پانکراس (لوزالمعده) یک غده بزرگ در پشت معده است که در هضم غذا نقش دارد و قند خون را تنظیم می‌کند. التهاب پانکراس که به آن پانکراتیت می‌گویند باعث مختل شدن بسیاری از فرآیندهای بدن میشود. برای اینکه اطلاعات بیشتری در مورد این بیماری کسب کنید، این مقاله را تا انتها بخوانید.
پانکراتیت به ۲ صورت حاد یا مزمن رخ می‌دهد:
پانکراتیت حاد اغلب به طور ناگهانی ایجاد و طی چند روز برطرف میشود، اما درمان آن ممکن است مستلزم بستری شدن در بیمارستان باشد. تحقیقات در مورد التهاب پانکراس در کودکان و بزرگسالان نشان می‌دهد که پانکراتیت حاد در بزرگسالان شایع‌تر است و معمولا به دلیل سنگ کیسه صفرا رخ می‌دهد.
ذکر این نکته ضروری است که پانکراتیت حاد می‌تواند به پانکراتیت مزمن تبدیل شود، به خصوص اگر سیگار بکشید یا مقدار زیادی نوشیدنی الکلی مصرف کنید.
بیشتر بخوانید: برای درمان پانکراس چه بخوریم؟
پانکراتیت مزمن التهابی است که به طور مداوم عود می‌کند یا برای مدت طولانی ادامه می‌یابد. این بیماری می‌تواند به سلول‌های تولیدکننده انسولین آسیب برساند. به همین دلیل، تقریبا 45 درصد افراد مبتلا به پانکراتیت مزمن دچار دیابت می‌شوند.
التهاب پانکراس علائم مختلفی دارد که ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. از نشانه های التهاب لوزالمعده حاد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
علائم و نشانه‌های پانکراتیت مزمن عبارت‌اند از:
بیشتر بخوانید: پانکراتیت چیست؟ آیا پانکراتیت کشنده است؟
بعضی از افراد ممکن است دچار عوارض پانکراتیت شوند. این عوارض نادر هستند، اما معمولا بیماران مبتلا به پانکراتیت مزمن را درگیر می‌کنند. مهم‌ترین خطرات التهاب پانکراس شامل موارد زیر است:
هنگامی که مایعات و سایر مواد زائد روی پانکراس جمع می‌شوند، کیست کاذب ایجاد می‌کنند. کیست‌های کاذب ممکن است خود به خود از بین بروند. اما اگر پاره شوند، باعث عفونت و خونریزی می‌شوند که در صورت درمان نشدن می‌تواند کشنده باشد.
بیشتر بخوانید: کبد در کجای بدن قرار دارد و چه کاری برای انسان انجام می‌دهد؟
عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند به التهاب حاد پانکراس منجر شوند، از جمله:
شایع‌ترین عواملی که باعث التهاب پانکراس مزمن می‌شوند عبارت‌اند از:
بیشتر بخوانید: درمان قطعی سیروز کبدی؛ بهترین درمان برای مقابله با تنبلی کبد
عوامل خطر مرتبط با التهاب پانکراس شامل موارد زیر هستند:
تست‌هایی که به تشخیص پانکراتیت کمک می‌کنند عبارت‌اند از:
پزشک ممکن است بسته به علائم یا شرایط شما، تست‌های تشخیصی دیگری را توصیه کند.
بیشتر بخوانید: آندوسکوپی چگونه انجام میشود و چه خطراتی دارد؟
در صورت ابتلا به التهاب پانکراس درمان معمولا در بیمارستان انجام میشود. در بیمارستان ممکن است مایعات و مواد غذایی خاص را به صورت داخل وریدی (IV) یا به کمک لوله‌ای که از بینی وارد معده شده است، دریافت کنید.
داروها به کنترل درد کمک می‌کنند. علاوه بر این، اگر لوزالمعده قادر به تولید آنزیم‌های گوارشی نباشد، باید از آنزیم‌های گوارشی مصنوعی استفاده کنید.
شروع مجدد رژیم غذایی عادی به شرایط شما بستگی دارد. بعضی از افراد پس از چند روز احساس بهتری دارند، در حالی که گروهی از بیماران بعد از یک تا ۲ هفته بهبود می‌یابند.
اگر سایر درمان‌ها موثر نباشند، احتمالا به جراحی نیاز دارید. اگر پزشک علت بیماری شما را سنگ کیسه صفرا تشخیص دهد، جراحی برای برداشتن کیسه صفرا کمک‌کننده است. در حین جراحی می‌توان قسمت‌های آسیب‌دیده پانکراس را از بدن خارج کرد.
رژیم غذایی کم‌چرب و متعادل نقش مهمی در بهبود پانکراتیت دارد. اگر به پانکراتیت مزمن مبتلا هستید، مراقب مقدار چربی دریافتی خود باشید و مصرف غذاها و نوشیدنی‌های زیر را به حداقل برسانید:
در طول روز وعده‌های غذایی کوچک بخورید تا فشار کمتری به دستگاه گوارش وارد شود. همچنین سعی کنید بیشتر از غذاهای پرپروتئین و حاوی آنتی‌اکسیدان استفاده کنید و مایعات فراوان بنوشید تا بدن‌تان هیدراته بماند.
بیشتر بخوانید: کولیت روده چه علائمی دارد؟ آیا این بیماری خطرناک است؟
اگر سیگار می‌کشید یا الکل می‌نوشید، هر ۲ را ترک کنید تا سریع‌تر بهبود یابید. برای این کار می‌توانید از پزشک کمک بگیرید. حفظ وزن در محدوده نرمال هم می‌تواند به شما در جلوگیری از سنگ کیسه صفرا که یکی از دلایل اصلی پانکراتیت است کمک کند.
احتمالا در بیمارستان به شما داروی ضد درد تزریقی داده میشود، با این حال راه‌کارهای زیر هم می‌توانند به کنترل بهتر درد کمک کنند:
یک مطالعه کوچک نشان داد که طب سوزنی در کوتاه‌مدت به تسکین درد ناشی از پانکراتیت مزمن کمک می‌کند.
در این مقاله به این سوال که بیماری پانکراس چیست و چگونه درمان میشود، پاسخ دادیم. شما می‌توانید التهاب خفیف پانکراس را با پیروی از سبک زندگی سالم و درمانهای پزشکی کنترل کنید، اما گاهی‌اوقات ممکن است برای درمان آن به جراحی نیاز داشته باشید.
در صورت مشاهده علائم التهاب پانکراس فورا نزد پزشک بروید، چون درمان به موقع این بیماری از بروز عوارض جدی جلوگیری می‌کند. برای مشورت با دکتر گوارش می‌توانید وارد سایت درمانکده شوید و از پزشک مورد نظر خود برای ویزیت حضوری یا مشاوره آنلاین متخصص گوارش وقت بگیرید.
التهاب پانکراس یعنی چه؟
اگر آنزیم‌های گوارشی در حالی که هنوز داخل لوزالمعده هستند فعال شوند، به این اندام حمله می‌کنند و باعث التهاب آن می‌شوند. التهاب لوزالمعده می‌تواند حاد یا مزمن باشد. التهاب حاد به طور ناگهانی ظاهر و در عرض یک هفته برطرف میشود، اما التهاب مزمن در طول زمان بدتر میشود و به درمان طولانی‌مدت نیاز دارد.
ایا التهاب پانکراس خطرناک است؟
بیشتر افراد مبتلا به پانکراتیت حاد به طور کامل بهبود می‌یابند. بیماران مبتلا به پانکراتیت مزمن هم می‌توانند سرعت پیشرفت بیماری را کاهش دهند و از بروز عوارض احتمالی آن پیشگیری کنند. با این حال، اگر این بیماری به موقع درمان نشود، ممکن است به نارسایی اندام‌ها و مرگ منجر شود.
آیا التهاب پانکراس قابل پیشگیری است؟
بعضی از عوامل خطر پانکراتیت قابل پیشگیری نیستند، اما با اجتناب از مصرف سیگار و الکل می‌توانید احتمال بروز این بیماری را کاهش دهید. علاوه بر این، کنترل کلسترول خون از ابتلا به سنگ کیسه صفرا که ممکن است به پانکراتیت منجر شود جلوگیری می‌کند.
منابع:
https://www.healthline.com/health/pancreatitis
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pancreatitis/symptoms-causes/syc-20360227
