که دلیل مدفوع چسبناک چیست، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید. در این مطلب درباره علت مدفوع چسبناک در بزرگسالان و کودکان صحبت می‌کنیم و راه‌های درمان آن را توضیح می‌دهیم. همچنین شما میتوانید مقاله انواع مدفوع انسان را برای کسب اطلاعات بیشتر مطالعه کنید.
کیفیت مدفوع معمولا نتیجه واکنش بدن شما به غذاهای مصرفی‌تان است. به عنوان مثال، یک رژیم غذایی پرچرب که حاوی غذاهای سرخ‌شده، شیر پرچرب، گوشت پرچرب، کره، روغن و... است می‌تواند به چسبناک شدن مدفوع منجر شود. چون چربی اضافی جذب بدن نمی‌شود و با ورود به مدفوع، چسبندگی آن را افزایش می‌دهد.
البته مصرف غذاهای پرچرب تنها علت مدفوع چسبناک و بدبو نیست، بلکه گاهی‌اوقات این علامت به بیماری‌های زمینه‌ای مربوط میشود که جذب چربی‌های موجود در غذا را برای بدن دشوارتر می‌کنند. یکی از بیماری‌هایی که به مدفوع چسبناک و شل منجر میشود، بیماری کرون است که یک نوع بیماری التهابی روده (IBD) به شمار می‌رود. از سایر اختلالات IBD می‌توان به کولیت اولسراتیو و کولیت میکروسکوپی اشاره کرد که همگی می‌توانند باعث چسبندگی مدفوع شوند.
بیشتر بخوانید: تجمع مدفوع در روده چیست؟
اگر معده شما تحریک شده باشد یا به زخم معده مبتلا باشید، ممکن است مدفوع چسبناک باشد. در این شرایط احتمالا مقداری خونریزی داخلی را تجربه می‌کنید. در نتیجه، خون با مایعات گوارشی مخلوط میشود و مدفوع چسبناک و تیره یا قیر مانند را ایجاد می‌کند.
سایر بیماری‌ها هم می‌توانند پس از خوردن بعضی از غذاها باعث چسبندگی مدفوع شوند. برای مثال، اگر به بیماری سلیاک مبتلا هستید، نمی‌توانید گلوتن (پروتئین موجود در گندم و بعضی از غلات) را به درستی هضم کنید. به همین دلیل، بعد از خوردن گلوتن به مدفوع چسبناک و سایر علائم گوارشی مبتلا می‌شوید.
به‌علاوه، گاهی‌اوقات عدم تحمل لاکتوز علت چسبندگی مدفوع است. افراد مبتلا به این عارضه فاقد آنزیم لاکتاز هستند. این آنزیم برای هضم لاکتوز (قند موجود در شیر و محصولات حاوی آن) مورد نیاز است.
شما اغلب میتوانید مدفوع چسبنده را در خانه به راحتی درمان کنید. در ادامه به بعضی از تغییرات ساده‌ای که باید در سبک زندگی خود ایجاد کنید و بهترین مکمل‌ها و داروهای بدون نسخه (OTC) اشاره می‌کنیم.
یکی از بهترین کارهایی که میتوانید برای رفع چسبندگی مدفوع انجام دهید، افزایش مصرف آب است. چون سلامت دستگاه گوارش به هیدراته نگه داشتن بدن بستگی دارد. نوشیدن هشت لیوان آب در روز به اکثر افراد توصیه میشود. با این حال، میزان آب مورد نیاز بدن در افراد مختلف متفاوت است. بنابراین، اجازه دهید تشنگی میزان مصرف شما را مشخص کند. اگر به مشکلات کلیوی، قلبی یا کبدی مبتلا هستید یا به دلایل دیگری باید مصرف آب را کاهش دهید، با پزشک در مورد مقدار مایعات مصرفی خود صحبت کنید.
بیشتر بخوانید: کدام رنگ مدفوع خطرناک است؟
علاوه بر نوشیدن آب، ورزش روزانه هم به حفظ سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند. حتی نیم ساعت پیاده‌روی در روز می‌تواند سلامت کلی شما را بهبود بخشد و احتمال ابتلا به بیماری‌های دستگاه گوارش را کاهش دهد.
بعضی از مکمل‌ها می‌توانند به برگشت مدفوع شما به حالت عادی کمک کنند. پروبیوتیک‌ها باکتری‌های مفیدی هستند که سلامت روده را تضمین می‌کنید. شما میتوانید این باکتری‌ها را در مواد غذایی مختلف مانند ماست و کفیر یا مکمل‌های غذایی پیدا کنید.
علاوه بر این، میتوانید مکمل‌های حاوی آنزیم‌های گوارشی را امتحان کنید. این آنزیم‌ها فرآیند هضم را بهبود می‌بخشند و به بدن در تجزیه نشاسته، چربی و پروتئین کمک می‌کنند.
قبل از مصرف پروبیوتیک‌ها یا آنزیم‌ها حتما با پزشک مشورت کنید. این امر به ویژه زمانی مهم است که به یک اختلال گوارشی مانند IBD مبتلا باشید.
