فیلم The Great Debaters (مناظره کنندگان بزرگ)، ساختۀ 2007 کشور آمریکا و به کارگردانی و بازیگری دنزل واشینگتن (Denzel Washington) است. نمرۀ بالا و قابل قبول 7.6 از 10 IMDB، و هم‌چنین عنوان جذاب فیلم که اشاره به یک فیلم دیالوگ‌محور دارد، انتظارات را از این فیلم انگلیسی زبان بالا برده است. انتظاراتی که در پایان فیلم، لاقل اگر شما را با بغض همراه نکند، لاقل مایوس هم نخواهد کرد!
[از آخرین فیلم‌هایی که معرفی کردم (فیلم پیانو و موج)، خیلی وقته میگذره. اصولاً تا وقتی، فیلم یا کتابی در نظرم انقدر جالب نباشه که نتونه به من چیزی اضافه کنه، خیلی ارزش وبلاگ نوشتن در موردش هم نداره. برای همین، فیلم‌ها یا کتابایی که معرفی میشن، بدون شک ارزش دارن که اینجا به اشتراک می‌ذارم. :)]
فیلم The Great Debaters، نامزد بیش از 10 عنوان جایزه از جمله بهترین فیلم درام گلدن گلوب در سال 2008 و برندۀ بیش از 11 عنوان از جوایز جشنواره‌های فیلم از جمله برنده جایزۀ بهترین 10 فیلم برتر انجمن منتقدان فیلم آفریقایی-آمریکایی با رتبۀ 1 شده است. پس اگر در هنگام انتخاب فیلم، به جوایز و نمره خیلی دقت می‌کنید، این فیلم می‌تواند انتخاب مناسبی برای آخر هفته لقب بگیرد.
دنزل واشینگتن، پس از کارگردانی فیلم Antwone Fisher (2002)، در دومین تجربه کارگردانی‌اش، بار دیگر توانمندی‌های خودش را نه تنها در نقش بازیگر، بلکه در نقش کارگردان نیز اثبات کرد. اشاره به یک موضوع اجتماعی و مهم، بازی گرفتن از بازیگران نه چندان معروف، دیالوگ‌های جذاب و عمیق، استفاده از یک داستان قوی، فیلم‌برداری حرفه‌ای و فیلمی تماشایی، خلاصه‌ای از صحنه‌هایی‌ست که دیدن آن، ما را به وجد خواهد آورد.
فیلم مناظره کنندگان بزرگ، در ژانر درام و زندگی‌نامه قرار دارد و بر اساس یک داستان واقعی ساخته شده است. بازی درخشان دنزل واشینگتن (در نقش ملوین تلسون)، دنزل ویتاکر (در نقش جیمز فارمر جونیور)، جرنی اسمالت (در نقش سامانتا بوک)، جرمین ویلیامز (در نقش همیلتون برگس)، نیت پارکر (در نقش هنری لوو) با حضور فارست ویتاکر (در نقش دکتر جیمز فارمر) ما را نه تنها با یک اثر درخشان، بلکه با یک فیلم به یادماندنی روبه‌رو خواهد کرد. اصولاً، فیلم‌های که بر اساس زندگی‌نامه اشخاص مهم ساخته می‌شوند، در بطن خود شامل داستان و اتفاقاتی خواهند شد که درس‌های زیادی را برای سرگذشت تاریخ، می‌توان در میان آن‌ها یافت. لزوم شناخت این سرگذشت ها، ما را با حوادث آینده آشنا خواهد کرد. حتماً جملۀ: «تاریخ تکرار خواهد شد.» را شنیده‌اید. اگر هنوز به این جمله اعتقاد ندارید، شاید لازم باشد این فیلم را ببینید و مطمئن باشید، هیچ بی‌قانونی‌ای دوام نخواهد آورد، و هیچ ظلمی، تا به ابد پایدار نخواهد ماند.
تنها راه، مبارزه است. فیلم مناظره کنندگان بزرگ، این مبارزه مدنی و بدون خشونت را به خوبی به تصویر کشیده است. مبارزه‌ای که همراه با مدارک، آن را نه یک واقعیت خیال‌پردازانه، بلکه یک حقیقت انکار نشدنی تبدیل کرده است.
داستان فیلم، حول محور یک گروه از دانشجویان کالج وایلی، که در یک موسسه آموزش عالیِ مخصوص سیاه پوستان در ایالت مارشال تحصیل می‌کنند، در سال 1935 روایت می‌شود. پروفسور ملوین تلسون، سرپرست این گروه دانشجویان است و هدف آن‌ها، تقویت روحیه مناظره‌گری و بحث‌های سازنده پیرامون مسائل مهمی است که در جامعۀ آن زمان در کشور آمریکا با آن دست‌وپنجه نرم می‌کردند. موضوعات مناظره، شدیداً عمیق است و اصلاً سعی نمی‌کند که یک فیلم سرسری با دیالوگ‌های سطحی را به نمایش بگذارد.
به عنوان مثال، موضوعات مناظره شامل «کمک هزینه بیکاری باید بعد از اتمام افسردگی پایان یابد.» و یا «سیاه‌پوستان باید در دانشگاه‌های ایالت پذیرفته شوند.» که بین دو گروه مناظره از طرف دانشگاه‌های مختلف شکل می‌گیرد و هر کدام از آن‌ها با پذیرفتن یکی از نقش‌های مثبت یا منفی، شروع به مناظره می‌کنند و در پایان، هیات داوری، برندۀ مناظره را اعلام می‌کند.
در واقع، موضوعات مناظره نیست که فیلم را جذاب‌تر می‌کند، بلکه دلایلی که هر تیم مناظره‌کننده آن را دنبال می‌کند و سعی دارد تا حرف خود را تعیین کند، نقش به سزایی در هرچه زیباتر شدن این فیلم دارد. ما در کنار این فیلم، آموزش نحوۀ درست مناظره کردن را حتی آموزش می‌بینیم.
گروه مناظره کالج وایلی، که از 1 دختر و 3 پسر تشکیل شده، ما رو به اندازۀ کافی میخکوب می‌کنه تا جایی که، لحظه‌ای نمی‌توانیم از گفتگوی آن‌ها دست بکشیم. مناظره‌ها جنبۀ سیاسی-اجتماعی دارد و به مشکلات سیاه‌پوستان و داستان تلخ تبعیض آن‌ها با اکثریت جامعه در دهۀ 1900 در آمریکا می‌پردازد.
نقش اصلی فیلم، که اکثر داستان حول محور او می‌چرخد، جیمز لئونارد فارمر جونیور است که به عنوان رهبر جنبش حقوق مدنی سیاه‌پوستان آمریکایی مشهور است. در ادامۀ این مقاله، با این شخصیت الهام‌بخش، بیشتر آشنا می‌شویم. در کنار او اما، از نقش ملوین تلسون نیز به راحتی نمی‌توان گذشت. ملوین تلسون؛ شاعر، پروفسور، ستون‌نویس روزنامه و سیاستمدار آمریکایی بود. او به عنوان یک شاعر، تحت تاثیر مدرنیسم و زبان و تجربیات آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار بود که سعی در اصلاح قانون‌های اشتباه و ضد نژادپرستی فعالیت می‌کرد.
مدرسه، تنها مکانی است که می‌توان تمام روز در آن مطالعه کرد. به جز زندان.
- هنری لوو
حضور احزاب و تفکرات گوناگون در یک جامعه، به شرطی که به همۀ آن‌ها تریبونی اختصاص داده شود، در نهایت منجر به پیشرفت و شنیده شدن طیف‌های مختلف جامعه می‌گردد. در این صورت، دیگر فرقی نمی‌کند شما کارگری باشید در هفت‌تپه که به مشکلات معیشتی اعتراض دارید، و یا جزو صنف دانشجویان تشکل دانشگاه‌تان باشید که در صدد اصلاح قانون حجاب باشید. شما می‌توانید از طریق حزب، همراه با طیفی از همفکران خود و تاثیرگذاری در سیاست‌های کلان کشور، در جهت بهبود شرایط بکوشید.
در قسمتی از فیلم، سخنرانی همیلتون برگس در یکی از مناظره‌های دانشجویی را در موضوع «کمک هزینۀ بیکاری باید بعد از اتمام افسردگی پایان یابد.» را گوش دهیم:
وقتی دوران سرمایه‌داری نوپا بود، مفهوم قدیمی و کامل وظیفه این بود: «کسی که کار نمی‌کنه، نباید چیزی بخوره.» این معنی می‌داد ...، هنگامی‌که بیشتر از افرادی که کار میکردن، کار وجود داشت ... . اما اون روزها تموم شده. الان میلیون‌ها نفر هستن که دنبال کار میگردن ...، اما به نون شبشون محتاجن. حالا ...، اونا بخاطر اینکه کار نیست، نباید غذا بخورن ... ؟ مردم!، ما امروز به یک مفهوم جدید از وظیفه نیاز داریم: مطالبه حقوق هر شخص از جامعه، به همان مقدار که جامعه از شخص مطالبه می‌کنه.
لزوم آموزش، نقش مدارس و دانشجویان در کشور
دانشجویان تاثیرگذارند. در این جمله شکی نیست. همانطور که در فیلم نیز می‌بینیم، از دل این گروه دانشجویی، رهبر جنبش مدنی سیاه‌پوستان در آمریکا، جیمز فارمر، پدیدار شد. بنابراین، هیچ‌کس نمی‌تواند نقش دانشجویان را انکار کند. اما چرا در جامعۀ ایران، صدای دانشجویان شنیده نمی‌شود؟ چرا تشکل‌ها در پایین ترین سطح امکانات خود بایستی فعالیت کنند؟ در کنار همۀ این مشکلات بیرونی، آیا مقصر دانشجویان هستند که به خودی خود به دنبال یادگیری و آگاهی نمی‌روند و یا نظام آموزش‌پرورش، مقصر درجه یک آن است؟
به نظر من، دانشجوی امروزی، محصول سیستم خراب و ضعیف آموزش‌پرورش دیروز است. زمانی که شما را از پایه، تفکر را به او آموزش نمی‌دهید، چه انتظاری دارید که فردا روزی، همان کارمند بانکی که می‌گویید چرا اینگونه با من رفتار می‌کند، و یا چرا رشوه می‌گیرد و فساد ایجاد می‌کند، از کجا آمده. نمی‌خواهد دنبال جای خاصی باشی دوست من. اگر جامعه، امروز به دنبال کلاه گذاشتن بر سر دیگری‌ست، ریشۀ اصلی آن را در میان آموزش‌پرورش دنبال کن. اگر می‌بینی، دانشجویان نمی‌توانند برای 15 دقیقه، سخنرانی کنند، از آموزش‌پرورش ایراد بگیر که در طول 12 سال تحصیلات، چه چیزی جز حفظیات به فرزندان این کشور آموخته؟
مناظره‌کنندگان بزرگ، هدف مهمی را نشانه رفته است. به ما نشان می‌دهد که فعالیت دانشجویان، در بهبود شرایط تاثیر شگرفی خواهد گذاشت. فقط تصور کنید که اگر در هر یک از دانشگاه‌های ایران، یک گروه مناظره داشتیم و در طول ترم تحصیلی، مسابقاتی تحت عنوان مناظره در باب موضوعات مهم جامعه شکل می‌گرفت که نظر اصحاب رسانه و شبکه‌های اجتماعی را به خودش جلب می‌کرد، چه تاثیر مثبتی می‌توانست داشته باشد! تاثیری که در رشد فردی و جامعه می‌گذارد، قابل کتمان نیست.
آزادی بیان، در اینجا مفهوم خودش را نمایش می‌دهد. ما نیازمند آزادی بیان و البته آزادی پس از بیان هستیم. چیزی که متاسفانه در کشور ما، وجود خارجی ندارد. مناظره‌کنندگان بزرگ، شاید برای ما تنها یک فیلم نباشد، یک حسرت باشد که می‌بینیم آمریکا در سال 1935 درگیر چه مسائل بنیادینی بود، و ایران در سال 2020، هنوز در حقوق اولیه هر فرد در جامعه مانده است.
ملوین تلسون: قاضی کیست؟
سامانتا، هنری، جیمز، همیلتون: قاضی خداست.
ملوین تلسون: چرا او خداست؟
سامانتا، هنری، جیمز، همیلتون: چون او تصمیم می‌گیرد چه کسی برنده و بازنده است. نه رقیب من.
ملوین تلسون: چه کسی رقیب توست؟
سامانتا، هنری، جیمز، همیلتون: همچین کسی وجود ندارد.
ملوین تلسون: چرا همچین کسی وجود ندارد؟
سامانتا، هنری، جیمز، همیلتون: او تنها یک صداست که مخالف با صحبت‌های درست من است.
ما کاری را که باید انجام دهیم، انجام می‌دهیم؛ تا بتوانیم کاری را که می‌خواهیم، انجام دهیم.
- جیمز لئونارد فارمر جونیور
جیمز لئونارد فارمر جونیور (زادۀ 12 ژانویه 1920 و درگذشتۀ 9 جولای 1999)، یک فعال حقوق مدنی آمریکایی و رهبر جنبش حقوق مدنی بود که در اعتراض به جداسازی سیاه‌پوستان با دیگر اقشار جامعه و سرکوب خشونت‌آمیز آن‌ها، در کنار مارتین لوتر کینگ جونیور، خدمات بسیاری به سیاه‌پوستان آمریکایی کرد. او آغازگر و سازمان‌دهندۀ جنبش «مسافران آزادی» بود که سرانجام منجر به از بین رفتن قانون منع نشستن سیاه‌پوستان در کنار سفیدپوستان در مسافرت‌های بین ایالتی در ایالات متحده آمریکا شد.
بیل کلینتون، چهل‌ودومین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا در سال 1998، نشان افتخار آزادی ریاست جمهوری را به خاطر خدمات ارزشمند جیمز فارمر در راستای عدالت‌خواهی و آزادی‌بخشی میلیون‌ها نفر از سیاه‌پوستان به او اعطا کرد.
فارمر در سال 1942، کمیته برابری نژادی در شیکاگو را به همراه جورج هوسر، جیمز رابینسون، ساموئل ریلی، برنیس فیشر، هومر جک و جو گین بنیانگذاری کرد که بعداً به کنگرۀ برابری نژادی (CORE) تغییر نام پیدا کرد و به جدایی نژادی در ایالات متحده از طریق خشونت اختصاص داده شد. فارمر از سال 1942 تا 1944، ریاست این کمیته را بر عهده داشت.
از او به عنوان یکی از بزرگترین رهبران حقوق مدنی در دهه 1960، در کنار مارتین لوتر کینگ جونیور، روی ویلکینز، رئیس انجمن ملی پیشرفت سیاه‌پوستان و ویتنی یانگ، رئیس اتحادیه ملی شهری سیاه‌پوستان یاد می‌کنند.
خوشحال میشم اگه این فیلم رو دیدین، برام بنویسین و یا اگه از فیلم‌های مشابه این ژانر خوشتون اومده، بهم معرفی کنین. امیدوارم که از بررسی این فیلم، لذت برده باشین و لذت تماشای کامل فیلم رو به خودتون واگذار می‌کنم. :)
