درمانکده
درمانکده
خواندن ۶ دقیقه·۱ سال پیش

یبوست شدید؛ علت، علائم و راه‌کارهای درمان آن

یبوست یکی از عارضه‌های گوارشی بوده که به دلیل حرکت کند روده‌ها یا سفت شدن مدفوع اتفاق می‌افتد. این بیماری می‌تواند علل بسیار مختلفی داشته باشد و فاکتورهای زیادی در کند شدن حرکت روده تاثیر دارند. یبوست به قدری شایع بوده که بدون شک تمامی افراد آن را در زندگی خود تجربه می‌کنند. به علاوه اینکه تغذیه تاثیر مستقیمی بر روی یبوست دارد. به یاد داشته باشید که تمامی افراد الگوی دفع مختص به خودشان را دارند. برخی ممکن است یکبار در روز و برخی دیگر سه بار در هفته دفع داشته باشند. در نتیجه نمی‌توان نسخه یکسانی برای همه پیچید. ما در ادامه قصد داریم بیشتر در مورد علائم این بیماری، عوارض یبوست، علت یبوست شدید و همچنین بهترین درمان یبوست شدید صحبت کنیم. با ما باشید.

 یکی از ابتدایی‌ترین علائم یبوست شدید درد ناحیه شکمی و زیر شکم است.
یکی از ابتدایی‌ترین علائم یبوست شدید درد ناحیه شکمی و زیر شکم است.

یبوست شدید از چیست؟

قبل از اینکه ببینیم یبوست شدید از چیه اجازه بدید کمی در مورد خود این بیماری صحبت کنیم. اینکه ببینیم یبوست چیست؟

یبوست (Constipation) زمانی اتفاق می‌افتد که حرکت روده کند شده و دفع مدفوع دشوار می‌شود. اغلب اوقات تغییراتی مانند تغییر رژیم غذایی یا عدم دریافت فیبر کافی می‌توانند بهانه‌ای برای شروع یبوست باشند. دقت کنید، در صورتی که درد شدید دارید، یبوست شدید با خونریزی دارید یا... حتما باید در این مورد با پزشک مشورت کنید و علائم خود را گزارش دهید.

به طور کلی اگر مدفوع شما خشک بوده و به سختی دفع می‌شود، حرکت روده دردناکی دارید و حین دفع احساس درد می‌کنید و احساس می‌کنید روده به طور کامل تخلیه نشده همه این‌ها می‌توانند نشانه یبوست باشند.

نگران نباشید، شما تنها کسی نیستید که درگیر این مشکل هستید. یبوست یکی از شایع‌ترین مشکلات دستگاه گوارش در تمامی دنیا است. تا جایی که حدود 2.5 میلیون نفر هر سال این عارضه را به پزشک خود گزارش می‌کنند. به علاوه اینکه یبوست در تمامی سنین اتفاق می‌افتد. از یبوست شدید در کودکان گرفته تا بزرگسالان.

بیشتر بخوانید: ۸ علت درد شکم قبل از دفع مدفوع؛ از یبوست تا سرطان

علت یبوست شدید چیست؟

یبوست زمانی اتفاق می‌افتد که روده بزرگ آب زیادی از مدفوع یا همان مواد زائد باقی مانده از مواد خوراکی جذب می‌کند. این کار منجر به خشک شدن مواد زائد می‌شود و قوام آن را سخت‌تر می‌کند. در نتیجه خروج آن هم دشوارتر خواهد شد. فاکتورهای زیادی در یبوست نقش دارند که از شایع‌ترین آن‌ها می‌توانیم به سبک زندگی، مصرف دارو یا بیماری‌های زمینه‌ای اشاره کنیم.

سبک زندگی

از فاکتورهای سبک زندگی که منجر به یبوست می‌شوند می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم:

  • عدم مصرف فیبر کافی
  • عدم نوشیدن مایعات و آب به اندازه کافی
  • عدم تحرک و نداشتن فعالیت منظم ورزشی
  • تغییر در روتین زندگی، رژیم غذایی یا زمان خواب
  • مصرف لبنیات بیش از اندازه
  • استرس شدید
  • مقاومت در برابر اجابت مزاج

مصرف دارو

داروها هم به طور مستقیم بر روی حرکت روده یا سفت شدن مدفوع تاثیر می‌گذارند. برخی گروه‌های دارویی که چنین مشکلی به همراه دارند عبارت هستند از:

  • مسکن‌های قوی
  • داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
  • داروهای ضد افسردگی
  • آنتی اسیدها
  • قرص آهن
  • داروهای آلرژی
  • برخی داروهای فشار خون
  • داروهای ضد تشنج
  • داروهای ضد تهوع
  • و...
بیشتر بخوانید: بی اختیاری مدفوع چیست؟ بهترین روش پیشگیری از آن

بیماری‌های زمینه‌ای

  • بیماری‌های غدد درون‌ریز مانند کم کاری تیروئید، دیابت و هیپرکلسمی
  • سرطان روده بزرگ
  • سندروم روده تحریک‌پذیر
  • دیورتیکولیت
  • اختلال عملکرد خروجی روده
  • اختلالات عصبی
  • انسداد روده
  • نقص دستگاه گوارش
  • بیماری‌های چند عضوی
  • و بارداری

از جمله بیماری‌ها و شرایط زمینه‌ای هستند که می‌توانند منجر به بروز یبوست شوند.

