افاضات و اضافات | علاقهمند به گفتوگو، خوابیدن و خواندن | مدیرعامل نویسش | اُمیدوار | نوازندهی کمانچه | کارگردانِ تئاتر | ایران را دوست میدارم
برنامه ریزی به نحو احسن: سالی که نکوست از پِلانش پیداست!
برنامه ریزی زمانمحور، یعنی مبنا قرار دادنِ تغییر روز، هفته، ماه، فصل و سال برای شروعِ اقدامی تازه و یا اعمالِ تغییر بر چیزی (روندی و مسیری) عادتی دیرین است: فلان کار را فردا صبح انجام میدهم، بهمان عادت را از شنبه ترک میکنم، آن کار را از اول ماه پیگیرش میشوم، از اول تابستان چنان میکنم و از سال بعد، این مسیر را میروم: برنامهریزی در ابعاد گوناگون
هر چه بازهی زمانی طولانیتر میشود، جنس و نوع و اندازهی تصمیم هم بزرگتر میشود. کمتر پیش میآید که به خودمان بگوییم از فردا صبح شغلم را تغییر میدهم، و کمتر پیش میآید که برای تمرین زبان تا سرِ سال صبر کنیم.
برنامهریزی، اصلی راهبردی در مسیر توسعهی فردی ما آدمهاست. اگر ندانیم به کجا میخواهیم برسیم، نه در مسیر درست حرکت میکنم و نه حرکتمان -هرچقدر هم که پُر شور و مستمر باشد- ما را به سرمنزلی میرساند. اما سوال اینجاست؟ چرا بعد از این همه برنامهریزی و تلاش، باز آنطور که باید و مطلوبمان بود به همهی اهدافمان نرسیدیم؟ چرا عمدهی پلنها و برنامهها و هدفگذاریهایمان، عملیاتی نشدند؟ مشکل از کجاست؟
در شرایط حال حاضر کشور، شاید، نیاز به برنامهریزی بیش از هر زمان دیگری باشد. مشکلات بسیارند و امیدها اندک. با هرکس که دربارهی برنامهریزی و هدفمندی حرف میزنی، دلایل مفصلی دارد که تو را دیوانه و مجنون بخواند! ما فکر کردیم که دست روی دست نگذاریم، به خِیلِ نااُمیدانِ اینروزها نپیوندیم و «تلاش» و «کاری» بکنیم که «شاید» اثری بگذارد و فایدهای داشته باشد.
بستهی جامع راهنمای برنامهریزی
پروندهی برنامه ریزی راهرو، بنا دارد تا با حوصله و به تفصیل، نه فستفودی و سرراست، راه و چاه برنامهریزی را برایمان هویدا کند و با مقالاتی مفصل و کاربردی، گام به گام، همراهمان باشد تا برنامهای کمنقص و اجرایی تدوین کنیم. بر سر تک به تک مقالات این پرونده و فایلهایی که در آن جای گرفتهاند، ساعتها فکر کردیم و از متخصصان بسیاری کمک و مشورت گرفتیم. وب و کتابفروشیها را زیر و رو کردیم که اولا، مطلبی تکراری و متداول تقدیم نکنیم و دوما، بتوانیم اصالت و صحت متون را تضمین کنیم. از بهترین نویسندگانِ نویسش و متخصصین بیرون از مجموعهی خودمان کمک گرفتیم که حاصلِ کار، آبرومندانه و کارآمد باشد.
برای اولین بار در راهرو، تاریخ انتشار نسخهی صوتی و متنی را همزمان کردیم تا با سهولت بیشتری قابل استفاده باشند. همچنین، نسخهی PDF هر مطلب را نیز در اختیارتان میگذاریم که بتوانید روی گوشی و یا کامپیوترتان ذخیره کنید و در زمان نیاز سادهتر به آن رجوع کنید. هرچند، پیشنهاد ما آن است که از ویرگول، راهرو را دنبال کنید تا اگر اصلاحی روی متون صورت گرفت، سرتان بیکلاه نماند!
علاوه بر همهی اینها، در پایان انتشار این پرونده، همهی فایلهای صوتی و متنی را یکپارچه کرده و در قالب فایلی واحد تقدیمتان میکنیم تا بتوانید در طول سال، مدام و مدام به آن سر بزنید و آموزههایش را دوره کنید.
بخش جذاب دیگری که در این پرونده قرار دادیم، فایل تمرین و مرور سریع است. پس از آنکه مطالب را خواندید یا شنیدید، یک فایل چند صفحهای در اختیار میگیرید که به نوعی cheat sheet این پرونده است. کمک میکند که در مسیر تدوین برنامهی سال جدیدتان، راحتتر از آموزههای این پرونده بهره بگیرید.
مَخلَص کلام اینکه، هرچه در توان داشتیم و هرکار که میشد کردیم تا خروجی، خودمان و شما را راضی کند. امیدواریم که اینچنین شود.
محتوای پرونده برنامهریزی
در این پرونده، ۲۲ محتوای ناب و اختصاصی برایتان تدارک دیدیم که جزئیات هر کدام در فهرست زیر مشخص است. از ابتدای اسفند، روزانه یک یا دو محتوا منتشر کردیم و این روند تا میانهی ماه ادامه خواهد داشت. در پایان، همهی مقالات و فایلهای صوتی را برای استفادهی راحتتر، در قالب یک فایل در اختیارتان قرار میدهیم.
این پرونده به درد چه کسانی میخورد؟
راستش را بخواهید همه! زمانیکه زهرا جلسهی تحریریهی راهرو را برا تعیین خط مشی پرونده تشکیل داد و از همهی ما خواست تا نظر، تجربه و نیازهایمان را حول این موضوع تعریف کنیم، همگی به این نتیجه رسیدیم که چقدر صورتمسالهی تعریفی پرونده برای همهمان جذاب، لازم و ضروریست! من و زهرا، نظرخواهی و مشورت را از دامنهی تحریریه فراتر بردیم و با جمعی نزدیک به ۱۵ نفر از گروههای مخاطبِ مختلف، دربارهی این پرونده، و نیازهایی که مرتبط به آن دارند گپ زدیم.
آنچه به دست آمد، ساده اما شگفتانگیز بود: هرچند که آدمها، اهداف و برنامههای متفاوتی را دنبال میکنند، اما سوالاتشان در حوزهی برنامهریزی تقریبا یکسان است. به عبارت بهتر و دقیقتر، هم خانمی خانه دار و هم مدیری نامآشنا (که هر دو در فهرست سوال شوندگان ما جای داشتند) صورت مسالهی نسبتا مشترکی در مواجهه با مفهوم برنامهریزی پیش روی خود میدیدند.
در تدوین این پرونده و تقریر تک به تکِ محتواهای آن، تلاش کردیم که جامعیت و کاربردی بودن آن را برای طیف وسیعی از افراد کنترل کنیم. به کمک آماری که از ویرگول داشتیم، طیف اصلی مخاطبین راهرو را جوانانی در بازهی سنی ۱۷ تا ۳۵ تشکیل میدهند. تلاش کردیم تا خوانایی متن، همچنین مثالها و استعارههای بکارگرفته شده را برای این گروه بهینه کنیم. با اینحال، بعید میدانم که افرادِ خارج از این بازهی سنی، از خواندن و شنیدنِ محتوای این پرونده لذت و استفاده نبرند.
مسیری که برای تدوین این پرونده طی شد
من به کمک زهرا، سردبیر راهرو، اواسط دیماه، کار پژوهش بر روی موضوع این پرونده را آغاز کردیم. اولین گام، همانطور که پیشتر عنوان شد، بررسی متون و محتواهای موجود در این حوزه بود. شوربختانه، آنچه که ما جُستیم -بجز چند مورد- از قواعد زیر خارج نبودند:
- یا غیرکاربردی، تاریخ مصرف گذشته و تجاری بودند (آنچه به عنوان روانشناسی موفقیت میشناسیم)
- یا چنان برخوردی علمی و آکادمیک داشتند که عملا نمیتوانستند در عمل کارایی داشته باشند.
- و یا آنچنان پراکنده و الکن بودند که نمیشد با بهره از آنها، فایدهای استخراج کرد.
گام بعدی، مذاکره و مشورت با متخصصین امر بود که خوشبختانه، محتوا و گفتوگو و مصاحبههایی با برخی از آنان در این پرونده منتشر خواهد شد. در این پرونده با چند مشاورِ مجرب گفتوگو کردیم و حاصلش، علاوه بر آنکه محتواهای ناب و بیبدیل پدید آورد، ساختار کلی پرونده را نیز بهینه کرد.
گام سوم، دعوت از نویسندگان مجربمان در نویسش بود. جلسات توجیهی آنلاین کمک کرد تا نویسندگان به درک بهتری از آنچه که باید، دست یابند. متون به دور از تعجیل تولید شد. برخی دو-سه بار اصلاح و بهینه شد تا در نهایت در اختیار ویراستارمان قرار گیرد. نسخهی نهایی، حداقل ۳ بار بازخوانی شده است.
پس از آن، تولید نسخههای صوتی و PDF آغاز شد تا همهچیز برای انتشار بههنگام و مطابق برنامه آماده باشد. در همهی مراحل تولید، با وسواس زیادی متریالهای نهایی را بازبینی کردیم تا خیالمان از کیفیت متون، اصوات و کتابچهها مطمئن شود.
این پرونده را چطور بخوانیم؟
پروندهی برنامهریزی راهرو، بیش از بیست محتوای مستقل از هم دارد که به لحاظ ماهوی به هم مرتبطاند. بیش ار ۴۰.۰۰۰ کلمه متن و بیش از چهار ساعت فایل صوتی در این پرونده تولید شده است که مصرف متوالی آنها، میتواند به درک بهتر مطالب کمک شایانی کند. بخشهای محتوای مختلف این پرونده به نوعی لازم و ملزوم هماند و احتمالا به تنهایی نمیتوانند چندان کارآمد باشند. با اینحال، تلاش کردیم تا هر مقاله، خودبسنده باشند. به عبارت بهتر، محتواهای این پرونده هرکدام به سوالی مشخص پاسخ میدهند و مسالهای معین را حل میکنند، و به طور کلی، سعی بر ایجادِ ماهیتی متحد دارند.
پیشنهاد ما بر این است که محتواها را به ترتیب انتشارشان بخوانید و دنبال کنید. در هر مطلب، تعدادی سوال و مساله برای تفکر و یا کاری عملی وجود دارد که احتمالا چندساعتی وقت از شما خواهد گرفت. اصلا به همین خاطر بین انتشار هر محتوا با دیگری یک روز فاصله گذاشتیم تا زمان لازم برای اینکار وجود داشته باشد. اما در نهایت، تصمیم با شماست.
صادقانه عرض کنم: ما خیلی برای این پرونده زحمت کشیدیم و به معنای واقع کلمه، همهی سعیمان را کردیم تا بهترین تجربهی ممکن از خواندن یک پروندهی محتوایی را خلق کنیم. دیکتهای که ما مشغول به نگارشش هستیم، حداقل در ایران نانوشته است و قطعا بدون خطا نیز نخواهد بود. منتدارتان خواهیم شد اگر ما را با نقد و نظر و پیشنهاد خود، نسبت به مشکلاتی که داریم آگاه کنید. خرید این پرونده، بیش از هر چیز، کمکی برای تولید محتوای بهتر و مفصلتر در راهرو است. سعی کردیم هزینهای معقول (کمتر از یک ساندویچ و نوشابه!) در نظر بگیریم تا هم، ریسک خریدتان را کاهش داده باشیم و هم تهیهی بسته را برای همگان ممکن کنیم. امیدواریم که اینچنین شده باشد.
آنچه که خواندید، بخشی از پروندهی عیدانهی راهرو با موضوع برنامهریزی بود. با تهیه اشتراک ویژهی این بسته، به صورت نامحدود از محتوای ویژه راهرو دسترسی خواهید داشت.
مطلبی دیگر از این انتشارات
قطرههایی که دریا میشوند: چگونه اهداف بزرگمان را به اهدافی کوچکتر و قابل اجرا تقسیم کنیم؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
فقط آن چیزهایی که مهماند! چگونه بفهمیم کدام هدفهای برنامهریزیمان «واقعا» اهمیت دارند؟
مطلبی دیگر از این انتشارات
اهمیت روابط انسانی در این روزهای سخت