لمسِ بدنیِ ملایم «اعصابِ نوازش» را تحریک میکند و از این طریق منجر به تغییراتِ مفیدی در مغز میشود
نویسندگان: فرانسیس مکگلون، سوزانا واکر
۲۲ ژوئن ۲۰۲۱، مجلهیِ نیکیِ بزرگتر، دانشگاه برکلی
ترجمهیِ گروه علمی حکمت زندگی
آنچه بسیاری از افراد طی دورهیِ همهگیری کرونا بیش از همه دلتنگش شده بودند امکان در آغوش گرفتنِ عزیزانشان بود. در واقع، تا قبل از آن که امکانِ در آغوش گرفتنِ دوستان و خانواده را از دست بدهیم بسیاری [بر این امر] واقف نبودند که لمس کردن چهقدر برایِ بسیاری از ابعاد سلامتِ ما ـــ از جمله سلامتِ روانیمان ـــ اهمیت دارد. خبر خوب این است که در آغوش گرفتن نهتنها احساس خوبی دارد، بلکه فوایدِ بسیاری برای سلامتی نیز دارد.
دلیلِ این که در آغوش گرفتن احساسِ بسیار خوبی دارد به حسِ لامسهیِ ما مربوط میشود. لامسه حسِ بسیار مهمی است که امکان میدهد نهتنها به طور طبیعی دنیای پیرامون خود را کشف کنیم، بلکه همچنین از طریق ایجاد و حفظِ پیوندهایِ اجتماعی با دیگران ارتباط برقرار کنیم. لامسه از دو سیستمِ مجزا تشکیل شده است: اولین سیستم، سیستمِ عصبیِ «لمسِ سریع» است، که به ما امکان میدهد تماسها را به سرعت تشخیص دهیم (برایِ مثال، وقتی که حشرهای بر رویِ بینیمان نشسته باشد، و یا زمانی که چیزِ گرمی را لمس میکنیم).دومین سیستم، سیستمِ «لمسِ آهسته» است. این سیستم شامل شماری از اعصابِ تازه کشف شده به نامِ اعصابِ آوران لمسیِ C است که معنا و مفهومِ هیجانیِ لمس کردن را پردازش میکند. این آورانهای لمسیِ C در اصل به عنوان «اعصابِ نوازش» رشد کردهاند و معمولاً از طریق نوعی تحریکِ بسیار خاص فعال میشوند: یک تماس ملایم با دمایِ پوست، یعنی نوعی تماس مانندِ در آغوش گرفتن یا نوازش کردن. ما آورانهای لمسیِ C را به عنوانِ مرحلهیِ ورودیِ عصبی در سیگنالگذاری جنبههایِ رضایتبخش و لذتبخشِ تعاملاتِ اجتماعیِ لمسی، مثلاً هنگام در آغوش گرفتن و لمس کردن، در نظر میگیریم.
لامسه اولین حسی است که در رَحِم شروع به کار میکند (در سن حدود ۱۴ هفتگیِ جنین). از همان لحظهیِ تولد نوازشِ ملایمِ مادر مزایایِ متعددی برایِ سلامتی به همراه دارد، مزایایی از قبیلِ کاهش ضربانِ قلب و رشد اتصلات سلولهایِ مغزی.
هنگامی که شخصی ما را در آغوش میگیرد، آورانهای لمسیِ C در پوستِ ما سیگنالهایی را از طریقِ نخاع به شبکههایِ پردازشِ احساساتِ مغز ارسال میکنند. این امر موجبِ جاری شدنِ سیگنالهایِ عصبیشیمیایی ـــ که فوایدِ آنها برای سلامتی اثبات شده است ـــ میشود. برخی از موادِ شیمیایی عصبی شاملِ هورمونِ اکسیتوسین، که نقشِ مهمی در پیوندهایِ اجتماعی ایفا میکند، ضربانِ قلب را پایین میآورد، و استرس و اضطراب را کاهش میدهد. ترشحِ اندورفین در مسیرهای پاداشِ مغز احساساتِ آنی لذت و بهروزیِ ناشی از در آغوش گرفتن یا نوازش را تقویت میکند.
در آغوش گرفتن نوعی اثر آرَمِشدهنده (relaxing) [عصبیعضلانی] و آرامشبخش (calming) دارد که از جهاتِ دیگر نیز برایِ سلامتیِ ما مفید است.
از فواید خوابیدن در کنار نوزادان گرفته تا در آغوش گرفتن شریکِ زندگیِ خود، نوازشِ ملایم خواب ما را تنظیم میکند، چون سطحِ هورمون کورتیزول را کاهش میدهد. کورتیزول یک تنظیمکنندهیِ کلیدیِ چرخهیِ خواب و بیداریِ ما است، اما زمانیکه استرس داریم نیز افزایش پیدا میکند. بنابراین جایِ تعجب نیست که سطوحِ بالایِ استرس میتواند خواب را به تعویق بیاندازد و منجر به الگوهایِ خوابِ پراکنده و یا بیخوابی شود.
افزون بر احساساتِ تسکیندهنده و لذتبخشِ آنیِ حاصل از در آغوش گرفتن، لمسِ مطبوع فواید بلندمدتی نیز برای سلامتیِ ما به همراه دارد، ما را در مقابل استرس کمتر واکنشپذیر میکند و تابآوری را تقویت میکند. پرورش یافتن حس لامسه طی دورههایِ اولیهیِ رشدی میزان بالاتری از گیرندههایِ اکسیتوسین و میزان پایینتری از کورتیزول را در مناطقی از مغز که برایِ تنظیم احساسات حیاتی اند تولید میکند. نوزادانی که سطوح بالایی از رابطهیِ حمایتی دریافت میکنند در بزرگسالی کمتر در مقابل عواملِ استرسزا واکنشپذیر میشوند و سطوحِ پایینتری از اضطراب را نشان میدهند.
در طولِ زندگیمان، لمس اجتماعی ما را به یکدیگر پیوند میدهد و به تداومِ روابطمان کمک میکند. همان طور که اشاره شد، این امر به دلیلِ ترشحِ اندورفین است، که سبب میشود در آغوش گرفتن و لمس را به عنوانِ یک پاداش ببینیم. لامسه «چسبی» فراهم میکند که ما در کنار هم نگه میدارد، [همچنان که] بهروزی عاطفی و جسمی ما را پایهریزی میکند.
و هنگامی که لمس کردن مطلوب باشد، فوایدِ آن بینِ هر دو نفری که با هم در تعامل اند تقسیم میشود. در واقع، حتا نوازشِ کردن حیوانِ خانگیتان نیز میتواند با افزایشِ سطوح اندورفین، هم در حیوانِ خانگی و هم در صاحبش، فوایدی برایِ سلامتی و بهروزی هر دو داشته باشد.
لمس کردن و در آغوش گرفتن از طریقِ تنظیمِ هورمونهایِ ما ـــ از جمله هورمونهای اوکسیتوسین و کورتیزول ـــ همچنین میتواند بر پاسخِ ایمنیِ بدنِ ما تأثیر بگذارد. در حالی که میزان بالایِ استرس و اضطراب میتواند تواناییِ ما برایِ مقابله با عفونتها را سرکوبی کند، روابطِ صمیمانه و حمایتگر برای سلامتی و بهروزی مفید است.
تحقیقات حتی نشان میدهند که در آغوش گرفتن در رختخواب میتواند از ما در مقابلِ سرماخوردگیِ معمولی محافظت کند. محققان با مشاهدهیِ فراوانیِ در آغوش گرفتن در میان بیش از ۴۰۰ بزرگسالی که در یک مقطع زمانی خاص در معرضِ ویروسِ سرماخوردگی قرار گرفتند، دریافتند که «در آغوش گیرندهها» با اختلاف معناداری در میزان کمتر احتمال ابتلاء به سرماخوردگی پیروز شدند؛ و حتی اگر مبتلا میشدند نیز علائمِ شدید کمتری نشان میدادند.
در حالی که همچنان اهمیت دارد که از خود [در برابر کرونا] محافظت کنیم، به همان اندازه نیز مهم است که برایِ همیشه از در آغوش گرفتن دست نکشیم. به نظر میرسد که انزوایِ اجتماعی و تنهایی احتمال مرگِ زودرسِ ما را افزایش میدهد ـــ و شاید تحقیقاتِ آینده باید بررسی کنند که آیا فقدانِ بغل کردن یا لمس مطبوع است که احتمالاً موجب آنِ میشود یا نه. لمس کردن یک غریزه است که تماماً برای سلامتِ ذهنی و جسمیِ ما مفید است ـــ بنابراین ما باید بازگشتِ آن را جشن بگیریم.
البته، همه مشتاقِ در آغوش گرفتن نیستند. بنابراین برای کسانی که مشتاق نیستند، هیچ دلیلی برایِ نگرانی در مورد از دست دادنِ فوایدِ در آغوش گرفتن وجود ندارد ـــ زیرا ثابت شده است که در آغوش گرفتنِ خود نیز فرآیندهای هیجانی شخص را تنظیم میکند و استرس را کاهش میدهد.
منبع:
https://greatergood.berkeley.edu/article/item/four_ways_hugs_are_good_for_your_health