هانیه ملائی
هانیه ملائی
خواندن ۷ دقیقه·۴ سال پیش

مدیر محصول کیست ؟

سلام . این پست اولین مطلبی است که من در ویرگول به اشتراک میگذارم. امیدوارم برایتان مفید باشد.

قرار است از این پس محتوای کتاب هایی که در زمینه ی مدیریت محصول میخوانم را به صورت خلاصه در چندین پست برای شما بنویسم. این نوشته هم برگرفته از فصل اول ویرایش دوم کتاب محصول یا همان "The Product Book" است که یکی از کتاب های پرفروش آمازون بوده. نویسنده های کتاب هم Josh Anon و Carlos Gonzalez De Villaumbrosia هستند.

در فصل اول این کتاب به دو موضوع کلی پرداخته میشود. اول تعریف درست از مدیر محصول و دوم مرور اجمالی چرخه ی زندگی محصول و نقش مدیر محصول در آن. برای طولانی نشدن پست ها و حفظ تمرکز روی مطالب خلاصه ی بخش اول را در این پست و بخش بعدی را در پست بعدی مطالعه می کنیم.

نویسنده در ابتدای فصل با آوردن جمله ی "هیچ کس از شما نخواسته است که حضور داشته باشید!" به این موضوع اشاره میکند که بدون حضور مدیر محصول در شرکت ها هم کارها پیش می روند. مهندسان محصول را می سازند و طراحان مطمئن میشوند که این محصول تجربه ی کاربری خوبی ارائه میدهد و زیبایی لازم را دارد. بخش بازاریابی از آگاهی مشتریان نسبت به این محصول اطمینان حاصل می کنند و قسمت فروش از هزینه کردن مشتریان بالقوه مطمئن میشود. پس میتوان گفت بدون مدیران محصول هم کار ها پیش میرود اما با حضور آنها برآیند کارها عالی میشوند.


مدیران محصول چه کارهایی انجام می دهند؟

به زبان ساده، یک مدیر محصول (PM) نماینده مشتری است. آدام نش، مدیرعامل Wealthfront و معاون اصلی سابق محصول در LinkedIn، مدیریت محصول را خلاصه کرده است و می گوید:

مدیران محصول می فهمند که یک شرکت چه بازی­ ای را انجام می دهد و چگونه امتیاز خود را حفظ می کند.

مدیران محصول باید:

  • روز به روز، هم استراتژی تجارت و هم اجرای آن را بیشتر درک کنند.
  • متوجه شوند مشتریان چه کسانی هستند و چه مشکلاتی دارند.
  • بدانند که چگونه می توانند با استفاده از داده ها و شهود، چشم انداز تعیین کنند و فرصت های مناسب را در دریای امکانات پیدا کنند.
  • بدانند که چگونه موفقیت را برای مشتری و محصول با اولویت دادنِ انجام کار صحیح نسبت به انجام کار آسان تعریف کنند.
  • بدانند که چگونه باید با مهندسان و طراحان کار کنند تا محصولی مناسب ساخته شود و آنرا در حد امکان ساده نگه دارند.
  • بدانند چگونه با بخش بازاریابی تعامل کنند تا به نحوی مناسب به مشتری توضیح دهند چگونه محصول شرکت خود نیاز مشتری را بهتر از محصولات رقبا برآورده می کند.
  • برای کمک به تحویل محصول هر آنچه لازم است انجام دهند و به جای بهانه گیری، راه حل پیدا کنند. گاهی اوقات، این کار میتواند گرفتن قهوه برای نشان دادن قدردانی از تیمی که ساعت های طولانی کار می کنند باشد.

این نکته را دائما به خاطر داشته باشیم که PM ها محصولات را مدیریت می کنند، نه افراد. بنابراین باید با استفاده از نفوذ نرم، ارتباطات موثر، رهبری و اعتماد(و نه امر کردن و سفارش دادن) به چیزی که میخواهند برسند. هرچند کارهایی که مدیران محصول انجام می دهند اغلب از بیرون گود واضح نیست، اما آنها واقعاً کارهای زیادی انجام می دهند!

مدیران محصول آنقدر کار می کنند که حتی گاهی اوقات "مدیرعامل کوچک"(mini CEO) نامیده می شوند.

خوب است بدانید، بیشترین کاری که مدیر محصول می کند این است که "نه" بگوید :) چرا که بیشتر ایده هایی که بقیه ی افراد در سازمان ارائه میدهند برای چیزهایی است که آنها می خواهند، نه لزوماً چیزهایی که مشتری می خواهد. بنابراین میتوان گفت بخش عمده ای از وظایف یک مدیر محصول این است که تعداد کمی از ویژگی های اصلی را که برای مشتری مهم است اولویت بندی کند و با گفتن "نه" به درخواست های بی شماری که متناسب با آن نیست، زمینه را برای ماندگاری طولانی مدت کسب و کار فراهم کند.


مشابه اما متفاوت

برخی مشاغل با مدیریت محصول اشتباه گرفته می شوند، زیرا در برخی از شرکت ها مدیر محصول مسئولیت این نقش ها را بر عهده خواهد داشت، حتی اگر از ویژگی های اصلی مدیر محصول نباشد.

مدیران پروژه(Project Managers) اغلب با مدیران محصول اشتباه گرفته می شوند. در حالی که تفاوت های ظریف زیادی وجود دارد. می توان به صورت خلاصه گفت مدیر پروژه صاحب برنامه است و به شما کمک می کند تیم برای رسیدن به هر ددلاین در مسیر درست قرار گیرد. مدیر پروژه اغلب با مدیر محصول تعامل میکند و این مدیر محصول است که ورودی برنامه را ارائه می دهد. مدیران پروژه مسئول برنامه ها و نمودارهای گانت هستند نه نمایندگان مشتری.

مدیران برنامه(Program managers) معمولاً کمی بیشتر به مدیران محصول شباهت دارند، اما مدیران برنامه معمولاً بیشتر روی "ساخت" تمرکز می کنند و از نزدیک با مهندسی و عملیات همکاری می کنند. به عنوان مثال اگر در حال تولید لباس هستید، مدیر برنامه احتمالاً به طور مکرر با تاسیسات تولیدی در ارتباط خواهد بود، در حالی که مدیر محصول مستقیماً تعامل محدودی با آنها خواهد داشت. مدیران برنامه تمایل دارند که مسئول اجرا باشند، به نوعی مانند یک سوپر مدیر پروژه.

البته توصیف آنچه مدیر محصول انجام می دهد از یک شرکت به شرکت دیگر متفاوت است. به عنوان مثال، Microsoft مدیران محصولات خود را "مدیران برنامه" می نامد. Apple به طور کلی نقش مدیر محصول را به "مدیر برنامه مهندسی" (EPM) و "مدیر بازاریابی محصول" (PMM) تقسیم می کند. PMM به تعریف مدیر محصول نزدیکتر است و EPMبه مدیر پروژه نزدیکتر است.


تبدیل شدن به یک مدیر محصول

با توجه به اینکه این نقش اغلب به تعریف "انجام هر کاری که برای رساندن کالایی که مشتری پسند خواهد کرد و اهداف تجاری را محقق می کند" برمی گردد ، مدیران محصول باید افرادی باهوش و با استعداد باشند که بتوانند به تنهایی مسائل را رقم بزنند. در واقع راه مشخصی برای مدیر محصول شدن وجود ندارد و به زمینه ی فعالیت افراد بر میگردد.

فراتر از آن ، مدیران محصول معمولاً دارای یک تقاطع از یک زمینه فنی و مهارت های ارتباطی هستند. متداول ترین نوع مدیر محصول شخصی با سابقه مهندسی / علوم کامپیوتر است که به تجارت علاقه مند می شود.

برای تجسم و درک جایگاه مدیریت محصول در ارتباط با سایر بخش های اصلی مثلث زیر معروف است:

مثلث جایگاه مدیریت محصول
مثلث جایگاه مدیریت محصول

از نظر بصری این مثلث تأکید می کند که مدیریت محصول یک نقش عمومی است و PM ها باید بتوانند با حوزه­ های متفاوت کار کنند. همچنین زمانی که مراحل ساخت یک محصول را طی می کنید، تعادل خود را به قسمت های مختلف مثلث تقسیم و منتقل می کنید.

یک سوال رایج در مورد مدیر محصول شدن این است که مدیران محصول باید چقدر فنی باشند؟ آنها باید به اندازه کافی بدانند تا بتوانند با مهندسین تعامل موثر داشته باشند و در مواردی مانند رفع باگ ها و جلسات اسکوپینگ شرکت کنند، اما نیازی به مدرک علوم کامپیوتر یا مهندسی ندارند.

سوال متداول دیگر این است که ، مدیران محصول چقدر باید تجارت گرا باشند؟ مدیران محصول به مدرک MBA نیازی ندارند و همچنین نیازی به سابقه فروش ندارند. آنها باید صنعت شرکتی را که به آن علاقه دارند درک کنند و بتوانند به سوالات زیر پاسخ دهند:

  • مشتریان چه کسانی هستند؟
  • بازیکنان و عوامل اصلی چه کسانی هستند؟
  • چه چیزی یک شرکت را از شرکت دیگر متمایز می کند؟
  • کسب و کارها چگونه درآمد کسب می کنند؟

مدیران محصول همچنین باید مفاهیم اساسی مالی مانند درآمد در مقابل سود را درک کنند. به طور کلی ، هنگامی که ما با افرادی کار می کنیم که می خواهند به سمت مدیر محصول درآیند ، توصیه می کنیم آنها با یک صنعت / شرکتی شروع به کار کنند که از قبل با آن آشنا هستند. زیرا آنها احتمالاً پاسخ بسیاری از سوالات بالا را می دانند، حتی اگر صریحاً آن را درک نکنند!


انواع مدیران محصول

متداول ترین تخصص، مدیریت فنی محصول است. این مدیر محصول دارای پیش زمینه فنی قوی است و روی یک محصول فنی کار می کند. به عنوان مثال ، این شخص ممکن است روی یک API نرم افزار کار کند که مشتری نهایی یک توسعه دهنده نرم افزار است. مدیر محصول های فنی کد نمی نویسند یا کارهای فنی را انجام نمی دهند، اما باید جزئیات آنچه را که در این کارها قرار دارد درک کنند. تخصص دیگر، مدیریت استراتژیک محصول است. این نقش مکمل یک مدیر محصول فنی است و شخصی است که دارای یک زمینه تجاری قوی است.

ممکن است عناوین مرتبط یا وظایف خاص دیگری را هم مشاهده کنید. مانند مدیر محصول رشد یا مدیر محصول موبایل. این نقش ها بیشتر از نقش مدیر محصول متمرکز و خاص هستند و افراد در چنین نقشی مجموعه مهارت های خاص تری را دارند.


در پست بعدی، نگاهی کلی به چگونگی تولید محصول و هر مرحله از چرخه ی عمر محصول میندازیم.

خوشحال میشوم نظر خودتان را در مورد مطالب این پست کامنت کنید .

توسعه محصولمدیر محصولمدیریت محصولاجایلمحصول
برنامه نویس، فارغ التحصیل مهندسی کامپیوتر دانشگاه شهید بهشتی
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید