هفت مزیت ذهن‌آگاهی

اگر ذهن آگاه باشیم چه تغییراتی در زندگی ما رخ می‌دهد؟ و در چه جنبه‌ها و حوزه‌های ذهن آگاهی می‌تواند به ما کمک کند؟ در ادامه هفت مزیت عمده ذهن‌آگاهی شرح می‌دهم.

۱- بدن آرامش را می‌پذیرد و به آن خو می‌گیرد.

اولین بهبود در مغز اتفاق می‌افتد. هرچقدر تمرین‌های ذهن‌آگاهی استمرار پیدا کند، مغز کارکردهای جدیدی تعریف می‌کند و بتدریج با آن خو می‌گیرد. با این کار همنوایی با تمرکز در لحظه حال بیشتر می‌شود و پشتیبانی مغز از این شکل رفتار افزایش پیدا می‌کند.

بیداری آگاهانه ما افزایش می‌یابد و روحیه و میل به زندگی در ما تقویت می‌شود.

۲- بهبود روابط و مناسبات اجتماعی

مطالعات متعدد نشان می‌دهد که افراد هنگامی که ذهن‌آگاهی را شروع می‌کنند، ارتباط مثبت‌شان با محیط پیرامون و افراد بهتر می‌شود. این بهبود عمیق دلایل متعدد دارد.

اول این که ذهن‌آگاهی موجب کم شدن استرس و اضطراب می‌شود.

دلیل دوم، ظرفیت پذیرش تجربه و اتفاقات پیرامون بیشتر می‌شود. ما با این کار آدم‌ها را همان طور که هستند، بدون فیلتر و پیشداوری بپذیریم. پس فرد ذهن‌آگاه مهربان‌تر و رفتاری انسانی‌تر خواهد داشت.

دلیل سوم، فرد ذهن‌آگاه می‌پذیرد که خودش باشد. همه کمبودها و کاستی‌های خود را می‌پذیرد و توانایی‌هایش را به وضوح می‌بیند. پس به دیگران هم حق می‌دهد که خودشان باشند. صلح با خود، صلح با جامعه را در پی دارد.

فرد ذهن‌آگاه از قضاوت‌ها و پیشداوری‌های نژادپرستانه رد می‌شود.
فرد ذهن‌آگاه از قضاوت‌ها و پیشداوری‌های نژادپرستانه رد می‌شود.

۳- تقویت نیروی خلاقیت

مزیت سوم ذهن‌آگاهی تقویت خلاقیت است.

خلاقیت هنگامی رشد می‌کند که ما ذهن و جسم‌مان را آرام کنیم و از زاویه جدیدی نگاه کنیم؛ به قول معروف خارج از چارچوب‌های معمول فکر کنیم (thinking outside of the box). هنگامی خلاقیت به جریان می‌افتد که زمانی را برای خودمان کنار بگذاریم، ایده‌ها را مرور و از افراد و اتفاقات اطرافمان الهام بگیریم. این دقیقا همان چیزی است که ذهن‌آگاهی ارتباط دارد. فرد ذهن‌آگاه توانمندی بیشتری برای درک پیرامون خود دارد. اتفاقات و افراد را عمیق‌تر درک می‌کند.

علاوه بر این، رها شدن از خستگی‌ها فکرهای اضافی زمینه را برای سرمایه‌گذاری انرژی و روح در زمینه‌های جدید فراهم می‌کند. کسی که در گذشته یا آینده غرق شده و از حال غافل مانده کمتر به سوی پردازش ایده‌های جدید می‌رود. در عوض، فرد ذهن‌آگاه تحلیل معقول و آگاهانه‌ای از نیازها، امکانات و پتانسیل‌های موجود دارد و راه‌حل‌های مناسب‌تری ارایه می‌دهد. همچنین بی‌قضاوتی خودبخود ما را به سمت جدید دیدن و تعریف‌های جدید سوق می‌دهد.

در بیشتر تمرین‌های خلاقیت تاکید بر آزاد گذاشتن جریان فکری و رها شدن از قضاوت‌هاست و این دقیقا همان اتفاقی هست که در ذهن‌آگاهی رخ می‌دهد.

۴- کاهش افسردگی

بعضی از استرس‌ها و غمگینی‌ها به خاطر گرفتار شدن در چرخه افکار منفی است. فرد غمگین توانایی مواجهه با افکار منفی را ندارد یا به نوعی از آن‌ها طفره می‌رود؛ این کار مشکل را شدیدتر و ناگوارتر می‌کند.

در شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی شما لحظه‌ای را برای خود کنار می‌گذارید تا احساسات و افکار خود را ببینید و ریشه افکار منفی را پیدا کنید. این کار به سبک‌تر شدن ذهن کمک می‌کند. علاوه بر این ذهن از تنش‌های مربوط به آینده رها می‌شود. در نتیجه ذهن‌آگاهی به افزایش توانایی فرد در مقابله با اضطراب و نهایتا کاهش افسردگی می‌انجامد.

فردی عمیقا آشفته بود که با هزینه‌های بچه‌دار شدن چکار کند. ندا آمد تو اول ازدواج کن، هزینه‌های بچه با من!
نگرانی از آینده‌ای که مقدمات آن فراهم نیست یا درگیر گذشته‌ای هستیم که کنترل‌ش در توان ما نیست، لحظه حال را از ما می‌دزد. به جای قفل کردن روی اتفاقات شوم آینده روی همین حالا تمرکز کنید؛ نقد زندگی کنید!

از سوی دیگر، فرد ذهن‌آگاه شادمانی درونی بیشتری را تجربه می‌کند. حس کردن بودن، این که ثانیه به ثانیه ما زنده‌ایم، ناخودآگاه ما شادتر می‌شویم.

حضور ذهن همچنین توان ما برای مقابله با تهدیدها و اتفاقات را افزایش می‌دهد. ذهن آماده بهتر فکر می‌کند، از توانایی‌هایش مطلع هست و به سادگی در مقابل تغییرات خم نمی‌شود. تمرینات ذهن‌آگاهی ساختار مغز را بهبود می‌دهد تا در ایام سختی انعطاف‌پذیری بیشتری نشان بدهد. فرد ذهن‌آگاه پایداری بیشتری نشان می‌دهد و به راحتی از نظر روحی روانی نمی‌پاشد.

۵- کاهش دردهای مزمن

ذهن‌آگاهی تاثیر شگرفی بر کاهش دردهای مزمن دارد.

در مطالعات کاهش استرس مبنی بر ذهن‌آگاهی دکتر جان کاباتزین به دفعات مزایای ذهن‌آگاهی برای کاهش دردهای مزمن مشخص شده است. به نظر می‌رسد پذیرش درد به همین شکل که هست احساس ما را نسبت به درد تعدیل و بهتر کند.

۶- معنای عمیق‌تر بخشیدن به زندگی

وقتی شما لحظه‌ای را برای خودتان کنار می‌گذارید، بهتر می‌شود قطعات درهم‌ریخته ذهنی را کنار هم چید و تصویر شفاف‌تری پیدا کرد.

وقتی شما احساس آرامش عمیق حاصل از ذهن‌آگاهی را درک می‌کنید، دیگر از خود نمی‌پرسید معنا و هدف زندگی چیست یا آن را به عینه در درون خود پیدا می‌کنید. درمی‌یابیم آرامش، عشق و لذت همگی در درون خود ماست.

ذهن‌آگاهی معنای عمیق‌تری را به اتفاقات پیرامون ما می‌دهد. با ذهن‌آگاهی چیزهای متفاوتی را از منظره‌ای متفاوت می‌بینیم. به عنوان مثال، حس کردن لحظه چکیدن قطره‌ای آب معنای عمیق‌تری را در ما برانگیزد.

تابحال لحظه چکیدن قطره آب را حس کرده‌اید؟
تابحال لحظه چکیدن قطره آب را حس کرده‌اید؟

۷- تنظیم عادات خوردن و آشامیدن

ذهن‌آگاهی راهی مطمئن جلوی پای افرادی می‌گذارد که هنگام اضطراب ناراحتی و نگرانی سراغ خوردن می‌روند یا بداشتها می‌شوند.

غذا خوردن ذهن‌آگاهانه با بیدار شدن و آگاهی دم به دم از فرایند آماده‌سازی و خوردن غذا سرو کار دارد و در آن پیش‌داوری نکردن و پذیرفتن عادات فعلی خوردن شما مد نظر قرار دارد. هنگامی که ما بدانیم قطره‌ای آب چه تاثیری بر بدن دارد یا دانه‌ای کشمش چقدر قدرت دارد و چه اتفاقی در بدن می افتد، ما نگاه عمیق‌تری به غذای مورد نیازمان داریم. این کار به کنترل هیجانات غیرارادی کمک می‌کند و فرد ذهن‌آگاه با دقت بیشتری خوراکش را انتخاب می‌کند.

غذا خوردن ذهن‌آگاهانه همچنین به پیام‌هایی که بدن به ما می‌فرستد توجه می‌شود و با استفاده از این آگاهی و هوشیاری، تعیین می‌شود که چقدر باید بخوریم، کی و چطور بخوریم.

خلاصه آن که ...

سبک زندگی جدید، مارا درگیر اطلاعات و سرعت زیاد کرده است. زودتر، سریع‌تر، بیشتر و کامل‌تر. ذهن‌‌آگاهی مشکلات سبک زندگی جدید را کاهش می‌دهد؛ مشکلاتی چون تنهایی، پرخوری، افسردگی و احساس جداماندگی و عقب افتادن از زمان با ذهن‌آگاهی تلطیف می‌شوند. ذهن‌آگاهی به لحظه حال عمق می‌دهد و با این کار زندگی جدیدی خلق می‌کند.

دم را دریاب.
دم را دریاب.



فهرست مطالب و منابع ذهن‌آگاهی

ذهن‌آگاهی یکی از گام‌های یادگیری سریع است.