استرس روده عصبی بیماری بوده که در نهایت منجر به بروز سندرم روده تحریک پذیر یا همان کولیت عصبی میشود. بیماری که نام‌های مختلفی دارد و باعث تغییر در حرکت غیر ارادی روده میشود. عارضه‌ای بسیار شایع که دستگاه گوارشی را تحت تاثیر قرار داده و رابطه مستقیمی با شرایط ذهنی و روانی دارد. با اینکه این بیماری بسیار رایج بوده اما هنوز هم درمان استرس روده عصبی امری قطعی نیست. علائم این بیماری بسیار متنوع هستند و در هر فرد می‌توانند به شکلی متفاوت ظاهر شوند. اما رایج‌ترین علائم آن عبارت هستند از گرفتگی عضلات، درد شکم، اسهال و یبوست. در ادامه این مطلب ما قصد داریم تا بیشتر در مورد علل استرس روده عصبی و راه‌کارهای مدیریت آن صحبت کنیم. با ما باشید.
استرس روده عصبی، کولیت عصبی، سندرم روده تحریک پذیر یا Irritable Bowel Syndrome فرقی نمی‌کند، همه این‌ها به یک بیماری یکسان اشاره دارند. بیماری که دستگاه گوارشی را درگیر کرده و باعث شده که حرکت و عملکرد طبیعی روده دستخوش تغییرات ناخواسته و آزاردهنده شود. این بیماری اغلب روده بزرگ را درگیر می‌کند.
علائم این بیماری در هر فرد با توجه به شرایط بیمار، وضعیت سلامتی، سن و جنسیت می‌تواند متفاوت باشد. با این حال گرفتگی عضلانی، درد شکمی، نفخ شدید، اسهال و یبوست مزمن از جمله شایع‌ترین نشانه‌های این بیماری هستند. جالب این است که علائم بیماری در طول زمان تغییر می‌کنند و شدت آن‌ها کم و زیاد میشود. با اینکه برخی از افراد علائم جزئی و ناچیزی دارند برخی دیگر علائم شدید‌تری را تجربه می‌کنند، تا جایی که انجام فعالیت‌های روزانه برایشان سخت و غیر ممکن میشود. بد نیست بدانید که احتمال بروز این سندرم در زنان و افراد جوان بیشتر است.
این بیماری در دنیای پزشکی با نام‌های دیگری از جمله کولیت اسپاستیک، کولیت مخاطی یا کولون عصبی هم شناخته میشود. همان طور که بالاتر گفتیم معادل انگلیسی آن Irritable Bowel Syndrome بوده که به اختصار به آن IBS گفته میشود.
بیشتر بخوانیم: انواع روش‌های برداشتن روده بزرگ
این بیماری با توجه به علائم و نشانه‌هایی دارد به گروه‌های مختلف تقسیم بندی میشود. همان طور که گفتیم علائم در هر فرد متفاوت هستند. در نتیجه نمی‌توان در همه افراد انتظار علائم یکسانی داشت. گاها هم علائم به قدری ناچیز هستند که هیچ نیازی به اقدامات پزشکی نیست و تنها با راه‌کارهای خانگی و تغییر سبک زندگی می‌توان بیماری را مدیریت کرد. این بیماری دارای 4 نوع اصلی است که عبارت هستند از:
بیشتر بخوانیم: انواع روش‌های برداشتن روده بزرگ
پزشکان و محققین هنوز علت و دلیل قطعی استرس روده عصبی را نمی‌دانند. با این حال مجموعه‌ای از فاکتورها در کنار هم می‌توانند احتمال بروز بیماری را افزایش دهند. از این فاکتورها و عوامل موثر در بروز بیماری می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
علاوه بر موارد بالا فاکتورهای دیگری از جمله مصرف مواد خوراکی سمی، مصرف برخی داروها بخصوص آنتی بیوتیک‌ها، ابتلا به افسردگی و اضطراب و... می‌توانند ریسک ابتلا به IBS را بیشتر کنند.
بیشتر بخوانیم: علائم بيماري سلياك در بزرگسالان
این بیماری علائم مختلفی به همراه دارد. از رایج‌ترین آن‌ها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
همان طور که گفتیم زنان بیشتر از مردان در معرض خطر سندرم IBS هستند. اغلب اوقات علائم این بیماری در دوران قاعدگی هم شدت بیشتری خواهند داشت. این علائم در دوران پریود یا قبل از آن مداوم تکرار می‌شوند و همین می‌تواند عوارض روانی و ذهنی بسیاری برای فرد به همراه داشته باشد.
بیشتر بخوانیم: کولونوسکوپی برای چه بیماری هایی انجام میشود؟
این بیماری می‌تواند بسیار جزئی باشد و برعکس علائم شدیدی داشته باشد. در صورتی که علائم جزئی و خفیف باشند هیچ نیازی نیست تا به پزشک مراجعه کنید و تنها می‌توان به کمک راه‌کارهای خانگی، تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی آن را مدیریت کرد. اما اگر علائم بیماری شدید باشند، کارهای روزمره را مختل کنند و فرد را از انجام فعالیت‌های معمولی باز دارند باید در این زمینه با پزشک مشورت کنید و به دنبال راه‌کارهای درمانی جدی‌تری باشید. توصیه ما به شما این است که در صورت تجربه خونریزی، کاهش وزن ناگهانی، درد شدید و تب حتما با یک متخصص در تماس باشید و وقت معاینه بگیرید. اگر هم که به دنبال متخصص گوارش هستید میتوانید سری به سایت درمانکده بزنید. درمانکده لیست کاملی از متخصص گوارش و کبد را به همراه راه ارتباطی‌شان در اختیارتان می‌گذارد. همچنین با مراجعه به این سایت میتوانید با مشاوره آنلاین دکتر گوارش و کبد مشورت کنید.
تا به امروز هیچ روش قطعی برای تشخیص دقیق بیماری استرس روده عصبی پیدا نشده است. در نتیجه پزشک تنها می‌تواند به کمک بررسی علائم بیمار، معاینه فیزیکی، سوابق بیماری‌های گذشته و خانوادگی موفق به تشخیص بیماری شود. در کنار این متدها می‌توان به کمک برخی آزمایش‌ها روند تشخیص را سریع‌تر کرد. از این تست‌ها و آزمایش‌ها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
بیشتر بخوانیم: علائم کولیت روده
سوالی که برای بسیاری از افراد پیش می‌آید این است که آیا استرس روده عصبی قابل درمان است؟ این بیماری به طور همیشگی قابل درمان نیست و تنها میتوانید آن را مدیریت کنید. به یاد داشته باشید که راه‌کارهای درمانی موجود برای همه افراد به طور یکسان نتیجه مثبتی به همراه ندارند. در نتیجه پزشک با توجه به شرایط بیمار متدهای درمانی را دنبال کرده، در واقع متدهای درمانی را شخصی سازی می‌کند.
به طور کلی از گزینه‌های درمانی می‌توانیم به تغییر رژیم غذایی، دارو درمانی، تغییر سبک زندگی و... اشاره کنیم.
بیشتر بخوانیم: لیست بیماری‌های روده
از آن جایی که این بیماری علت و دلیل مشخصی ندارد در نتیجه نمی‌توانید جلوی بروز آن را بگیرید یا از ابتلا به آن پیشگیری کنید. البته میتوانید با مدیریت فاکتورهایی که احتمال بروز بیماری را بیشتر می‌کنند خطر ابتلا به این سندرم را کاهش دهید. همچنین با دوری کردن از عوامل تحریک کننده، قادر خواهید بود علائم و نشانه‌های بیماری را کمتر کنید.
بیشتر بخوانیم: آیا کرون همان سرطان است؟
بیماری استرس روده عصبی بیشترین بیماری بوده که متخصصین گوارش آن را گزارش داده‌اند. این بیماری حدود 10 تا 15 درصد افراد بالغ را درگیر می‌کند که از این مقدار تنها 5 تا 7 درصد به اقدامات پزشکی نیاز دارند و باقی آن‌ها به کمک متدهای خانگی و بدون دارو قادر به مدیریت بیماری خود هستند. همان طور که دیدید این بیماری می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد و شدت این علائم هم در طی زمان تغییر می‌کند. اگر در این زمینه به اطلاعات بیشتری نیاز دارید همین حالا سری به سایت درمانکده بزنید و آخرین مطالب مجله پزشکی سایت را دنبال کنید.
منابع: my.clevelandclinic - healthline - hopkinsmedicine
