آندوسکوپی عبارتست از قرار دادن یک لوله بلند و نازک در بدن برای مشاهده جزئیات اندام‌های داخلی. پزشکان از این روش برای تصویربرداری، جراحی و کارهای دیگر استفاده می‌کنند. در طی آندوسکوپی، پزشک آندوسکوپ را در داخل منافذ باز بدن (از جمله دهان) یا برش‌های کوچکی که در بدن ایجاد کرده است (برای مثال، در زانو یا شکم) قرار می‌دهد تا مشکلات درون بدن را ببیند. از آنجا که آندوسکوپی مدرن خطرات نسبتا کمی دارد، تصاویر دقیقی ارائه می‌کند و سریع انجام میشود، در بسیاری از زمینه‌های پزشکی کاربرد دارد. در این مقاله، به این سوال که آندوسکوپی چگونه انجام میشود پاسخ می‌دهیم و خطرات احتمالی آن را بررسی می‌کنیم. تا پایان این مطلب همراه ما بمانید.
بیشتر بخوانیم: علائم سندروم دامپینگ
آندوسکوپی برای بررسی بسیاری از اندام‌های بدن مفید است. این مناطق عبارتند از:
بیشتر بخوانیم: علت ضعف معده و حالت تهوع
قبل از اینکه به این سوال که آندوسکوپی چیست و چگونه انجام میشود پاسخ دهیم، باید با آخرین دستاوردهای این تکنولوژی آشنا شوید. آندوسکوپی به طور مداوم در حال پیشرفت است، به طوری که نسل‌های جدیدتر آن تصاویر واضح‌تری را در اختیار پزشکان قرار می‌دهند. در این بخش، چند نمونه از آخرین تکنولوژی‌های آندوسکوپی آورده شده است.
آندوسکوپی کپسولی که در اواسط دهه 1990 توسعه یافت، شامل یک دوربین بی‌سیم است. این دوربین به قدری کوچک است که در یک کپسول قرار می‌گیرد (تقریبا به اندازه یک قرص ویتامین) و شما می‌توانید آن را ببلعید.
همان‌طور که کپسول از دستگاه گوارش عبور می‌کند، از آن هزاران عکس می‌گیرد. آندوسکوپی کپسولی برای تصویربرداری از روده کوچک گزینه مناسبی است، چون تصویربرداری از آن با استفاده از آندوسکوپی استاندارد دشوار است.
بیشتر بخوانیم: علل تنبلی معده در هضم غذا
ERCP اشعه ایکس را با آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی ترکیب می‌کند تا مشکلات مجاری صفراوی و پانکراس (لوزالمعده) را تشخیص دهد و درمان کند.
کروموآندوسکوپی تکنیکی است که در آن از یک رنگ مخصوص برای رنگ‌آمیزی پوشش روده استفاده میشود. این رنگ به پزشک کمک می‌کند که وجود هر چیز غیرطبیعی را در پوشش روده به خوبی ببیند.
EUS از سونوگرافی همراه با آندوسکوپی استفاده می‌کند. این به پزشک اجازه می‌دهد که اندام‌ها و سایر ساختارهایی را که معمولا در آندوسکوپی معمولی قابل مشاهده نیستند، ببیند. در این روش می‌توان با استفاده از یک سوزن نازک مقداری از بافت را برداشت و در زیر میکروسکوپ بررسی کرد. این روش «آسپیراسیون با سوزن ظریف» نامیده میشود.
EMR تکنیکی است که برای برداشتن بافت سرطانی در دستگاه گوارش کاربرد دارد. در EMR، یک سوزن از داخل آندوسکوپ عبور داده میشود تا مایعی را در زیر بافت غیرطبیعی تزریق کند. این کار به جداسازی بافت سرطانی از سایر لایه‌ها کمک می‌کند تا راحت‌تر برداشته شود.
NBI از یک فیلتر ویژه برای کمک به ایجاد کنتراست بیشتر بین عروق و مخاط استفاده می‌کند. مخاط پوشش داخلی دستگاه گوارش است.
بیشتر بخوانیم: بهترین راه درمان گاستریت
آندوسکوپی به پزشک اجازه می‌دهد که بدون نیاز به ایجاد یک برش بزرگ روی بدن، یک عضو را به صورت بصری بررسی کند. پزشکان معمولا از آندوسکوپی برای موارد زیر استفاده می‌کنند:
بیشتر بخوانیم: بهترین راه های تقویت معده
در صورت داشتن علائم یکی از بیماری‌های زیر، پزشک ممکن است آندوسکوپی را تجویز کند:
آندوسکوپی به بستری شدن در بیمارستان نیاز ندارد و معمولا حدود یک ساعت طول می‌کشد. پزشک نحوه آماده شدن برای انجام این تست را برای شما توضیح می‌دهد. برای بسیاری از انواع آندوسکوپی، باید تقریبا 12 ساعت ناشتا باشید، اگرچه این میزان بسته به نوع آندوسکوپی می‌تواند متفاوت باشد. گاهی اوقات، می‌توانید تا 2 ساعت قبل از آندوسکوپی مایعات شفاف مثل آب و آبمیوه را بنوشید. برای بررسی روده ممکن است لازم باشد از ملین‌ها استفاده کنید تا دستگاه گوارش شما کاملا تخلیه شود.
حتما لیست‌های داروهای مصرفی خود، شامل داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و مکمل‌های غذایی، را در اختیار پزشک قرار دهید. همچنین پزشک را از هر گونه حساسیتی که ممکن است داشته باشید، آگاه کنید.
علاوه بر این، از یکی از دوستان یا اعضای خانواده خود بخواهید که همراه شما به مطب یا بیمارستانی که در آنجا آندوسکوپی انجام می‌دهید، بیاید. چون ممکن است به دلیل اثرات بیهوشی برای رفتن به خانه به کمک نیاز داشته باشید.
بیشتر بخوانیم: صبحونه برای زخم معده
سه دلیل اصلی برای انجام آندوسکوپی وجود دارد:
بیشتر بخوانیم: علل سردی معده
گاهی اوقات، آندوسکوپی با روش دیگری مانند اسکن اولتراسوند ترکیب میشود. از این روش برای قرار دادن پروب اولتراسوند در نزدیکی اندام‌هایی که تصویربرداری آن‌ها دشوار است، مانند پانکراس، استفاده میشود.
آندوسکوپ‌های مدرن دارای نورهای حساسی هستند که از تصویربرداری باند باریک استفاده می‌کنند. پزشک به کمک این نوع تصویربرداری که با استفاده از طول موج‌های آبی و سبز خاصی انجام میشود، می‌تواند شرایط پیش‌سرطانی را راحت‌تر تشخیص دهد.
آندوسکوپی در سال‌های اخیر پیشرفت کرده است، به طوری که بعضی از انواع جراحی را می‌توان با استفاده از یک آندوسکوپ اصلاح شده انجام داد. این کار جراحی را به یک فرآیند کم تهاجمی‌تر تبدیل می‌کند.
فرآیند بهبودی به نوع آندوسکوپی بستگی دارد. در آندوسکوپی فوقانی که از طریق آن پزشک دستگاه گوارش فوقانی را بررسی می‌کند، تقریبا یک ساعت تحت نظر قرار می‌گیرید تا اثر داروی آرام‌بخش از بین برود. به دلیل اثر این دارو که برای جلوگیری از درد استفاده میشود، معمولا نباید بقیه روز را کار یا رانندگی کنید.
بعضی از انواع آندوسکوپی ممکن است شما را کمی ناراحت کنند. به عنوان مثال، پس از آندوسکوپی دستگاه گوارش فوقانی ممکن است گلو درد داشته باشید و نیاز باشد تا چند روز غذای نرم بخورید. همچنین احتمال دارد بعد از سیستوسکوپی که برای بررسی مثانه انجام میشود، خون در ادرار شما وجود داشته باشد. این مشکل ظرف 24 ساعت از بین می‌رود، اما در صورت تداوم باید با پزشک خود تماس بگیرید.
اگر پزشک به سرطانی بودن تومور مشکوک باشد، در طول آندوسکوپی بیوپسی انجام می‌دهد. نتیجه بیوپسی بعد از چند روز آماده میشود و دکتر گوارش و مشاوره آنلاین متخصص گوارش آن را با شما در میان می‌گذارد.
اکنون که متوجه شدید آندوسکوپی چگونه انجام میشود، باید درباره خطرات آن اطلاعات کافی کسب کنید. آندوسکوپی یک روش نسبتا ایمن است. با این حال، خطرات خاص خود را دارد. این خطرات به منطقه‌ای که با آندوسکوپی مورد بررسی قرار می‌گیرد بستگی دارد و معمولا شامل موارد زیر است:
هر یک از علائم زیر باید به پزشک گزارش شود:
اگر آندوسکوپی کپسولی انجام دهید، این احتمال وجود دارد که کپسول در دستگاه گوارش گیر کند. این خطر برای افراد مبتلا به بیماری‌هایی که باعث باریک شدن دستگاه گوارش می‌شوند (مانند تومور)، بیشتر است. در این شرایط ممکن است نیاز باشد کپسول با جراحی برداشته شود.
در این مقاله به این سوال که آندوسکوپی چطور انجام میشود و چه خطراتی دارد، پاسخ دادیم. آندوسکوپی معمولا یک روش کم تهاجمی است که انواع مختلفی دارد و از طریق دهان، مقعد یا برش‌های کوچک انجام میشود. پزشکان از این تکنولوژی برای تشخیص یا درمان بیماری‌های مختلف استفاده می‌کنند.
آندوسکوپی عوارض کمی دارد. بعضی از عوارض جانبی مانند گلو درد یا نفخ شایع هستند و معمولا به سرعت برطرف می‌شوند. در صورت بروز عوارض طولانی‌مدت، باید با پزشک خود صحبت کنید. اگر در مورد اینکه آندوسکوپی چگونه انجام میشود سوال یا ابهامی دارید، می‌توانید از طریق سایت درمانکده با بهترین پزشکان گوارش و کبد مشورت کنید.
منابع:
