جای تعجب ندارد که بسیاری از ما صبحها نمیتوانیم از جایمان بلند شویم. بر اساس آمار منتشرشده از سازمان ملی خواب آمریکا (Nationa- Sleep Foundation)، نزدیک به 60 درصد از آمریکاییها هنگام بیدار شدن از خواب صبحگاهی، گیجی و خوابآلودگی را تجربه میکنند، اما درواقع چه راهکارهایی وجود دارد که بتوان صبحها با انرژی از خواب بیدار شد. شاید خوردن دمنوش بابونه و پرهیز از چک کردن ایمیلها پیش از خواب راهکارهای بدی نباشد، اما اگر دنبال راهکارهای جدیتری برای دل کندن از رختخواب هستید، این نکتهها را هم در نظر داشته باشید.
از دکمه چرت (Snooze Button) دوری کنید. ما این روزها عادت کردهایم از گوشیهای تلفن همراهمان برای بیدار شدن استفاده کنیم. البته اپلیکیشنهای بیداری گوشیها خوشبختانه یا متاسفانه دکمهای دارند به نام «دکمه چرت» که با استفاده از آن، زنگ زدن هر ده دقیقه یکبار یا چیزی در همین حدود به تاخیر میافتد. دکتر آندرو وستوود، متخصص مغز و اعصاب درزمینه خواب در مرکز شهر نیویورک میگوید این روش یکی از بدترین عادات خواب به شمار میرود. این عادت بد شما را فریب میدهد و به شما وعده خواب طولانیتر و عمیقتر میدهد درحالیکه خواب شما سبکتر و سطحیتر میشود. بنابراین بهتر این است که ساعتتان را بهطور دقیق برای زمانی که میخواهید بیدار شوید، کوک کنید. آن را طرف دیگر رختخوابتان قرار دهید، تا برای خاموش کردن آن مجبور شوید از رختخواب بیرون بیایید.
نور خورشید به بدن شما پیام بیدارباش میدهد. بنابراین اگر نمیخواهید زمانی که خورشید از افق سر برمیآورد، از خواب بیدار شوید، شبها پرده اتاقتان را بکشید. امی مارتا، پزشک متخصص مغز و اعصاب در بخش مرکز اختلالات خوابوبیداری در دانشگاه آلابامای بیرمنگام میگوید: «اگرچه زمان قرار گرفتن در معرض نور خورشید در افراد مختلف، واکنشهای متفاوتی را در بردارد، اما اگر در ساعات نامناسب در معرض نور خورشید قرار بگیرید، این کار میتواند باعث اختلال در خوابوبیداری یا تغییر ضرباهنگ شبانهروزی شود.»
بر اساس بررسیهایی که در سازمان بینالمللی خواب آمریکا انجامشده است، آدمها ترجیح میدهند، آخر هفتهها یک ساعت بیشتر بخوابند. اما ضرباهنگ شبانهروزی بدن ما هرروزه از نو تنظیم میشود و همهچیز را بررسی میکند بنابراین اضافه کردن ساعات خواب اضافی میتواند در روند آن اختلال ایجاد کند و سبب شود در روزهای غیرتعطیل زمان بیداری شما با کُندی همراه باشد. این مطلب را یکی از پژوهشگران مطالعات خواب و استادیار روانپزشکی دانشگاه پیتسبورگ میگوید.
برخی از ردیابهای فعالیت مانند (Jawbone و Fitbits) یا اپلیکیشنهای ثبت فعالیت بدنی مانند چرخه خواب (Sleep Cycle) میتوانند مراحل خواب شما را از یک خواب سبک تا مراحل خواب عمیق، هر 90 دقیقه یکبار یا مشابه این زمان ردیابی کنند. این دستگاهها مراحل خواب را از روی حرکات بدن شما حین خواب بررسی میکند و از همینروست که میتوانند در زمانی که خواب شما در سبکترین مرحله است، برای بیداری شما اقدام کنند و بیدار شدن از خواب را برای شما آسانتر سازد.
اینیک کلک قدیمی اما هنوز هم موثر است. مطالعهای که در سال 2003 انجامشده، نشان میدهد مردمی که بعد از خواب صورت خود را با آب سرد میشویند، کمتر احساس خستگی میکنند. این کار یک رفلکس خودکار را در شما فعال سازد که درنتیجه آن آدرنالین در بدن شما افزایش مییابد. بااینحال وستوود معتقد است که اگر هر روز با یک سطل آب از خواب بیدار شوید، مطمئن باشید بهزودی با مشکلات بیشتری در مقایسه با مشکلات خواب روبرو خواهید شد.
بعد از تمام این تفاسیر یک نکته دیگر هم در ذهن داشته باشید و آن این است که شما 8 ساعت خوابیدهاید و بدن شما این مدت را بدون هیچ آب و غذایی گذرانده است، بنابراین بهتر است برای آبرسانی به بدنتان بعد از بیدار شدن کمی آب بنوشید. دکتر وستوود میگوید بیآبی طولانیمدت میتواند باعث بیانگیزگی و کُندی شما شود. مطالعهای که در سال 2011 در مجله آمریکایی تغذیه به چاپ رسید، نشان میدهد زنان جوانی که آب مینوشیدند در مقایسه با زنانی که از آب کمتری استفاده میکردند، خستهتر بودند و سردرد و عدم تمرکز بیشتری داشتند. پیشنهاد وستوود این است که دستکم یک ساعت بعد از بیدار شدن از خواب، یک لیوان آب بنوشند.
منبع: Everyday Health