اگر مدفوع شما چسبنده است و همزمان به اسهال مبتلا هستید، داروی بدون نسخه بیسموت ساب‌سالیسیلات را امتحان کنید. این دارو معمولا گزینه خوبی برای درمان اسهال است. البته اگر متوجه خون یا مخاط در مدفوع خود شدید، بدون مشورت با پزشک از داروهای ضد اسهال استفاده نکنید. همچنین اگر مدفوع چسبنده دارید، از مصرف ملین‌ها خودداری کنید.
بیشتر بخوانید: علت سفت شدن مدفوع چیست؟
یکی از موثرترین راه‌ها برای درمان مدفوع چسبناک این است که انتخاب‌های غذایی هوشمندانه داشته باشید. به طور کلی خوردن انواع میوه و سبزی تازه مثل کلم بروکلی، هویج، سیب‌زمینی، سیب‌زمینی شیرین، لوبیا سبز، انبه، زردآلو، موز و پرتقال به حفظ سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کند. چون این غذاها حاوی فیبر محلول هستند که برای عملکرد مناسب روده مهم است. همچنین طیف وسیعی از مواد مغذی ضروری را در اختیار بدن قرار می‌دهند.
از سوی دیگر توصیه میشود که مصرف غذاهای مشکل‌ساز را کاهش دهید یا از خوردن آن‌ها اجتناب کنید. به عنوان مثال، افراد مبتلا به بیماری سلیاک اغلب فقط با مصرف غذاهای حاوی گلوتن مثل گندم، جو و چاودار دچار مشکلات گوارشی می‌شوند. بنابراین، بعد از حذف این ماده از رژیم غذایی خود نباید مدفوع چسبناک داشته باشند.
اگر مشکل شما عدم تحمل لاکتوز است، از مصرف شیر گاو و سایر محصولات لبنی مانند پنیر، بستنی، کره و سس‌‌ها یا سوپ‌های حاوی خامه خودداری کنید. علاوه بر این، افراد مبتلا به مدفوع چسبناک باید مصرف غذاهای پرچرب مانند چیپس سیب‌زمینی، پیتزا و... را کاهش دهند.
بیشتر بخوانید: علت مدفوع دو رنگ چیست؟
مدفوع چسبنده ممکن است یک مشکل موقتی باشد و طی یک روز خودبه‌خود برطرف شود. اگر بعد از مصرف غذاهای پرچرب با این علامت مواجه شدید، یک روز صبر کنید تا ببینید که آیا چیزی تغییر می‌کند یا خیر.
در صورتی که با گذشت زمان تغییری ایجاد نشد، به سایر ویژگی‌های مدفوع و علائم دیگری که دارید توجه کنید. اگر تغییر اجابت مزاج بیشتر از یک تا ۲ هفته ادامه داشت (به خصوص در افراد بالای ۵۰ سال) یا با علائم دیگری مثل درد شکم، تب، کاهش وزن ناخواسته یا مدفوع خون‌آلود همراه بود، در اسرع وقت به متخصص گوارش و کبد مراجعه و یا با مشاوره تلفنی دکتر گوارش مشورت کنید.
بیشتر بخوانید: بی اختیاری مدفوع چیست؟ بهترین روش پیشگیری از آن
معمولا علت مدفوع چسبناک بزرگسال و کودک به رژیم غذایی مربوط میشود، اما گاهی‌اوقات ممکن است نشانه یک مشکل جدی‌تر از جمله بیماری کرون باشد. اگر مشکل مدفوع چسبناک و باریک یا بدبو با علائم دیگری مثل درد شکم همراه بود یا بیشتر از یک هفته ادامه داشت، به دکتر گوارش مراجعه کنید. توصیه می‌کنیم برای این کار از طریق سایت درمانکده اقدام کنید. در سایت درمانکده میتوانید با بهترین متخصصان گوارش و کبد آشنا شوید، به صورت آنلاین با آن‌ها مشورت کنید و در صورت لزوم برای ویزیت حضوری وقت بگیرید.
علت مدفوع چسبناک نوزاد چیست؟
نوزادان تازه متولدشده مدفوع چسبناک و سیاه مایل به سبز دارند که به آن مکونیوم می‌گویند. مکونیوم از مایع آمنیوتیک، مخاط، سلول‌های پوستی و سایر چیزهایی که وارد رحم می‌شوند تشکیل شده است. ۲ تا چهار روز پس از تولد، مدفوع تغییر می‌کند و چسبندگی آن نسبت به مکونیوم کمتر میشود.
مدفوع چسبناک در کودکان نشانه چیست؟
مدفوع چسبناک کودک می‌تواند به عوامل مختلفی مربوط باشد، از جمله: زیاده‌روی در مصرف غذاهای پرچرب و ابتلا به بیماری‌های گوارشی مثل سلیاک.
مدفوع چسبناک بزرگسالان نشانه چیست؟
در پاسخ به این سوال که چرا مدفوع چسبناک است باید بگوییم که در بزرگسالان پیروی از رژیم غذایی پرچرب و ابتلا به بیماری‌های التهابی روده، بیماری سلیاک، زخم معده و عدم تحمل لاکتوز می‌تواند باعث چسبنده شدن مدفوع شود.
مدفوع چسبناک چگونه درمان میشود؟
افزایش مصرف آب، میوه و سبزی، کاهش مصرف غذاهای پرچرب، استفاده از مکمل‌های حاوی پروبیوتیک یا آنزیم‌های گوارشی و در بعضی موارد مصرف داروهای ضد اسهال به رفع این مشکل کمک می‌کند.
منابع:
