بی اختیاری مدفوع که به آن بی‌اختیاری روده هم می‌گویند، به معنی از دست دادن کنترل روده و اجابت مزاج غیر ارادی است. شدت این مشکل از نشت مدفوع در حین دفع گاز تا از دست دادن کامل کنترل روده متغیر است. اگر شما جزء افرادی هستید که از بی‌اختیاری روده رنج می‌برید، توصیه می‌کنیم این مقاله را تا انتها بخوانید. در این مطلب درباره دلایل بی اختیاری مدفوع و راه‌های درمان آن صحبت می‌کنیم.
عوارض بی‌اختیاری روده شامل موارد زیر است:
بیشتر بخوانید: تجمع مدفوع در روده
کنترل روده به عملکرد مناسب عضلات لگن، رکتوم (راست روده یا بخش انتهایی روده بزرگ)، عضلات اسفنکتر مقعد و سیستم عصبی وابسته است. آسیب‌دیدگی هر یک از این نواحی می‌تواند به بی اختیاری مدفوع منجر شود. علل شایع این مشکل عبارت‌اند از:
بیشتر بخوانید: مدفوع چسبناک؛ مهم‌ترین دلایل و بهترین راهکارهای درمانی
بی اختیاری مدفوع در سالمندان بالای ۶۵ سال شایع‌تر است. علاوه بر این، مشخص شده است که زنان بیشتر از مردان به آن مبتلا می‌شوند. چون زایمان و استفاده از درمان جایگزینی هورمون در دوران یائسگی احتمال بروز این عارضه را افزایش می‌دهد.
بیشتر بخوانید: کدام رنگ مدفوع خطرناک است؟
برای تشخیص علت بی اختیاری مدفوع در بزرگسالان و کودکان، پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی بیمار را بررسی می‌کند و معاینه بدنی انجام می‌دهد. سپس از بیمار در مورد دفعات بی‌اختیاری روده و زمان بروز آن و همچنین رژیم غذایی و داروهای مصرفی سوال می‌پرسد. تست‌های زیر به تشخیص دقیق‌تر بیماری کمک می‌کنند:
درمان بی اختیاری مدفوع در کودکان و بزرگسالان به علت بروز این مشکل بستگی دارد. رایج‌ترین گزینه‌های درمانی عبارت‌اند از:
هنگامی که درباره درمان خانگی بی اختیاری مدفوع صحبت به میان می‌آید، تغییر رژیم غذایی مهم‌ترین کاری است که باید انجام شود. معمولا توصیه می‌شود غذاهایی که باعث ایجاد یبوست یا اسهال می‌شوند را شناسایی و آنها را از رژیم غذایی خود حذف کنید. این کار می‌تواند به تنظیم حرکات روده کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید: رنگ مدفوع خبر می‌دهد از سِرّ درون!
گاهی‌اوقات ممکن است قرص برای بی اختیاری مدفوع تجویز شود. برای مثال، داروهای ضد اسهال مانند لوپرامید به کاهش حرکات روده بزرگ کمک می‌کنند و باعث می‌شوند سرعت دفع مدفوع کمتر شود. اگر بی‌اختیاری روده در اثر یبوست ایجاد شده باشد، ممکن است پزشک مصرف مکمل‌های فیبر را توصیه کند.
تمرینات کگل باعث تقویت عضلات کف لگن می‌شوند. این تمرینات شامل انقباض مکرر عضلاتی هستند که برای دفع مدفوع استفاده می‌شوند. برای یادگیری روش صحیح انجام تمرینات کگل باید با پزشک خود مشورت کنید.
درمان بی اختیاری مدفوع با فیزیوتراپی هم امکان‌پذیر است. فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند از طریق بیوفیدبک به شما در کنترل عملکردهای بدن‌تان کمک کنند. در بیوفیدبک، یک پروب حساس به فشار داخل مقعد قرار داده می‌شود. هر بار که عضلات اسفنکتر مقعد در اطراف پروب منقبض می‌شوند، دستگاه آن را حس می‌کند. این به شما کمک می‌کند که فعالیت عضلات روده خود را درک کنید و راه‌های تقویت آنها را یاد بگیرید.
بیشتر بخوانید: علت سفت شدن مدفوع چیست؟
در بعضی موارد، برای اصلاح یک مشکل زمینه‌ای مثل افتادگی رکتوم یا آسیب‌دیدگی اسفنکتر در اثر زایمان به جراحی نیاز است. درمان بی اختیاری مدفوع با جراحی به روش‌های مختلف از جمله اسفنکتروپلاستی (ترمیم اسفنکتر آسیب‌دیده) و کولوستومی (ایجاد یک سوراخ روی شکم برای دفع مدفوع) انجام می‌شود.
سولستا (Solesta) یک ژل تزریقی است که در سال ۲۰۱۱ سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) استفاده از آن را برای درمان بی‌اختیاری روده تایید کرده است. این ژل به دیواره مقعد تزریق می‌شود تا بافت رکتوم را افزایش دهد و با باریک کردن دهانه مقعد به بسته ماندن آن کمک کند. در نتیجه، مشکل بی‌اختیاری روده کاهش می‌یابد یا به طور کامل درمان می‌شود. تزریق سولستا باید حتما زیر نظر پزشک انجام شود. شما میتوانید برای دریافت راهنمایی های بیشتر در این باره به دکتر گوارش و کبد مراجعه و یا با مشاوره آنلاین فوق تخصص گوارش و کبد مشورت کنید.
بیشتر بخوانید: علت مدفوع دو رنگ چیست؟ چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر با مشکل بی اختیاری مدفوع روبه‌رو شدید، خجالت نکشید و مشکل خود را با دکتر گوارش در میان بگذارید. برای مشورت با پزشک فوق تخصص گوارش میتوانید از طریق سایت درمانکده اقدام کنید. در درمانکده علاوه بر سیستم نوبت‌دهی حضوری، امکان اخذ نوبت جهت مشاوره آنلاین پزشکی فراهم شده است.
بی اختیاری مدفوع چیست؟
به ناتوانی در کنترل حرکات روده که باعث اجابت مزاج غیر ارادی می‌شود، بی‌اختیاری روده یا مدفوع می‌گویند.
بی اختیاری مدفوع نشانه چیست؟
عوامل مختلفی می‌توانند علت بی اختیاری مدفوع در زنان و مردان باشند، از جمله: نهفتگی مدفوع به دلیل یبوست مزمن، اسهال، هموروئید، آسیب‌دیدگی عضلات و اعصاب روده و اختلال عملکرد کف لگن.
درمان بی اختیاری مدفوع در طب سنتی چیست؟
در طب سنتی توصیه می‌شود برای درمان این بیماری رژیم غذایی خود را اصلاح کنید، مقدار زیادی آب بنوشید و اگر به یبوست مبتلا هستید، غذاهای پرفیبر بخورید. در صورتی که اسهال علت بی‌اختیاری روده است، باید غذاهای پرادویه و پرچرب، نوشیدنی‌های الکلی، نوشیدنی‌های حاوی کافئین، نوشابه‌های رژیمی و آدامس‌های بدون قند را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
آیا بی‌اختیاری روده قابل پیشگیری است؟
این وضعیت همیشه قابل پیشگیری نیست. اما جلوگیری از یبوست با مصرف غذاهای پرفیبر و نوشیدن مایعات فراوان، درمان به موقع اسهال و اجتناب از زور زدن در حین اجابت مزاج می‌تواند خطر ابتلا به آن را کاهش دهد.
منابع:
https://www.healthline.com/health/bowel-incontinence
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/fecal-incontinence/symptoms-causes/syc-20351397
