توضیح و رفع مسئولیت: من روانشناس یا فعال در حوزه منابع انسانی نیستم یاداشت هایی که مینویسم حاصل تجربه خودم از کار در پست های مختلف در سازمان های متفاوت و مطالعه منابع و تحقیقات علمی هستن که لیست اونها در انتها آمده
فیدبک بسیار مهم و حیاتی هست. دلیل اش هم مشخصه: عملکرد رو بهبود میده، استعدادها رو توسعه میده، انتظارات رو همسو میکنه، مشکلات رو حل میکنه، پروموشن و درآمد رو تسهیل و هدایت میکنه و خروجی رو افزایش میده.
به همین اندازه ای که تاثیرهای خوب فیدبک مشخص هست با کمی تحقیق و نگاه کردن به اطراف میشه واضح دید که فیدبک و فرآیند اش تو خیلی از سازمان ها کار نمیکنه. یک نگاه کوچیک به آمار داستان رو نشون می ده: فقط ۳۶ درصد از مدیرا ارزیابی های عملکرد سازمانی رو به طور کامل و به موقع انجام میدن. در یک نظرسنجی ۵۵ درصد از کارمندان گفتن که آخرین بررسی عملکرد آنها ناعادلانه یا نادرست بوده و از هر چهار یک نفر گفتند که بیش از هر چیز دیگری در زندگی کاری خود از چنین ارزیابی هایی عملکردی می ترسن و تبدیل به کابوس شون شده. و براساس یک نظرسنجی اخیر گالوپ فقط ۱۴ درصد کارکنان معتقد هستن که ارزیابی عملکرد به اونا انگیزه ای برای بهبود میده. وقتی از مدیران ارشد منابع انسانی در مورد بزرگترین چالش مدیریت عملکردشان سوال شد، ۶۳ درصد به ناتوانی یا عدم تمایل مدیران برای داشتن بحث های فیدبک دشوار اشاره کردن. پس اوضاع خیلی خوب نیست.
بیشتر شرکت ها بعد از درک و دیدن این وضع سعی می کنن با آموزش رهبران شون برای ارائه فیدبگ مؤثرتر و مکرر به این مسائل رسیدگی کنن. ایده بدی هم نیست وقتی مدیران مهارت های ارتباطاتی بهتری داشته باشن، همه سود می برن. اما این همه داستان نیست اگر گیرنده فیدبک نتونه اونچه گفته شده را درست جذب و درک بکنه، بهبود و ارتقا مهارت های فیدبک دهنده نتیجه زیادی نداره. این گیرنده است که کنترل میکنه فیدبک رو بپذیره یا اون رو رها کنه و نشنیده بگیره،گیرنده کسی هست که باید چیزی رو که میشنوه معنا کنه و درک کنه و تصمیم بگیره که آیا چیزی تغییر بکنه یا نه. با همه این توضیحات میخوام بگم که خوبه که فقط روی خوب فیدبک دادن تمرکز نکنیم و در عوض توانایی خودمون را برای فیدبک گرفتن بهبود بدیم.
با نگاه کردن به تجربه های کاری استخدامی و مدیریتی که نمونه هاییش رو در بخش منابع هم آوردم میشه گفت تقریباً همه، از تازه کارا گرفته تا کهنهکارا C-suite، با گرفتن فیدبک مشکل دارن.قضیه میتونه سریع و ساده پیچیده بشه مثلا یه بررسی عملکرد همراه با انتقاد، یه پیشنهاد حتی به ظاهر با نیت خوب، یا یه نظر که ممکنه فیدبک باشه یا نباشه می تونه یه واکنش عاطفی و احساسی رو تو آدم ها جرقه بزنه، رابطه ها رو به تنش بکشونه ، و ارتباط بین آدم ها رو کند یا حتی متوقف بکنه. با این همه یه خبر خوب هم وجود داره: مهارت های مورد نیاز برای فیدبک گرفتن به خوبی قابل یادگیری هستن.این میون مهم ترین چیز توانایی شناسایی و مدیریت احساسات ناشی از گرفتن فیدبک و استخراج ارزش از انتقاد حتی زمانی که به شکل مناسبی ارائه نشده هست.
چه چیزی گرفتن فیدبک رو سخت میکنه؟
این دشواری که خیلی ها دچار اش هستن از ناسازگاری بین دو تا نیاز اصلی انسان شروع میشه - نیاز به یادگیری و رشد و نیاز به پذیرفته شدن همان طور که هستی. در نتیجه، حتی یک پیشنهاد به ظاهر با نیت خیر میتونه شما را عصبانی، مضطرب یا تهدید عمیق بکنه و گفتن یه چیزی مثل "این را شخصی نکن" یا داشتن یه لحن شوخی هم هیچ تاثیری زیادی در کاهش آسیب احساسی ای که وارد میشه نداره.
بهتر شدن تو گرفتن فیدبک با درک کردن و مدیریت این احساسات شروع می شه. ممکنه که فکر کنین هزاران راه وجود داره که فیدبک گرفتن می تونه شما رو از نظر احساسی تریگر کنه، اما تحقیقات روان شناس که نمونه هاییش رو در منابع اشاره کردم نشون داده که در واقع سه دسته راه تریگر شدن وجود داره:
تریگر های حقیقت: با محتوای فیدبک تعیین می شن. مثلا وقتی که ارزیابی ها یا توصیه ها به نظر بی اساس، نامفید یا به خیلی نادرست به نظر می رسن، احساس خشم، ظلم و عصبانیت می کنین.
تریگر های رابطه: در ارتباط با شخصی هستن که فیدبک رو میده. اعتقادی که دارین در مورد فیدبک دهنده (اون هیچ اعتباری تو این موضوع نداره!) و احساس شما در مورد تعاملات قبلی تون (بعد از همه کارهایی که براتون انجام دادم، با انتقاد جای تشکر جواب ام رو میدی) شکل دهنده میزان تریگر شدن هستن. برای همین ممکن هست که نظری یا فیدبک ای رو از یک شخص رد کنین در حالی که اگه همون از طرف شخص دیگه ای باشه، بر اساس اعتبار اون فرد اون رو می پذیرین.
تریگرهای هویت: در مورد رابطه شما با خودتون هستن. فیدبک درست یا نادرست، عاقلانه یا بیهوده، می تونه ویرانگر باشه اگه باعث بشه احساس شما در مورد اینکه چه کسی هستین از بین بره. تو چنین لحظه هایی به فشار خیلی زیاد،رفتن به حالت دفاعی یا میزون نبودن دچار میشین.
همه این واکنش ها طبیعی و معقول و بعضا اجتناب ناپذیر هستن. راه حل این نیست که وانمود کنین اونها رو ندارین. اینه که تشخیص شون بدین و آگاه باشین که چه اتفاقی داره می افته و یاد بگیرین که چگونه نقطه های مثبت فیدبک رو ببینید، حتی وقتی که یکی یا چندتا از تریگر های شما رو فعال بکنه.
توی بخش بعدی به این میپردازیم که چی کار کنیم تا فیدبک گیرنده بهتری بشیم. لطفا اگر مطلب برای شما مفید با دوستانتون هم به اشتراک بگذارید.
منابع:
https://journals.aom.org/doi/abs/10.5465/amr.2016.0002
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0749597816301807
https://www.gallup.com/workplace/249332/harm-good-truth-performance-reviews.aspx