میگن نیاز مادر اختراعه اما من معتقدم تنبلی هم مادر اختراعه! ما تنبل‌ها همیشه دنبال راه‌های ساده‌تری برای انجام کارهامون هستیم؛ قبول دارید؟
در باشگاه هستید و باید یک حرکت سخت رو سه تا سِت 12 تایی بزنید. شروع می‌کنید: یک... دو... سه... چهار... ... ... تا یازده... دوازده... اوووف! پدرم دراومد!... حالا کمی استراحت و 12تای بعدی...
چطوره دفعۀ بعدی به جای شمردنِ از یک تا دوازده، اون رو به چهار تا حرکت سه تایی بشکنم؟ یعنی هیچ‌چیز تغییر نکرده، فقط به جای این که از یک تا دوازده بشمرم، میگم یک، دو، سه و دوباره یک، دو، سه و الی آخر... عه! راحت‌تر شد!
راستش این موضوع اولش با یک تجربۀ شخصی ساده شروع شد اما بعدش کمی جستجو کردم و دیدم اصلاً خودش یک تکنیک روانشناختیه و اسم هم داره! بهش میگن تکنیک «چانکینگ» (Chunking) یعنی تقسیم ذهنی تکرارها.
ایده‌اش به سادگی اینه: این‌جوری مغز شما به جای این‌که به کل ۱۲ تا فکر کنه، روی هر دستۀ کوچیک‌تر تمرکز می‌کنه و باعث میشه کار سبک‌تر به نظر بیاد. همین! تقسیم ذهنی تکرارها باعث میشه انگیزه‌تون بیشتر بشه و اون حس پیروزی کوچیکی که با هر دستۀ کامل‌شده به دست میارید، انرژی‌تون رو بالاتر می‌بره.
برآورد دقیق این‌که با این ترفند، واقعاً چند درصد قوی‌تر می‌شیم آسون نیست چون بیشتر یه جور ابزار روان‌شناختی برای مدیریت تمرکز و استقامت ذهنیه تا یه عامل مستقیم فیزیکی برای افزایش قدرت. اما تحقیقات نشون دادن که در ورزش‌های استقامتی، استفاده از تقسیم ذهنی باعث میشه که ورزشکارها بتونن خستگی ذهنی رو مدیریت کنن و تکرارها رو راحت‌تر به پایان برسونن. این تکنیک درواقع به‌طور غیرمستقیم باعث افزایش کارایی میشه، چون وقتی ذهن احساس خستگی کمتری می‌کنه، فرد می‌تونه به تعداد تکرار بیشتری برسه یا وزن بیشتری برداره، که در طول زمان باعث افزایش قدرتش میشه.
در عمل، شاید بشه بین ۵ تا ۱۵ درصد افزایش استقامت ذهنی و کاهش احساس خستگی رو به این تکنیک نسبت داد که خب، خرجی نداره که! ارزشش رو داره دیگه، نه؟!
فرهاد ارکانی
گوهردشت –آذر 1403