همان‌طور که دیدید بارداری علت یبوست شدید در زنان است. این امر به دلیل تغییرات هورمونی در این دوران اتفاق می‌افتد. در دوران بارداری هورمون پروژسترون به میزان بیشتری ترشح می‌شود. یکی از عوارض ترشح زیاد این هورمون شل شدن عضلات روده و لگنی است. همین موضوع باعث شده که حرکت روده کندتر شود و مواد غذایی مدت زمان بیشتری در روده باقی بمانند. در نتیجه روده تا جایی که می‌تواند آب محتویات خود را جذب می‌کند و در نهایت همین موضوع منجر به یبوست می‌شود. یبوست شدید در بارداری یکی از علائم شایع زنان در این دوران است.

علاوه بر این‌ها برخی فاکتورها احتمال بروز بیماری را بیشتر می‌کنند. به عنوان مثال:

  • افراد مسن که تحرک کمتری دارند و عضلات لگنی ضعیف‌تری هم دارند.
  • زنان بیشتر از مردان درگیر یبوست می‌شوند و علت آن تغییرات شدید هورمونی در زنان است.
بیشتر بخوانید: تجمع مدفوع در روده؛ از علت تا درمان گیر کردن مدفوع در روده
 یکی از عوارض یبوست تغییر خلق و خو و ایجاد استرس در فرد بیمار است.
یکی از عوارض یبوست تغییر خلق و خو و ایجاد استرس در فرد بیمار است.

علائم یبوست شدید کدام‌اند؟

  • کمتر از سه بار در هفته دفع دارید.
  • مدفوع شما خشک، سفت یا توده‌ای است.
  • دفع سخت یا دردناک دارید.
  • معده درد یا گرفتگی ناحیه شکمی دارید.
  • نفخ شدید و حالت تهوع را تجربه می‌کنید.
  • احساس می‌کنید روده به طور کامل تخلیه نشده است.

به علاوه اینکه متخصصین توصیه می‌کنند در صورت برطرف نشدن علائم و مشاهده علائم زیر حتما به دنبال مشاوره پزشکی باشید:

  • خونریزی از راست روده
  • خون در مدفوع
  • درد مداوم شکم
  • درد در قسمت پایین کمر
  • کاهش وزن بی‌دلیل
  • تغییر ناگهانی حرکت روده
  • تب
  • استفراغ
بیشتر بخوانید: مدفوع چسبناک؛ مهم‌ترین دلایل و بهترین راهکارهای درمانی

بهترین درمان یبوست شدید

سوالی که بسیاری از افراد مطرح می‌کنند این است که "یبوست شدید دارم چکار کنم؟" یا اینکه "بهترین داروی یبوست شدید چیست؟" حقیقت امر این است که درمان یبوست به علت آن بستگی دارد. در نتیجه اولین قدم مراجعه به فوق تخصص گوارش و کبد و پیدا کردن علت ماجرا است. به طور کلی راه‌کارهای درمانی متعددی برای برطرف کردن این مشکل در دسترس هستند. از درمان‌های خانگی و سنتی گرفته تا مصرف داروهای پزشکی و...

اغلب اوقات شما می‌توانید در خانه یبوست را درمان کنید. به نکات زیر دقت کنید:

  • مایعات بیشتری مصرف کنید.
  • از خوردن گوشت فرآوری شده، غذاهای سرخ‌شده و نان سفید خودداری کنید.
  • به رژیم غذایی‌تان میوه و سبزیجات بیشتری اضافه کنید.
  • فعالیت ورزشی منظم داشته باشید.
  • برای دریافت فیبر کافی از مکمل‌های حاوی فیبر استفاده کنید.
  • حتما در صورت احساس دفع خودتان را به سرویس بهداشتی برسانید و برای دفع مقاومت نکنید.
  • استرس‌تان را مدیریت کنید و سعی کنید خواب منظم و با کیفیتی داشته باشید.

در صورتی که راه‌کارهای بالا جواب نداد می‌توانید به سراغ پزشک بروید. راه‌کارهای پزشکی در دارو درمانی و جراحی خلاصه می‌شوند. داروهایی که پزشکان تجویز می‌کنند به منظور حرکت راحت‌تر روده به بیمار داده می‌شوند. به علاوه اینکه پزشک داروهای فعلی شما را بررسی کرده و در صورتی که یکی از آن‌ها منجر به یبوست شود آن را با گزینه دیگر جایگزین می‌کند. شما میتوانید برای دریافت راهنمایی های بیشتر با مشاوره تلفنی متخصص گوارش و کبد مشورت کنید.

بیشتر بخوانید: علت مدفوع دو رنگ چیست؟ چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

راه‌کار دیگر جراحی است. جراحی در مواقع بسیار نادری مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال انسداد روده، پارگی مقعد و پرولاپس رکتوم از جمله شرایطی است که در آن جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فیبر موجود در میوه و سبزیجات به حرکت بهتر روده‌ها کمک بسزایی می‌کند.
فیبر موجود در میوه و سبزیجات به حرکت بهتر روده‌ها کمک بسزایی می‌کند.

نکات پایانی پیرامون یبوست

همان‌طور که دیدید اغلب اوقات یبوست با تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی قابل درمان است. در صورتی که این بیماری موقت باشد عوارض یبوست شدید در انتظارتان نخواهد بود. در غیر این صورت فرد ممکن است درگیر بیماری‌ها و عارضه‌های دیگری از جمله شقاق، بواسیر، بی اختیاری مدفوع و... شود. اگر در این زمینه به اطلاعات بیشتری نیاز دارید همین حالا سری به سایت درمانکده بزنید.

منابع: healthline - my.clevelandclinic

رژیم غذاییسبک زندگیتغییرات هورمونی
با درمانکده، بهترین پزشک رو پیدا کن و آنلاین نوبت بگیر
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید