سف یکی از محبوب‌ترین چارچوب‌ها برای مقیاس‌پذیری چابکی در سازمان‌های بزرگ است. این چارچوب ترکیبی از مفاهیم اسکرام، کانبان، و روش‌های لین را ارائه می‌دهد تا به سازمان‌ها کمک کند تا در سطح سازمانی چابک باشند. در ادامه به طور کامل به معرفی سف، اجزای آن، و نحوه یادگیری آن می‌پردازیم.
در این مطلب به شما خواهیم گفت با متحد کردن همه تیم‌های سازمانتان در قالب چارچوب سف می‌توانید این کار را به راحتی انجام دهید. همراه ما باشید تا به شما بگوییم سف چیست و نحوه کارکرد این چارچوب اجایل چگونه است.
مقدمه ای بر SAFe
سف برای سازمان‌هایی طراحی شده است که نیاز به هماهنگی بین چندین تیم چابک دارند. این چارچوب به سازمان‌ها کمک می‌کند تا:
هماهنگی بین تیم‌ها را بهبود بخشند.
ارزش را سریع‌تر به مشتریان تحویل دهند.
کیفیت محصولات را افزایش دهند.
تغییرات را به سرعت مدیریت کنند.
سف در چهار سطح مختلف ارائه می‌شود:
Essential SAFe: پایه‌ای‌ترین سطح سف که شامل اجزای ضروری برای اجرای چابکی در سطح سازمانی است.
Large Solution SAFe: برای سازمان‌هایی که روی راه‌حل‌های بسیار بزرگ و پیچیده کار می‌کنند.
Portfolio SAFe: برای مدیریت چندین پروژه یا محصول به صورت همزمان.
Full SAFe: ترکیبی از تمام سطوح فوق برای سازمان‌های بسیار بزرگ.
اجزای اصلی SAFe چیست؟
SAFe از چندین جزء کلیدی تشکیل شده است که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌شود:
۱. تیم‌های چابک (Agile Teams)
تیم‌های کوچک و خودسازمان‌ده که از روش‌های اسکرام یا کانبان استفاده می‌کنند.
هر تیم مسئول تحویل بخشی از محصول است.
۲. برنامه‌ریزی چابک (Agile Release Train - ART)
ART یک واحد سازمانی است که شامل چندین تیم چابک (معمولاً ۵ تا ۱۲ تیم) می‌شود.
این تیم‌ها به صورت هماهنگ روی یک محصول یا پروژه کار می‌کنند.
برنامه‌ریزی در قالب Program Increment (PI) انجام می‌شود که معمولاً ۸ تا ۱۲ هفته طول می‌کشد.
یک رویداد دو روزه که در آن تمام تیم‌های ART دور هم جمع می‌شوند تا اهداف و برنامه‌های خود را برای افزایش بعدی (PI) تعیین کنند.
این رویداد به بهبود هماهنگی و شفافیت بین تیم‌ها کمک می‌کند.
۴. نقش‌های کلیدی
Release Train Engineer (RTE): نقش هماهنگ‌کننده ART.
Product Manager: مسئول مدیریت محصول و تعیین اولویت‌ها.
System Architect/Engineer: مسئول طراحی فنی و معماری سیستم.
Scrum Master/Team Coach: نقش مربی برای تیم‌های چابک.
۵. مفاهیم Lean و Agile
SAFe از اصول Lean مانند کاهش اتلاف، جریان مداوم، و بهبود مستمر استفاده می‌کند.
همچنین از مفاهیم Agile مانند تحویل سریع، بازخورد مداوم، و همکاری نزدیک با مشتریان بهره می‌برد.
۶. مدیریت پورتفولیو (Portfolio Management)
در سطح پورتفولیو، سازمان‌ها می‌توانند چندین ART را مدیریت کنند.
این سطح به سازمان‌ها کمک می‌کند تا منابع را به درستی تخصیص دهند و استراتژی‌های بلندمدت را اجرا کنند.
۷. متریک ها و اندازه‌گیری‌ها
SAFe از متریک‌هایی مانند Velocity، Cycle Time، و Flow Metrics برای اندازه‌گیری پیشرفت و بهبود فرآیندها استفاده می‌کند.علاوه بر این، چارچوب safe ، ضمن دادن انعطاف پذیری به تیم محصول، به مدیریت برخی چالش‌ها در سازمان‌های بزرگتر هنگام تمرین Agile کمک می‌کند. از آنجا که این رویکرد، شامل یک پایگاه دانش گسترده از بهترین شیوه‌های اثبات شده است، تیم‌های محصول می‌توانند از آن برای ارائه محصولات نرم افزاری موفق استفاده کنند.e در سال 2011 به رسمیت شناخته شد. Dean Leffingwell، یکی از فعالان حوزه نرم افزار و نویسنده کتاب Agile Software Requirements (الزامات نرم افزار چابک)، برای اولین بار چارچوب safe را «تصویر بزرگ سازمانی چابک» نامید. این تصویر بزرگ، نحوه استفاده از چارچوب‌های چابک موجود مانند Lean، Kanban، Scrum و XP را توضیح داده و آنها را در تیم، برنامه و نمونه کارها اعمال می‌کند.
نتیجه گیری : سف یک چارچوب قدرتمند برای سازمان‌های بزرگ است که می‌خواهند چابکی را در سطح سازمانی اجرا کنند. برای یادگیری کامل سف ، باید ترکیبی از آموزش‌های رسمی، مطالعه منابع، و تجربه عملی را دنبال کنید. با تسلط بر سف ، می‌توانید به سازمان‌ها کمک کنید تا چابک‌تر، کارآمدتر، و موفق‌تر باشند.
